DANIŞTAY İLGİLİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI’NA
(Yürütmenin Durdurulması ve DURUŞMA İstemlidir)
DAVACI:
VEKİLİ:
DAVALILAR: 1- Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2- Maliye Bakanlığı
KONU: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Geçici 43. Maddesi Uyarınca Anılan Kanunun 4. Maddesinin (B) Fıkrası Kapsamında İstihdam Edilecek İdari Büro Görevlisi ve İdari Destek Görevlisi İçin Hizmet Sözleşmesi’nin 8/b maddesinin yürütmesinin durdurularak iptali ve yargılamanın duruşmalı yapılması talebidir.(Ek-1)
AÇIKLAMALAR
1- SENDİKANIN YETKİSİ:
Müvekkil sendika, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununa göre, “kamu görevlilerinin ortak ekonomik, sosyal ve meslekî hak ve menfaatlerini korumak ve geliştirmek için” kurulmuş bir sendikadır. Müvekkil sendikanın örgütlülük alanında, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü de bulunmaktadır. Müvekkil sendikanın örgütlü olduğu ve üyelerinin bulunduğu DSİ Genel Müdürlüğünde çalışan bir kısım personelin, geçici personel pozisyonundan (4C), sözleşmeli personel pozisyonuna (4B) geçirilmesine ilişkin Hizmet Sözleşmesi’nin 8/b maddesi müvekkil sendikayı doğrudan ilgilendirmektedir. Zira bu sözleşme hükümleri, geçici personel pozisyonundan (4C), sözleşmeli personel pozisyonuna (4B) geçirilen üyelerimiz bakımından hak kaybına yol açmaktadır
2- DAVA KONUSU İŞLEM:
24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 696 sayılı (OHAL) KHK’nın 17. Maddesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4. maddesinin (C) fıkrası yürürlükten kaldırılmış ve 18. Maddesi ile 657 sayılı yasaya Geçici 43. Madde eklenmiştir.
657 sayılı yasanın Geçici 43. Maddesinin fıkrası; “Kamu kurum ve kuruluşlarında 4/12/2017 tarihi itibarıyla, adam/ay esasına göre kısmi süreli çalıştırılmakta olanlar ile saat ücreti karşılığı çalışmakta olanlar hariç olmak üzere bu Kanunun 4 üncü maddesinin mülga (C) fıkrası kapsamında tahsis edilmiş geçici personel pozisyonlarında çalışmakta olanlar, pozisyonlarının tahsis edildiği teşkilat ve birimde, halen yürütmekte oldukları hizmetleri aynı şekilde yerine getirmeye devam etmek üzere, bu Kanunun 4. maddesinin (B) fıkrası kapsamında ihdas edilecek sözleşmeli personel pozisyonlarına bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren doksan gün içinde kurumlarınca geçirilirler.” hükmünü içermektedir.
Bu madde ve 06.06.1978 tarihli ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslara Geçici 11. Maddesi uyarınca davalı Maliye Bakanlığı tarafından 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNU’NUN GEÇİCİ 43. MADDESİ UYARINCA ANILAN KANUNUN 4. MADDESİNİN (B) FIKRASI KAPSAMINDA İSTİHDAM EDİLECEK İDARİ BÜRO GÖREVLİSİ VE İDARİ DESTEK GÖREVLİSİ İÇİN HİZMET SÖZLEŞMESİ hazırlanmış ve diğer davalı DSİ Genel Müdürlüğü tarafından personeli ile işbu sözleşme akdedilmiştir.
Söz konusu Hizmet Sözleşmesi’nin 8/b maddesi; “İlgilinin, 5510 sayılı Kanun hükümleri uyarınca yaşlılık veya malullük aylığına hak kazandıkları tarihte sözleşmesi sona erer” hükmünü içermektedir.
Bu sözleşme, idari işlem niteliğinde tip sözleşme olduğundan ve personelin bu sözleşme hükümlerini müzakere etme imkanı bulunmadığından, açıkça hukuka aykırı olan işbu sözleşmenin 8/b hükmünün iptalini istemek gerekmiştir.
