X NÖBETÇİ İDARE MAHKEMESİ SAYIN BAŞKANLIĞINA
Gönderilmek Üzere
X NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ SAYIN HAKİMLİĞİ’NE
DAVACI :
DAVALI : X KAYMAKAMLIĞI İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ)
TALEP KONUSU : Sürekli görev yolluğunun ödenmesi talebime ilişkin olarak, ……. Kaymakamlığı (İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü)’nün tesis etmiş olduğu ……….. tarih ve …………. sayılı ret işleminin iptali ile, tarafıma ödenmesi gereken yolluğun, atama tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile ödenmesine karar verilmesi talebinden ibarettir.
TEBLİĞ TARİHİ :
AÇIKLAMALAR :
1) ………. ilçesi …………….. İlköğretim Okulunda sözleşmeli öğretmen olarak çalışırken; 2019 yılı yaz dönemi eş durumu özür grubu yer değiştirme atamaları ile; Tekirdağ ili ………. İlçesi …………İlköğretim Okulu’na atamam yapılmıştır. Atama Kararnamesinde yolluk alıp alamayacağım yönünde bir ibareye yer verilmemiş olup, tarafıma ödenmesi gereken yolluk ücreti ödenmemiştir. Ödenmesi gereken yolluğumu alamadığım gibi için tarafımca ……… tarihinde ………… Kaymakamlığı (İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü)’ne başvurarak tarafıma sürekli görev yolluğunun ödenmesini talep etmiştim.
……… Kaymakamlığı (İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü), talebimi ……….. tarih ve …………. sayılı işlemi ile reddetmiştir.Hizan Kaymakamlığı (İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü)’nün yapmış olduğu işlem hukuka aykırıdır ve iptal edilmelidir.
2) Öncelikle davalı idarenin bahsi geçen ret işlemine gerekçe olarak Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 4. Maddesinde “Sözleşmeli personele geçici görev yolluğu dışında harcırah ödenmez.” Hükmü gösterilmiştir. Ancak Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’ın 4. Maddesinin 2. fıkrasında “Sözleşmeli personele geçici görev yolluğu dışında harcırah ödenemez” hükmünü Danıştay 2. Dairesi’nin 28.02.2011 tarih ve 2010/5994 Esas sayılı dosyasından vermiş olduğu yürütmeyi durdurma kararı uyarınca söz konusu hükmün yürütmesi durdurulmuştur. Söz konusu yürütmenin durdurulması kararı müvekkilin sürekli görev yolluğu ile ilgili talebinden öncesinde verilmiştir. Bu nedenle davalı idarenin müvekkilin sürekli görev yolluğu verilmesi talebinin reddine ilişkin işleminin haklı bir gerekçesi bulunmamaktadır.
3) Danıştay İkinci Dairesinin bahsi geçen kararında “Temel ve asli fonksiyonları kamu hizmetini yürütmek olan kamu görevlileri, kamu hizmetinin iyi işlemesi için, ya kendi isteklerine dayalı olarak, ya da re’sen kanunlarda yer alan kurallar çerçevesinde, yetkili idari makamlarca bulundukları yerden başka bir yere atanabilmekte, bu atamaya bağlı olarak da yeni görev yerlerinde göreve başlayabilmek için bazı giderler yapmak zorunda kalmaktadırlar. Yolluk ödenmesi, kamu hizmetinin gerektirdiği durumlarda bu hizmet için görevlendirilen kişilerin katlanacakları giderleri karşılamak üzere yapılan parasal ödemeyi içeren bir idari işlem olup, atama işlemi sonucunda görev yeri değişen kamu görevlisinin karşı karşıya kaldığı külfetin kamu hizmetinin yürütülmesinden kaynaklanması nedeniyle, Kanun koyucu tarafından bu külfetin kamuca karşılanması amacıyla yasal düzenlemeler yapılmıştır.” Denilerek yolluk verilmesinin amacı açıklanmıştır.
