Davaların Birleştirilmesi ve Usulü

Davaların Birleştirilmesi

Davaların birleştirilmesi ne anlama gelir, davalar nasıl birleştirilir, davaların birleştirilmesi talebi ve sonuçlarını bu makalemizde açıkladık. Haydi başlayalım…

Aynı veya farklı yargı çevrelerindeki yargı yerlerinde ayrı ayrı açılan ve ayrı ayrı esas numaraları üzerinden görülen davaların bir esas üzerinden birlikte görülmesine “Davaların Birleştirilmesi” (Davaların Tevhidi) denilir.

“Birleştirerek Görme“de aranan en önemli yasal unsur, “bağlantı” unsurudur. Diğer bir deyişle, ancak aralarında “bağlantı” bulunan davaların birleştirilerek görülmesine kararı verilebilir (HMK md 166/1-2).

Hangi Durumlarda Davalar Birleştirilir

Davaların aynı veya birbirine benzer sebeplerden doğması ya da biri hakkında verilecek hükmün diğerini etkileyecek nitelikte bulunması durumunda “bağlantı” var sayılır (HMK md 166/4). Kural olarak, “birleştirme”, mahkemenin takdiridir. Kural bu yönde olmakla birlikte bazı hallerde birleştirme bir zorunluluk oluşturabilir.

Yargıtay’a göre Kadastro davalarında aynı parselle ilgili açılan tüm davaların birleştirilerek görülmesi bir zorunluluktur. Keza, aynı taşınmaz hakkında aynı hukukî sebeple açılan dava dosyalarının da usûlüne uygun biçimde birleştirilerek görülmesi gerekir.

Davaların Birleştirilmesi Usulü

Aynı Yargı Çevresinde Görülmekte Olan Davaların Birleştirilmesi
Aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki Hukuk Mahkemelerinde açılmış davalar, aralarında bağlantı bulunması durumunda, davanın her aşamasında, talep üzerine veya re’sen (kendiliğinden) ilk davanın açıldığı mahkemede birleştirilebilir (HMK. m. 166/1).

Birleştirme kararı ikinci davanın açıldığı mahkemece verilir. Verilen birleştirme kararı, diğer mahkemeyi bağlar (HMK. m. 166/1). “Aynı düzey ve aynı sıfattaki Hukuk Mahkemeleri” deyimi ile anlatılmak istenen, her iki davanın da görüldüğü mahkemenin Asliye Hukuk veya Sulh Hukuk ya da İş Mahkemesi yahut Aile Mahkemesi olmasıdır.

Birleştirme, yargılamanın her aşamasında yapılabilir (HMK md 166/1).

Birleştirme kararı bağlayıcıdır. Birleştirme kararı, derhal ilk davanın açıldığı mahkemeye bildirilir (HMK. m. 166/3). Aynı tür mahkemeler arasındaki “Birleştirme Kararları”, “Gönderme Kararları” niteliğindedir.

Aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde görülmekte olan davalar yönünden verilen “Birleştirme” hususundaki ilk derece mahkemesi kararlarına karşı “İstinaf Yolu” na; Bölge Adliye Mahkemesi kararlarına karşı ise, “Temyiz Yolu” na ancak hükümle birlikte gidilebilir (HMK. m. 168/1). Bu husus, tek başına, Bölge Adliye Mahkemesi’nde hükmün kaldırılarak esastan incelenme sebebi teşkil etmeyeceği gibi, Yargıtayda da “Bozma” sebebi teşkil etmez (HMK. m. 168/1).

Farklı Yargı Çevresinde Yer Alan Mahkemelerdeki Davaların Birleştirilmesi

Davalar, ayrı yani farklı yargı çevrelerinde yer alan, aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış ise, bağlantı sebebiyle birleştirme, ikinci davanın açıldığı mahkemeden talep edilebilir (HMK. md. 166/2).

Birinci davanın açıldığı mahkeme, talebin kabûlü ile davaların birleştirilmesine ilişkin kararın kesinleşmesinden itibaren, bununla (yani kesinleşen birleştirilme kararı ile) bağlıdır. Birleştirme talepleri her zaman ileri sürülebilir. Taraflarca “Birleştirme” istenmedikçe, mahkeme kendiliğinden “Birleştirme” kararı veremez. İkinci mahkemenin verdiği birleştirme kararı, nihâî bir karardır. Bu nihâî karara karşı “Kanun Yolu” na başvurulabilir. Kesinleşen birleştirme kararları bağlayıcıdır (HMK. md. 166/2).

