Asgari tarımsal arazi büyüklüklerinin altındaki arazilerde mevcut payın 3. şahıslara satışı mümkün mü?
Öncelikle şunu belirtelim: 5403 s. K m. 8 de yapılan 15.5.2014 tarihinde yürürlüğe giren değişiklikle pay devri konusunda yasal bir engel bulunmamaktadır.
💡 Bu beyanımıza dayanak olan yüksek mahkeme kararı ise şu şekildedir:
“Dava, satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, bir kısım davalılar ile bir kısım davalıların murisinin, tapuda kayıtlı taşınmazlardaki hisselerini müvekkiline noterlikçe düzenleme şeklinde satış vaadinde bulunduklarını, bu zamana kadar da ferağa yanaşmadıklarını ileri sürerek, satış vaadine konu taşınmazlardaki bir kısım davalılar ile bir kısım davalıların murislerine ait payın iptali ile müvekkili adına tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı… davayı kabul etmiş, diğer davalılar davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Davalılar vekilinin temyizi üzerine ka rar, Dairemizin 3.4.2013-3362/5178 s. ilamıyla bozulmuş, mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda dava konusu taşınmazların bölünemez büyüklüğün altında olduğu, ifraz edilemeyeceği, payların üçüncü kişilere satılamayacağı, devir ve rehin edilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü davacı vekili temyiz etmiştir.
5303 s. Toprak Koruma ve Arazi Kullanma Kanununda toprağın korunması, geliş tirilmesi, tarım arazilerinin sınıflandırılması, asgari tarımsal arazi ve yeter gelirli tarım sal arazi büyüklüklerinin belirlenmesi ve bölünmelerinin önlenmesi, tarımsal arazi ve yeter gelirli tarımsal arazilerin çevre öncelikli sürdürülebilir kalkınma ilkesine uygun olarak planlı kullanımını sağlayacak usul ve esasları belirlemek amacıyla yeniden bazı düzenlemeler yapılmış, asgari tarımsal arazi büyüklüğünün mutlak tarım arazileri, mar jinal tarım arazileri ve özel ürün arazilerinde 2 hektar, dikili tarım arazilerinde 0.5 hek tar, örtü altı tarımı yapılan arazilerde 0.3 hektardan küçük belirlenemeyeceği, ifraz edi lemeyeceği, hisselendirilemeyeceği belirtilmiştir.
5578 s. Kanunla değiştirilen 5403 s. K. m. 8 gereğince bölünemez büyüklükteki ta rim arazilerinin mirasa konu olmaları ve üzerlerinde her ne sebeple gerçekleşmiş olursa olsun birlikte mülkiyetin mevcut olması durumunda, bu arazilerin ifraz edilemeyeceği, payların 3. şahıslara satılamayacağı, devredilemeyeceği hükmü mevcutken, 5403 s. K m. 8 de 30.4.2014 tarihli ve 6537 s. Kanunun 4. maddesiyle yapılan değişiklikle, “Tarım arazileri Bakanlıkça belirlenen büyüklüklerin altında ifraz edilemez, hisselendirilemez, hazine taşınmazlarının satış işlemleri hariç olmak üzere pay ve paydaş adedi arttırılamaz…” şeklinde düzenleme yapıldığından artık asgari tarımsal arazi büyüklüklerinin altındaki arazilerde de mevcut payın 3. şahıslara satışı ve devri mümkün hale gelmiştir.
Somut olaya gelince, davacı, bir kısım davalılar ve bir kısım davalıların murisi ile 27.10.1992 ve 6.5.2005 günü düzenlenen satış vaadi sözleşmelerine dayanarak zeytinli tarla niteliğindeki 584, 592 ve 598 s. parseldeki paylarının adına tescilini istemiştir. Dairemizin 3.4.2013-3362/5178 s. bozma kararından sonra 5403 s. K m. 8 de 30.4.2014 tarihli 6537 s. K m. 4 ile yapılan ve 15.5.2014 tarihinde yürürlüğe giren değişiklikle pay devri konusunda yasal bir engel bulunmadığından mahkemece tarafların göstermiş olduğu deliller değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, belirtilen husus gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.” (14. HD. 1.6.2016–5780/6439)