4) Buna göre; müvekkilim …………. ilçesinden Tekirdağ İli ………. ilçesine atanması nedeniyle “gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan yol ve taşıt araçları üzerinden” harcırah almaya hak kazanmış bulunmaktadır. Ancak harcırahı ödenmemiştir. Harcırah verilmesinin amacı tayin olan memurun masraflarının bir kısmının devlet tarafından karşılanmasıdır. Müvekkil de sözleşmeli statüde de olsa öğretmen olarak görev yapmakta olup, yapmış olduğu görevin içeriği açısından kadrolu öğretmenlerle bir farkı bulunmamaktadır. Bu nedenle sözleşmeli olarak görev yaptığı yerden başka bir yere atanan müvekkile harcırah verilmemesi, harcırah kanunda buna ilişkin yasaklayıcı bir hüküm bulunmaması ve müvekkilin öğretmenlik görevinin devam etmesi nedenleriyle hukuka aykırıdır.
5) 6245 sayılı Harcırah Kanununun tarifler başlıklı 3. maddesine göre; “Harcırah: Bu Kanuna göre ödenmesi gereken yol masrafı; gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme masrafından birini, birkaçını veya tamamını ifade eder.” Anılan Kanunun 6.maddesine göre “Harcırah, bu kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mûtat olan yol ve taşıt araçları üzerinden verilir. Gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mûtat olan bu yoldan hem muayyen, hem gayrimuayyen tarifeli taşıt işletilmekte ise harcırah hesabında muayyen tarifeli taşıt esas alınır.” 6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun 9. maddesinde ise “Daimi vazife harcırahı: Naklen veya tahvilen başka bir mahalle gönderilenlere, bu tâyinleri sırasında mezunen başka bir mahalde bulunsalar dahi, eski memuriyetleri mahallinden itibaren verilir” denilmektedir. Aynı Kanunu 3. maddesinin (g) ve (h) bentlerine göre “Memuriyet mahalli: Memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgâhının bulunduğu şehir ve kasabaların belediye sınırları içinde bulunan mahaller ile bu mahallerin dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu şehir ve kasabaların devamı niteliğinde bulunup belediye hizmetlerinin götürüldüğü veya kurumlarınca sağlanan taşıt araçları ile gidilip gelinebilen yerleri, Başka yer: Yukarıda (g) fıkrasında yazılı memuriyet mahalli dışındaki yerleri; ifade eder.” Yine aynı kanunun 10. maddesi “Yurt içinde veya yurt dışında görev yapmakta iken yurt içinde veya yurt dışındaki sürekli bir göreve naklen atanan ya da yabancı ülkelerdeki memuriyet merkezi değiştirilen memur ve hizmetlilere yeni görev yerlerine kadar yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafı” alabileceklerini hükme bağlamıştır. Buna göre müvekkil Iğdır/Tuzluca ilçesinden atandığı Kütahya ili Tavşanlı ilçesine giderken evini taşımak için nakliye tutmuş, ev kiralamış, ailesini de yanında götürmüştür. Bu nedenle büyük bir masrafa katlanarak yeni atandığı okulun bulunduğu yere taşınmıştır. Buna rağmen idare, hak ettiği harcırahı kendisine ödememiştir.
6) Anayasanın 5 inci maddesinde; “… kişilerin ve toplumun refah huzur ve mutluluğunu sağlamak, kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmaktır.” ifadelerine yer verilmek suretiyle Devletin temel amaç ve görevleri hüküm altına alınmıştır. Madde içeriğinde ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmak devletin görevleri olarak belirtilmesine karşın müvekkilime sürekli görev yolluğu verilmemesi suretiyle Harcırah Kanununda var olan bir sosyal ve ekonomik bir hak idare tarafından engellenmiştir.
7) Anayasamızın 49 uncu maddesinde çalışma hakkı ve ödevi başlığı altında; “… Devlet çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, … için gerekli tedbirleri alır.” hükmüne yer verilmiştir. Bu itibarla, hizmetleri karşılığı ödenen maaş ve diğer ücretleri ile genel itibariyle hayatlarını idame ettirmek için gerekli olan ihtiyaçlarını karşılayan öğretmenlerin bu ücretin içerisinden ayıracakları paylarla atama işlemleri nedeniyle yapacakları nakil işlemlerine ilişkin harcamalarını karşılamalarını beklemek çalışanın hayat seviyesini yükseltemeye ilişkin Devlet görevi açısından açıklanabilir bir durum değildir.