3- İLGİLİ MEVZUAT HÜKÜMLERİ:
06.06.1978 tarihli ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’ın 12. Maddesi;
“(Değişik:20/02/2017-2017/9949) Sözleşmeli olarak çalıştırılacakların, ilgili kurumun saptayacağı özel koşulların yanı sıra, 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (4), (5), (6), (7) ve (8) numaralı alt bentlerinde belirtilen koşulları taşımaları gereklidir.
Ancak, yabancı uyruklu hekimlerin Türkiye’de herhangi bir Tıp Fakültesinden mezun yada denkliği kabul edilmiş diploma sahibi olması, uzman iseler bunların uzmanlık belgelerinin Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliğine uygunluğunun onaylanmış bulunması zorunludur.
(Değişik: 6/12/1993-93/5097) ÖZEL KANUNLARINDA YAŞ HADDINE ILIŞKIN ÖZEL HÜKÜM BULUNAN HALLER DIŞINDA, 65 YAŞINI BITIRMIŞ OLANLAR SÖZLEŞMELI OLARAK ÇALIŞTIRILAMAZLAR. SÖZLEŞMELI ÇALIŞTIRILMAKTA IKEN 65 YAŞINI DOLDURANLARIN SÖZLEŞMELERI, 65 YAŞINI DOLDURDUKLARI TARIHTE HIÇBIR IŞLEME GEREK KALMAKSIZIN SONA ERER.
(Ek: 27/8/1979-7/18126; mülga: 6/12/1993-93/5097)” hükmünü içermektedir.
4- DAVA KONUSU İŞLEM MEVZUATA AÇIKÇA AYKIRIDIR:
a) Yukarıda açıklandığı üzere 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Geçici 43. Maddesi Uyarınca Anılan Kanunun 4. Maddesinin (B) Fıkrası Kapsamında İstihdam Edilecek İdari Büro Görevlisi ve İdari Destek Görevlisi İçin Hizmet Sözleşmesi’nin 8/b maddesi ile getirilen “İlgilinin, 5510 sayılı Kanun hükümleri uyarınca yaşlılık veya malulluk aylığına hak kazandıkları tarihte sözleşmesi sona erer” şartı, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’ın 12. Maddesine aykırıdır.
Zira ÜST HUKUK NORMU NITELIĞINDEKI USUL VE ESASLAR, 65 YAŞ SINIRI GETIRMIŞKEN, DAVA KONUSU HIZMET SÖZLEŞMESI ILE BU YAŞ BIR KISIM PERSONEL AÇISINDAN AŞAĞIYA ÇEKILEREK, ÇALIŞMA HAKKI SINIRLANMIŞ VE EMEKLILIK DAYATILMIŞTIR.
b) Dava konusu hizmet sözleşmesi hükmünün, Usul ve Esaslara aykırı olduğu ve Usul ve Esaslarda olmayan bir koşul getirerek, bunu uygulanmaz kıldığı aşikârdır. Bu durum normlar hiyerarşisine aykırılık teşkil etmektedir. Zira hizmet sözleşmesinin, üst hukuk normu niteliğindeki Usul ve Esaslara aykırı bir hüküm içermesi mümkün değildir.
c) Anayasanın Başlangıç bölümünde; “Her Türk vatandaşının bu Anayasadaki temel hak ve hürriyetlerden eşitlik ve sosyal adalet gereklerince yaralanarak milli kültür, medeniyet ve hukuk düzeni içinde onurlu bir hayat sürdürme ve maddi ve manevi varlığını bu yönde geliştirme hak ve yetkisine doğuştan sahip olduğu” düzenlenmiştir.
Anayasanın 2. maddesinde; “Türkiye Cumhuriyeti toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devletidir.” hükmüne yer verilmek suretiyle Cumhuriyetin temel nitelikleri ortaya konulmuştur. Bu niteliklerin Devleti oluşturan bütün kuvvetler açısından bağlayıcı olduğu, her tür yetki ve sorumluluğun belirlenmesinde ve kullanılmasında bu nitelikler çerçevesinde değerlendirme yapma zorunluluğu bulunduğu açıktır.
