
Dava süreçlerinde çeşitli dilekçeler kullanılır ve her bir dilekçenin hukuktaki işlevi farklıdır. Bu dilekçelerden biri olan “cevaba cevap dilekçesi”, yazılı yargılıma usulüne tabi davalarda davacının 2. dilekçesine verilen isimdir. Peki “cevaba cevap dilekçesi ile talep artırım yapılabilir mi?” Türk Hukuku bu durumu nasıl ele alıyor, ıslah olarak algılıyor mu? Bu soruya odaklanalım.
Cevaba Cevap Dilekçesi Nedir?
Cevaba cevap dilekçesi, bir dava sürecinde davalının dava dilekçesine verdiği cevaba davacının verdiği karşı yanıttır. Esasen, davacının davalının argümanlarını yeniden ele aldığı ve bu argümanlara karşı kendi görüşlerini ve delillerini sunduğu bir dilekçedir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun tarafların ikinci dilekçeleri başlıklı 136. maddesinde cevaba cevap dilekçesi şu şekilde tanımlanmıştır: “Davacı, cevap dilekçesinin kendisine tebliğinden itibaren iki hafta içinde cevaba cevap dilekçesi; davalı da davacının cevabının kendisine tebliğinden itibaren iki hafta içinde ikinci cevap dilekçesi verebilir.”
Cevaba Cevap Dilekçesi İle Talep Artırılabilir Mi?

Cevaba cevap dilekçesinde talep miktarınızı artırmanız mümkün değildir. Dilekçede bu şekilde bir talep artırım beyanı bulunursa tek seferlik ıslah hakkınızı kullanmış sayılırsınız. Örneğin 100.000 TL alacak konulu açtığınız bir davada cevap cevap dilekçesinde ben bu talebimi 200.000 TL olacak şekilde artırıyorum derseniz, bu durumda ıslah hakkınızı kullanmış varsayılırsınız ve davanın ilerleyen safhalarında tekrardan ıslah hakkınızı kullanamayacağınızdan dolayı problem yaşarsınız.
İddia ve savunmanın genişletilmesi ile talep miktarının değiştirilmesi (genişletilmesi) kavramları birbirinden farklı hususlardır. İddia ve savunma ispata ilişkin, maddi vakıalara ele alan konular anlamına gelir. Dava miktarının değiştirilmesi iddia ve savunmanın genişletilmesi olarak değerlendirilemez. Dava miktarının değiştirilmesi usule ilişkin bir aksiyondur.
Gerçekten de Yargıtay bir kararında cevaba cevap dilekçesiyle talep miktarının artırılamayacağını şu sözlerle ifade etmiştir: “6100 sayılı HMK’nın 26. maddesinde düzenleme bulan taleple bağlılık ilkesi, 141. maddesinde düzenlenen ve cevaba cevap dilekçesi ile yapılabilecek işlemler ve 177 ve devamında düzenlenen ıslah hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, davacı vekilinin cevaba cevap dilekçesi ile talep miktarını artıramayacağı kabul edilmelidir”
Unutmayın, bu makale genel bilgilendirme amaçlıdır ve bireysel hukuki danışmanlık yerine geçmemelidir. Her durumun kendine özgü hukuki boyutları bulunmaktadır ve bu sebeple hukuki veya dava ile ilgili spesifik sorularınız için tarafımla danışmanlık amacıyla iletişime geçebilirsiniz.
İlgili Kanun Maddeleri
Hukuk Muhakemeleri Kanunu Madde 26 - Taleple bağlılık ilkesi
HMK md 26 – (1) Hakim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir.
(2) Hakimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu Madde 141 - İddia ve savunmanın genişletilmesi veya değiştirilmesi
HMK md 141 – (1) Taraflar, cevaba cevap ve ikinci cevap dilekçeleri ile serbestçe iddia veya savunmalarını genişletebilir yahut değiştirebilirler. Dilekçelerin karşılıklı verilmesinden sonra iddia veya savunma genişletilemez yahut değiştirilemez.
(2) İddia ve savunmanın genişletilip değiştirilmesi konusunda ıslah ve karşı tarafın açık muvafakati hükümleri saklıdır.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu Madde 177 - Islahın zamanı ve şekli
(1) Islah, tahkikatın sona ermesine kadar yapılabilir.
(2) Yargıtay’ın bozma kararından veya bölge adliye mahkemesinin kaldırma kararından sonra dosya ilk derece mahkemesine gönderildiğinde, ilk derece mahkemesinin tahkikata ilişkin bir işlem yapması hâlinde tahkikat sona erinceye kadar da ıslah yapılabilir. Ancak bozma kararına uymakla ortaya çıkan hukuki durum ortadan kaldırılamaz.
(3) Islah, sözlü veya yazılı olarak yapılabilir. Karşı taraf duruşmada hazır değilse veya ıslah talebi duruşma dışında yapılıyorsa, bu yazılı talep veya tutanak örneği, haber vermek amacıyla karşı tarafa bildirilir.