8) Nitekim Eskişehir 2. İdare Mahkemesinin 20.10.2011 tarih, 2011/826 Esas ve 2011/1267 Karar sayılı ilamında “6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun 4. maddesinde sözleşmeli personele harcırah verilmeyeceği yönünde bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Yine, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 4. maddesinde de; sözleşmeli personelin geçici görevlendirilmeleri halinde yolluk ve gündeliklerinin ne şekilde hesaplanacağı düzenlenmiş, sözleşmeli personele başka harcırah ödenmeyeceği yolunda bir kural getirilmemiştir. Yine davacı ile davalı idare arasında imzalanan hizmet sözleşmesinde sözleşmeli personele sürekli görev yolluğu ödenmeyeceği yolunda bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu hale göre davacıya harcırah ödenmemesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmamaktadır.” Denilerek dava konusu işlemi iptal ederek, sözleşmeli personelede harcırah verilmesi gerektiğini belirtmiştir. Benzer hükümler Hatay İdare Mahkemesi’nin 22.09.2010 tarih, 2009/1283 Esas ve 2010/1067 Karar, 03.06.2010 tarih, 2009/1280 Esas ve 2010/634 Karar, Bursa 3. İdare Mahkemesi’nin 16.12.2010 tarih, 2010/1092 Esas ve 2010/1130 Karar sayılı ilamlarında bulunmaktadır.
9) DANIŞTAY 2. DAİRE Esas No : 2009/140 Karar No : 2013/12270
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4. maddesinde; kamu hizmetlerinin, memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle gördürüleceği; (B) fıkrasında, sözleşmeli Personelin, kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, kurumun teklifi üzerine Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığı’nın görüşleri alınarak Bakanlar Kurulunca geçici olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileri olduğu belirtilmiştir.
Belirtilen bu hükümler çerçevesinde, sözleşmeli personel istihdamı yoluna gidilmiş, tip sözleşme de buna göre düzenlenmiştir. Bu personel hakkında uygulanacak hükümler, 6.6.1978 tarihli ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar ile belirlenmiş, dava konusu Sözleşmeli Personele yönelik Hizmet Sözleşmesi de bu Esaslar çerçevesinde hazırlanmıştır.
7/15754 sayılı Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 2. maddesinde, sözleşmeli personelin, mevzuatına uygun olarak birinci maddede belirtilen kuruluşlarda sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kamu görevlileri olduğuna yer verilmiş; 4. maddesinde, personelin sözleşmelerinde belirtilen görev yeri dışında çalıştırılamayacağı, görev yeri dışında geçici olarak gönderilenlerin gündelik ve yol giderlerinin 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerinde saptanan süreyi ve 1 inci derece Devlet memurlarına ödenen harcırah miktarını aşmamak üzere sözleşmelerde belirtileceği; sözleşmeli personele geçici görev yolluğu dışında harcırah ödenemeyeceği hükmü getirilmiş; 2010 yılı hizmet sözleşmesinin 7. maddesinde de; personel, görev yeri dışında geçici olarak görevlendirildiğinde gündelik ve yol giderleri, unvanı, hizmet yılı ve öğrenim durumu aynı olan emsali Devlet memurunu geçmemek üzere, 6245 sayılı Harcırah Kanunu ile tespit edilen esaslara göre hesaplanır, yönünde düzenleme getirilmiştir.
Temel ve asli fonksiyonları kamu hizmetini yürütmek olan kamu görevlileri, kamu hizmetinin iyi işlemesi için, ya kendi isteklerine dayalı olarak, ya da re’sen kanunlarda yer alan kurallar çerçevesinde, yetkili idari makamlarca bulundukları yerden başka bir yere atanabilmekte, bu atamaya bağlı olarak da yeni görev yerlerinde göreve başlayabilmek için bazı giderler yapmak zorunda kalmaktadırlar. Yolluk ödemesi, kamu hizmetinin gerektirdiği durumlarda bu hizmet için görevlendirilen kişilerin katlanacakları giderleri karşılamak üzere yapılan parasal ödemeyi içeren bir idari işlem olup, atama işlemi sonucunda görev yeri değişen kamu görevlisinin karşı karşıya kaldığı külfetin kamu hizmetinin yürütülmesinden kaynaklanması nedeniyle, Kanun koyucu tarafından bu külfetin kamuca karşılanması amacıyla yasal düzenlemeler yapılmıştır.
