TBK 182. Madde
Türk Borçlar Kanunumuzun 182. maddesi şu şekildedir:
Sözleşmede Ceza koşulu – Cezanın miktarı, geçersizliği ve indirilmesi
Madde 182 – Taraflar, cezanın miktarını serbestçe belirleyebilirler.
Asıl borç herhangi bir sebeple geçersiz ise veya aksi kararlaştırılmadıkça sonradan borçlunun sorumlu tutulamayacağı bir sebeple imkansız hale gelmişse, cezanın ifası istenemez. Ceza koşulunun geçersiz olması veya borçlunun sorumlu tutulamayacağı bir sebeple sonradan imkansız hale gelmesi, asıl borcun geçerliliğini etkilemez.
Hakim, aşırı gördüğü ceza koşulunu kendiliğinden indirir.
Başlık
TBK’nın 182. maddesinin ait olduğu bölüm başlık ismi şu şekildedir: BİRİNCİ KISIM: Genel Hükümler – DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: Borç İlişkilerinde Özel Durumlar – ÜÇÜNCÜ AYIRIM: Bağlanma Parası, Cayma Parası ve Ceza Koşulu
Madde başlığı şu şekildedir: Sözleşmede Ceza koşulu – Cezanın miktarı, geçersizliği ve indirilmesi
Gerekçe
Türk Borçlar Kanunu’nun 182. maddesinin gerekçesi şu şekildedir:
818 sayılı Borçlar Kanununun 161 inci maddesini karşılamaktadır.
Tasarının üç fıkradan oluşan 181 inci maddesinde, ceza koşulunun miktarı, geçersizliği ve indirilmesi düzenlenmektedir.
818 sayılı Borçlar Kanununun 161 inci maddesinin kenar başlığında kullanılan “II. Cezanın butlanı ve tenkisi” şeklindeki ibare, Tasarıda “II. Cezanın miktarı, geçersizliği ve indirilmesi” şeklinde değiştirilmiştir.
818 sayılı Borçlar Kanununun 161 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer verilmemekle birlikte, Tasarının 181 inci maddesinin ikinci fıkrasına eklenen bir cümleyle, ceza koşulunun geçersiz olmasının veya borçlunun sorumlu tutulamayacağı bir sebeple sonradan imkansız hale gelmesinin, asıl borcun geçerliliğini etkilemeyeceği kabul edilmiştir. Gerçekten, 818 sayılı Borçlar Kanununun 161 inci maddesinin ikinci fıkrasında sadece asıl borcun geçersiz olması veya imkansız hale gelmesi durumu göz önünde tutulduğu halde, bağlı borç niteliğindeki ceza koşulunun geçersizliği veya imkansız hale gelmesinin göz önünde tutulmaması bir eksiklik olarak görülmüştür.
ADALET KOMİSYONU RAPORU
– Tasarının 170, 171, 172, 173, 174, 175, 176, 177, 178, 179, 180, 181, 182, 183, 184, 185 ve 186 ncı maddeleri teselsül nedeniyle 171,172, 173, 174, 175, 176, 177, 178, 179, 180, 181, 182, 183, 184, 185, 186 ve 187 nci maddeler olarak aynen kabul edilmiştir.
TBMM Tartışma ve Kabul Metni
182’nci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.