Bilinen Son Adres Ne Demektir? (Tebligat Hukuku)

Bilinen en son adres, tebligat hukuku bağlamında, bir kişinin resmi kayıtlara son olarak bildirdiği veya resmi makamlarca kaydedilmiş olan, kişinin yaşadığı veya fiilen zaman geçirdiği en güncel adresini ifade eder. Bu adres, tebligat yapılacak kişinin yasal olarak ulaşılabilir olduğu ve tebligatın yasal olarak geçerli kabul edileceği adres olarak kabul edilir.

Bilinen son adres kişinin sürekli oturduğu adres anlamına gelmez. Örneğin bir iş yeri adresi de kişinin bilinen son adresi olabilir. Bilinen son adres tespit edilirken tebliğ isteyen kişinin beyanı, muhatabın beyanı veya belgelerdeki bilgiler esas alınır.

Bu kavramın Türk Hukukundaki önemi Tebligat Kanunu’nun “Bilinen Adreste Tebligat” başlıklı 10. maddesinden kaynaklanmaktadır. İlgili kanun ve yönetmelik maddeleri şu şekildedir:

Kanun ve yönetmelikte yer alan “Bilinen Adrese Tebligat” başlıklı maddelerden de anlaşılacağı üzere, bilinen en son adresin doğru şekilde tespit edilmesi önem arz etmektedir. Aksi taktirde tebligat süreci gecikebilir. Bilinen en son adrese çıkarılan tebligat herhangi bir gerekçe ile iade döner ise bu durumda Adres Kayıt Sisteminde (AKS) yer alan adres, bilinen son adres sayılacaktır. AKS’deki adrese normal yolla tebligat yapılacaktır. Normal tebligatın iade edilmesi durumunda Tebligat Kanunu madde 21/2’ye göre tebligat yapılabilir.

Tebligat uygulamalarında emsal kararları iyi bilen ve süreci sizin lehinize sonuçlandırabilecek Adana avukatlarımızla iletişime geçmek için buraya tıklayın.

2.1. Bilinen En Son Adrese Tebligat Yapılamazsa (İmkansızlık Sebebiyle)

Eğer bir kişinin bilinen son adresine tebligat yapılamazsa (eksik adres, binanın yıkılmış olması gibi tebligat imkansızlığı kast edilmektedir), yasalarda belirtilen diğer yöntemler (örneğin, ilanen tebligat, adres araştırması) devreye girer. Bu durum, tebligatın amacına ulaşmasını ve hukuki süreçlerin adil bir şekilde işlemesini sağlamak için önemlidir.

2.2. Bilinen En Son Adrese Yapılan Tebligat İade Olursa

Yukarıda açıkladığım “imkansızlık” halinden farklı olarak, eğer ki bilinen adres doğru bir şekilde tespit edilir, ancak adreste kimse bulunamaz veya adrestekiler tebligat yapılacak kişiyi tanımadığını ifade ederse, bu durumda tebligat iade olur. Böyle bir iade durumunda tebligat yapılacak kişi ya yeni bir adrese taşınmasına rağmen sistemdeki adresini güncellememiştir, ya da kasten yanlış bir adres beyan etmiştir. Tebligat Kanunu’nun 21. maddesinin 2. fıkrası gereği adresini güncellemeyen veya yanlış adres bildiren bu kişinin sistemdeki adresine “Mernis Adresidir” şerhli ikinci bir tebligat çıkarılır ve adreste bulunmasa/tanınmasa dahi tebligat muhtara bırakılıp kapıya ihtar bırakılarak tebligat o tarihte ilgili kişiye yapılmış sayılır.

Tebligatın geçerliliği üzerinde bilinen son adresin kritik bir etkisi bulunmaktadır. Emsal olaylar ve Yargıtay kararlarıyla bilinen en son adresin Tebligat Hukukundaki önemini daha iyi kavrayabiliriz.

3.1. Öncelikle Bilinen En Son Adrese Tebligat Yapılmalıdır

Davalının Ankara adresine çıkarılan dava dilekçesi tebligatı, birlikte yaşayan teyzesine tebliğ edilmiştir. Davalının bilinen en son adresi bu adresi olduğu halde mernis adresine Tebligat Kanunu’nun 21/2.maddesi uyarınca gerekçeli kararın tebliği usulsüzdür. (Yargıtay 7. Hukuk Dairesi Esas: 2022/4865 – Karar: 2022/7561 sayılı kararı)

3.2. İlanen Tebligattan Önce Bilinen Yurt Dışı Adresine Tebligat Çıkarılmalıdır

Davalıların bilinen yurtdışı adresleri bulunmasına rağmen, dava dilekçesinin doğrudan ilanen tebliğ edilmesi usulsüzdür. (Yargıtay 14. Hukuk Dairesi Esas: 2016/13038 – Karar: 2020/719 sayılı kararı)

3.3. Bilinen En Son Adres İle Sistemdeki Adres Aynıysa İkinci Tebligat Mernis Şerhli Yapılabilir

Yargıtay, bilinen en son adres ile Ulusal Adres Veri Tabanı (MERNSİS) adresinin aynı olması hâlinde, birinci tebligatın iade edilmesinden sonra ikinci tebligatın doğrudan MERNİS şerhli yapılabileceğine hükmetmiştir. Kararda, “tebligatın iade edilmesinden sonra aynı adrese bu defa 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 21/2. maddesi uyarınca tebligat yapılmasının usule uygun olduğu” belirtilmiş, ayrıca “aynı adrese normal tebligat yapılamamasının ardından, bu adres MERNİS’te de kayıtlı olduğundan dolayı 21/2 maddesi uyarınca yapılan tebligatın geçerli kabul edilmesi gerektiği” vurgulanmıştır. (🧾 Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, Esas: 2013/21372, Karar: 2013/29142)

Bilinen son adres, kişinin resmi işlemler, mahkeme kararları, idari bildirimler ve benzeri önemli tebligatlar için ulaşılabilir olduğu adres olarak kabul edilir ve bu adresin yanlış bildirilmesi durumunda kişi telafisi güç hak kayıplarıyla karşılaşır. Bu nedenle, adres değişikliklerinizi resmi makamlara bildirmenizi ve kayıtları güncel tutmanızı öneriyorum.