29.3.2009 günlü, 27184 sayılı Resmi Gazete’te yayımlanan, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esasların 5. maddesi ile söz konusu Esaslara Ek 3. madde eklenerek, sözleşmeli personelin belirli şartları taşıması koşuluyla naklen atanmasına yönelik düzenleme getirildiğine göre, görev yeri değişikliği nedeniyle kamu hizmetinin yürütülmesinden kaynaklanan külfetin kamuca karşılanması amacıyla sözleşmeli personele harcırah ödenmesi gerektiği açıktır.
Bu nedenle Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 4. maddesinde yer alan; “Sözleşmeli personele geçici görev yolluğu dışında harcırah ödenemez.” ibaresi ile buna paralel ‘nın 2006/58 sayılı Genelgesinin 11. maddesinde yer alan; “Sözleşmeli öğretmenlere sürekli görev yolluğu ödenmeyecektir.” ibaresinde hukuka uyarlık görülmemiştir.
10) Danıştay 5. Dairesinin 2010/683 Esas Sayılı 25/06/2010 Tarihli Yürütmeyi Durdurma Kararının gerekçesinde; “T.C. Anayasası’nın Çalışma Hakkı ve ödevi başlıklı 49. maddesinde: “Çalışma herkesin hakkı ve ödevidir. Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek İçin çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma barışını sağlamak için gerekli tedbirleri alır.” hükmü yer almıştır.
Temel ve asli fonksiyonları kamu hizmetini yürütmek olan kamu görevlileri, kamu hizmetinin iyi işlemesi için ya kendi isteklerine dayalı olarak, ya da re’sen kanunlarda yer alan kurallar çerçevesinde, yetkili idari makamlarca bulundukları yerden başka bir yere atanabilmekte, bu atamaya bağlı olarak da yeni görev yerlerinde göreve başlayabilmek için bazı giderler yapmak zorunda kalmaktadırlar. Yolluk Ödemesi; kamu hizmetinin gerektirdiği durumlarda bu hizmet için görevlendirilen kişilerin katlanacakları giderleri karşılamak üzere yapılan parasal ödemeyi içeren bir idari işlem olup atama işlemi sonucunda görev yeri değişen kamu görevlisinin karşı karşıya kaldığı külfetin kamu hizmetinin yürütülmesinden kaynaklanması nedeniyle, Kanun koyucu tarafından bu külfetin kamuca karşılanması amacıyla yasal düzenlemeler yapılmıştır.
29.3.2009günlü, 27184 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esasların 5. maddesi ile söz konusu Esaslara Ek 3. madde eklenerek, sözleşmeli personelin belirli şartları taşıması koşuluyla naklen atanmasına yönelik düzenleme getirilmiştir.
Anılan Esaslar ile günün gelişen koşullarına uygun olarak belirli durumlarda sözleşmeli personele nakil olanağı tanınması nedeniyle, görev yeri değişen personele bu esnada katlandığı zorunlu giderlerin karşılığı olarak yolluk ödenmesi gerekmektedir.” hükümlerine yer verilmiştir.
11) Sonuç olarak; harcırah unsurları ve atama işlemi dikkate alınarak müvekkilin ………….. İlçesinde Tekirdağ ili ……….. ilçesi arasındaki sürekli görev yolluğunun atama tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi için dava açma zorunluluğu hasıl olmuştur.
HUKUKİ DELİLLER :
İYUK, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar
DELİLLERİMİZ :
Danıştay 2. Dairesinin 26.12.2013 tarihli ve E:2009/140, K:2013/12270
SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda arz ve izaha çalışılan ve resen gözetilecek nedenlerle;
1) Sürekli görev yolluğunun ödenmesi talebime ilişkin olarak, ……… Kaymakamlığı (İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü)’nün tesis etmiş olduğu ……… tarih ve …………….. sayılı ret işleminin iptali ile, müvekkile ödenmesi gereken yolluğun, atama tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile tarafıma ödenmesine,
2) Yargılama masraflarının davalı idare üzerinde bırakılmasına karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim.
