Kira Sözleşmesinin Hukuki Özellikleri
Kira sözleşmesi kullandırma amacı güden sözleşmeler içerisinde yer alır.
Hukuki nitelik itibariyle kira sözleşmesi tam iki tarafa borç yükleyen rızai bir sözleşmedir.
Kiraya veren, bir şeyin kullanılmasını veya kullanılmasıyla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakırken, kiracı da bunun karşılığında kira bedeli ödeme borcu altına girer.
Tarafların edimleri bu anlamda bir karşılıklılık (değişim) içerisindedir. Dolayısıyla kira sözleşmesinin tarafları, karşılıklı olarak haklar elde etmenin yanı sıra borç altına da girmektedirler.
Kira sözleşmesinin iki taraflı borç yükleyen bir sözleşme olması itibariyle, kiraya verenin kira konusu malı kiracıya kullanıma ve ondan yararlanmaya elverişli bir biçimde teslim etme, kiracının da kira konusunun kullanımının karşılığı olarak kira bedelini ödeme yükümlülüğü, tarafların asli borçlarını teşkil etmektedir.
Kiracı, kira konusunun kullanımı ve ondan yararlanmasının karşılığı olarak, sözleşmede kararlaştırılan kira bedelini ödemekle yükümlüdür (TBK md 313). Bu bağlamda kiracı, TBK. m. 314 gereğince de kira bedelini ve gerekli olduğu takdirde yan giderleri, sözleşmede aksine bir hüküm veya yerel bir âdet yoksa her ayın sonunda ve en geç kira süresinin bitiminde ödemekle yükümlü tutulmuştur.
Kira sözleşmesi diğer taraftan, rızai bir sözleşmedir. Kiraya veren ile kiracının iradelerini karşılıklı ve birbirine uygun olarak açıklamaları sonucunda kira sözleşmesi kurulmuş olur.
Sözleşmenin kurulabilmesi için ayrıca, kiralananın kiracıya teslim edilmesi şart değildir. Kira sözleşmesinin geçerli olarak kurulmasıyla birlikte, kiraya veren kira süresi boyunca kiralananı kullanmaya veya kullanmayla birlikte ondan yararlanmaya elverişli bir biçimde bulundurma borcu altına girer. Buna karşılık kiracının ise, kiraya veren tarafından kiralananın sözleşmede öngörülen kullanım amacına uygun bulundurulduğu müddetçe kira bedelini ödeme yükümlülüğü vardır. Bu anlamda kira sözleşmesi kişisel borç doğuran bir sözleşmedir.
Kira sözleşmesi sürekli borç ilişkisi doğuran bir sözleşmedir. Bu özellik, kiraya verenin sözleşme süresi boyunca kiralananı kullanıma elverişli bir biçimde bulundurma borcunun (TBK md 301) bir sonucudur.