Tapu Sicili Ne Demektir?
TMK md 997 vd. hükümlerinde öngörülen tapu sicili ana ve yardımcı sicilden oluşur. Ana siciller; tapu kütüğü, kat mülkiyeti kütüğü, yevmiye defteri, belgeler, ve plandan ibarettir. Yardımcı siciller ise; aziller sicili, düzeltmeler sicili, kamu orta malları sicili ve tapu envanter defterinden ibarettir.
Bundan başka tapu idarelerinde ayrıca bazı defterler de kullanılmaktadır. Bunlar; demirbaş eşya defteri, arşiv çıkış defteri, bütçe defteri, sayman mutemetleri kasa defteri, teftiş defteri ve devam defteridir.
Sicilin unsurları TMK md 1000: tapu kütüğü; m. 1001 de: kat mülkiyeti kütüğü; m. 1002 de: yevmiye defteri ve belgeler; m. 1003 de: plan olarak düzenlenmiştir.
Tapu sicilin unsurları
(1) Tapu sicili, aşağıda belirtilen ana ve yardımcı sicillerden oluşur:
(2) Ana siciller;
a) Tapu kütüğü,
b) Kat mülkiyeti kütüğü,
c) Yevmiye defteri,
ç) Resmi belgeler (resmi senet, mahkeme karan ve diğerleri),
d) Plan.
(3) Yardımcı siciller;
a) Aziller sicili,
b) Düzeltmeler sicili,
c) Kamu orta malları sicili,
ç) Tapu envanter defteri.” (TST m. 7)
Taşınmaz üzerindeki ayni ve kişisel hakların gösterildiği köy veya mahalle konumuna göre tutulan tapu kütüğü taşınmazın eylemli ve hukuksal durumunu yansıtır. Adana’nın tanınan avukatlarından Saim İNCEKAŞ tapu sicilinden kaynaklı hayli fazla uyuşmazlığın var olduğunu belirtmektedir.
Tapu Sicili Nasıl Tutulur?
Tapu sicillerinin nasıl tutulacağı Tapu tüzüğünden m. 6, 84, 85 ile TMK md
1004, 1005 de ayrıntılı biçimde düzenlenmiştir. İşlemler malike göre değil,
taşınmaz esas alınarak yapılır.
Yan yana olan sayfalar tek sayfa sayılır ve her bir taşınmaz bağımsız olarak
bu sayfada yer alır. “Taşınmazlar, bulundukları bölgenin tapu siciline kaydedilir (TMK m. 1004).
“Birden çok bölgede bulunan taşınmaz, diğer bölge sicillerine kayıtlı olduğu belirtilmek suretiyle her bölgedeki sicile ayrı ayrı kaydedilir. Böyle bir taşınmaza ilişkin tescil işlemleri ve taşınmazın büyük kısmının bulunduğu bölgede yapılır ve yapılan tescil kütüğe işlenmek üzere diğer bölgelerdeki tapu idarelerine bildirilir (TMK md 1005)
Sicil bölgeleri-
“(1) Her ilçenin idari sınırları bir tapu sicili bölgesidir. Taşınmazlar, bulundukları bölgenin tapu siciline kaydedilir.
(2) Tapu sicili, her mahalle veya köy için ayrı ayrı düzenlenir ve taşınmazlara Genel Müdürlük tarafından Türkiye Cumhuriyeti taşınmaz numarası verilir.
(3) Birden çok bölgede bulunan taşınmaz, diğer bölge sicillerine kayıtlı olduğu belirtilmek suretiyle her bölgede sicile ayrı ayrı kaydedilir. Böyle bir taşınmaza ilişkin tescil istemleri ve tescil işlemleri taşınmazın büyük kısmının bulunduğu bölgede yapılır ve yapılan tescil kütüğe işlenmek üzere diğer bölgelerdeki ilgili müdürlüklere bildirilir” (TST m. 6)
Tapu siciline güven ilkesi uyarınca tapu sicilinin yöntemince tutulmamasından doğan zararın hazine tarafından ödeneceği ve kusurlu görevlilere rücu edileceği TMK m. 1007 de ifade edilmiştir.