Anayasanın 2. maddesinde belirtilen hukuk devletinin unsurlarından biri de, vatandaşlarına hukuk güvenliği sağlamasıdır. Hukuk devleti, tüm eylem ve işlemlerinde yönetilenlere en güçlü en kapsamlı şekilde hukuksal güvence sağlayan devlettir. Hukukun üstünlüğünün egemen olduğu bir devlette hukuk güvenliğinin sağlanması, hukuk devleti ilkesinin olmazsa olmaz koşuludur. Hukuk devleti olmak, yönetilenlere hukuk güvencesi sağlayan bir düzen kurmaktır. Böyle bir düzenin kurulması, yasama ve yargı yetkileriyle yürütme alanına giren tüm işlemlerin hukuk kuralları içinde kalması ile gerçekleşebilir. Bu bağlamda hukuk devleti, her dilediğini yapamayan, kendini hukukla bağlı sayan ve tüm yetkilerinin sınırının hukuksal kurallarla belirlendiği Devlettir. Bu kapsamda, Maliye Bakanlığı’nın yetkisi olmadığı halde, Usul ve Esaslara aykırı Sözleşme hazırlayarak fiilen Usul ve Esasları mülga etmesi hem hukukun genel ilkelerine hem de Anayasa’ya aykırıdır.
d) Anayasa’nın 49. Maddesi gereği;
“Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir.
(Değişik fıkra: 3/10/2001-4709/19 md.) Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma barışını sağlamak için gerekli tedbirleri alır.”
Yine Anayasa’nın 60. Maddesi gereği;
“Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir.
Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar.”
Bu kapsamda 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Geçici 43. Maddesi Uyarınca Anılan Kanunun 4. Maddesinin (B) Fıkrası Kapsamında İstihdam Edilecek İdari Büro Görevlisi ve İdari Destek Görevlisi İçin Hizmet Sözleşmesi’nin 8/b maddesi ile getirilen “İlgilinin, 5510 sayılı Kanun hükümleri uyarınca yaşlılık veya malullük aylığına hak kazandıkları tarihte sözleşmesi sona erer” şartının hem “ÇALIŞMA HAKKINI” hem de “SOSYAL GÜVENLİK HAKKINI” ihlal ettiği muhakkaktır. Zira, ne 657 sayılı yasada, ne 5510 sayılı yasada, ne de Anayasa’da 65 yaş sınırı dışında çalışma hakkını ve sosyal güvenlik hakkını sınırlayan bir yaş sınırı yoktur. Bu bağlamda yasaya aykırı bir sözleşme düzenlendiği anlaşılmaktadır.
e) Son olarak hali hazırda 657 sayılı yasanın 4. Maddesinin (B) Fıkrası Kapsamında İstihdam edilen Sözleşmeli Personelin imzaladığı Hizmet Sözleşmesi ekte sunulmuştur. (Ek-2)
Bu sözleşmenin 8/c maddesinde “İlgilinin, 65 yaşını doldurduğu tarihte hiçbir işleme gerek kalmaksızın sözleşmesi sona erer” hükmü yer almaktadır.
GÖRÜLDÜĞÜ ÜZERE AYNI HUKUKSAL DURUMDA OLAN 4B’li SÖZLEŞMELI PERSONELIN SÖZLEŞMESININ SONA ERMESI AÇISINDAN DAVA KONUSU İŞLEM İLE FARKLI VE EŞİTSİZ ŞARTLAR BELİRLENMİŞTİR. Bu bakımdan Anayasa’nın 10. Maddesindeki “eşitlik ilkesi” de ihlal edilmiştir.
DELİLLER: Ekli belgeler ve her türlü yasal delil.
HUKUKİ NEDENLER: Anayasa, 657 sayılı yasa, 696 sayılı KHK, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar, İYUK, içtihatlar ve sair her türlü mevzuat.
SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda açıklanan ve resen dikkate alınacak nedenlerle;
1) 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Geçici 43. Maddesi Uyarınca Anılan Kanunun 4. Maddesinin (B) Fıkrası Kapsamında İstihdam Edilecek İdari Büro Görevlisi ve İdari Destek Görevlisi İçin Hizmet Sözleşmesi’nin 8/b maddesinin öncelikle ve ivedilikle YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASINA, yargılama sonucunda İPTALİNE;
2) Yargılamanın DURUŞMALI yapılmasına,
3) Yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı idarelere yükletilmesine karar verilmesini saygılarımla talep ederim.
Davacı Vekili