Birleştirme Kararı Verilmesine Dair Detaylar

  • İstisnalar dışında, taraflara tebligat çıkarılmadan ve duruşma yapılmadan “Birleştirme Kararı” verilemez.
  • İstinaf incelemesi ayrı dairelerde yapılması gereken davaların da birleştirilmesine karar verilebilir.
  • Bu durumda istinaf incelemesi, birleştirilen davalarda uyuşmazlığı doğuran asıl hukukî ilişkiye ait kararı inceleyen Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi’nde yapılır (HMK. md. 166/5).
  • Açılan davaların arasında bağlantının mevcut olması halinde, -eğer mahkemeler farklı ise- birleştirme görevi ile davaya bakma görevi, üst dereceli mahkemeye aittir.
  • Birleştirme kararlarının taraflara tebliği ile kesinleştirilmesi öncelikli zorunluluktur.

Davaların Birleşmesinin Sonuçları

Birleştirmede dâima ilk açılan dava dosyası esas alınır. Birleştirme, ilk açılan dava dosyası üzerinde olur. Birleştirilme kararı verilmesiyle ikinci dava dosyasının esası kapatılır. Yargılamaya, ilk açılan dava dosyası üzerinden devam olunur. Birleştirilme kararı verilmiş bulunsa da davalar birbirinden bağımsızdır. Tahkikat aşaması müşterektir. Birlikte incelenir ve birlikte karar bağlanır; ancak her bir dava hakkında ayrı ayrı karar verilir. Dava harcı, yargı giderleri ve vekâlet ücretleri her bir dava için ayrıca karara bağlanır. Birleştirilen her dava; “Dosyanın İşlemden Kaldırılması”, “Davanın Yenilenmesi” ve “Davanın Açılmamış Sayılması” yönlerinden ayrı ayrı değerlendirilmelidir.

Davaların Birleştirilmesi Talebi

ADANA … ASLİYE HUKUK HAKİMLİĞİNE

Dosya No:

BİRLEŞTİRME                         

TALEBİNDE                             

BULUNAN ( DAVALI )            : ( adı soyadı )

ADRESİ                                      :

KARŞI TARAF ( DAVACI )      : ( adı soyadı )

ADRESİ                                      :

KONUSU                                   : Mahkemenizde görülmekte olan …/… sayılı dava dosyası ile, …./…. sayılı dava dosyasının birleştirilerek görülme talebidir.

İZAHI                                          : 1- Mahkemenizde …/…. Sayılı dosya ile “Tapu Tashihi Davası” açmıştım. Dava derdesttir.

2- Daha Sonra, davacı bana karşı işbu “Men’i Müdahale Davası”nı açtı.

3- Her iki dava arasında bağlantı vardır; biri hakkında verilecek hüküm, diğerini etkileyecek niteliktedir. Bu nedenlerle davaların birleştirilmesi zarureti doğmuştur.

HUKUKİ SEBEBLER                 : HUMK. M: 45 ve sair mevzuat.

SÜBUT SEBEBLERİ                  : Dava dosyaları.

SONUÇ VE İSTEK                     : Yukarıda arz ve izah ettiğim nedenlerden ötürü, birbiriyle sıkı ilişkisi bulunan ve her ikisi de mahkemenizde görülmekte olan …/…. nolu dava dosyasının …./…. Sayılı dava dosyası ile birleştirilmesini saygıyla dilerim. ( Tarih )

Birleştirme Talebinde Bulunan

                                                                                               Davalı

                                                                                                          ( Ad soyad imza )

Davaların Birleştirilmesi ve Usulü

Avukat Saim İNCEKAŞ – Adana Avukatlık ve Hukuk Ofisi

Yazar Hakk覺nda: Avukat Saim İncekaş

Saim İncekaş, Adana Barosu'na kayıtlı bir avukattır. 2016 yılından bu yana Merkezi Adana'da bulunan ve kurucusu olduğu İncekaş Hukuk Bürosu'nda çalışmaktadır. Yüksek lisans derecesi ile hukuk eğitimini tamamladıktan sonra bu alanda birçok farklı çalışma yürütmüştür. Özellikle aile hukuku, boşanma, velayet davaları, çocuk hakları, ceza davaları, ticari uyuşmazlıklar, gayrimenkul, miras ve iş hukuku gibi alanlarda uzmandır. Saim İncekaş, sadece Adana Barosu'nda değil, aynı zamanda Avrupa Hukukçular Derneği, Türkiye Barolar Birliği ve Adil Yargılanma Hakkına Erişim gibi dernek ve kuruluşlarda da aktif olarak görev almaktadır. Bu sayede, hukukun evrenselliği konusundaki farkındalık ve hukuk sistemine olan güveni arttırmaya yönelik birçok çalışmada yer almaktadır. Randevu ve Ön Görüşme İçin WhatsApp Üzerinden Hemen İletişime Geçin