Kiralanan Ayıpsız Bir Benzeri ile Değiştirilebilir Mi?
Kiracının kiralananın ayıplı olması halinde, kiraya verene tanınan süre içerisinde söz konusu ayıp giderilmediği takdirde başvurabileceği seçimlik haklardan birisi, kiralananın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme hakkıdır. Söz konusu seçimlik hak, yenilik doğuran hak niteliğinde olmayan ve aynen ifa talebinin devamı niteliğinde bir haktır. Bu hakkın kullanılabilmesi için ayıbın giderilmesi talebi ile verilen sürede ayıbın giderilmemiş olması gerekir. Eğer ayıbın giderilmesi hakkı kullanılırken kiraya verene uygun bir süre verilmemişse, bu seçimlik hak kullanılamaz.
Kiralananın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesi seçimlik hakkı her durumda kiraya verenden beklenebilecek bir hak niteliği taşımaz. Öncelikle kiraya verenin kiralananın ayıpsız benzerini verme imkânının olup olmadığı araştırılmalıdır. Kiraya veren ancak elinde kiralanana benzer bir şey bulunduğu durumda yükümlülük altına girer. Aksi durumda, kiraya verenden kiralanan şeyin benzeri elinde olmasa dahi temin etmesi beklenemez.
Türk Borçlar Kanunu‘nun 306. maddesinin III. fikrasında yapılan düzenleme kiralananın ayıplı olması halinde kiracıya tanınan haklar karşısında, ayıptan sorumlu taraf olan kiraya veren için öngörülen bir hak niteliğindedir. Söz konusu düzenlemeye göre, kiracı bir seçimlik hak olarak ayıbın giderilmesini talep etmişse, kiraya veren, kiralananda ortaya çıkan ayıbı gidermek yerine, uygun bir süre içerisinde kiralananı ayıpsız bir benzeri ile değiştirebilir. Kiraya verenin böyle bir hakkı kullanabilmesi için kiralananın ayıpsız bir benzerinin mevcut olması gerekir ki, bu daha çok taşınır kiraları bakımından söz konusu olur.
