Kiracının Tahliyesi Davasında Yetkili Mahkeme Hangisidir?
Kiralananın tahliyesi ile ilgili olarak kiracıya karşı açılacak davalar, HMK m. 6’da düzenlenen genel yetki kuralı uyarınca, kiracının yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir. Bunun dışında tahliye davalarında, HMK m. 10 gereğince, kira sözleşmesinin ifa edileceği yer mahkemesi de yetkilidir.
Kira sözleşmesinde ifa yeri, kural olarak, kiralananın bulunduğu yerdir. Bu bakımdan kiraya veren, kiralananın tahliyesi için kiracıya karşı dava açmak isterse, HMK m. 10’daki yetki kuralına dayanarak söz konusu davayı kiralananın bulunduğu yer mahkemesinde açabilecektir.
Taşınmazlara ilişkin tahliye davalarında, HMK m. 12’deki kuralın uygulanması söz konusu olmaz. Zira HMK m. 12/f. I’e göre, taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir.
Kira sözleşmesinden doğan hak, kişisel nitelikte bir hak olup, ayni nitelikte değildir. Dolayısıyla tahliye davası, taşınmazın aynına ve bundan kaynaklanan ayni bir hakka dayanmadığı için HMK m. 12’deki kuralın uygulanmasına ve davanın taşınmazın bulunduğu yerde açılması zorunluluğu bulunmamaktadır.
Tacirler Arasındaki Kira Sözleşmesi
Kira sözleşmesi, tacirler veya kamu tüzel kişileri arasında yapılmış ise, HMK m. 17 gereğince taraflar aralarında yetki sözleşmesi yaparak, bir veya birden fazla mahkemeyi yetkili kılabileceklerdir. Dolayısıyla kira sözleşmesi, belirtilen kişiler arasında yapılmış ve taraflar ileride doğacak ya da halen mevcut uyuşmazlıklar için geçerli bir yetki sözleşmesi yapmışlarsa, kiraya veren tahliye davasını, taraflarca aksi kararlaştırılmamışsa, yetki sözleşmesinde belirtilen yer mahkemesinde açmak zorundadır.