CMK Madde 24
Ceza Muhakemesi Kanunumuzun 24. maddesi şu şekildedir:
Hakimin reddi sebepleri ve ret isteminde bulunabilecekler
Madde 24 – (1) Hakimin davaya bakamayacağı hallerde reddi istenebileceği gibi, tarafsızlığını şüpheye düşürecek diğer sebeplerden dolayı da reddi istenebilir.
(2) Cumhuriyet savcısı; şüpheli, sanık veya bunların müdafii; katılan veya vekili, Hakimin reddi isteminde bulunabilirler.
(3) Bunlardan herhangi biri istediği takdirde, karar veya hükme katılacak hakimlerin isimleri kendisine bildirilir.
Başlık
CMK’nın 24. maddesinin ait olduğu bölüm başlık ismi şu şekildedir: BİRİNCİ KİTAP: Genel Hükümler – BİRİNCİ KISIM: Kapsam, Tanımlar, Görev ve Yetki – BEŞİNCİ BÖLÜM: Hakimin Davaya Bakamaması ve Reddi
Madde başlığı şu şekildedir: Hakimin reddi sebepleri ve ret isteminde bulunabilecekler
Gerekçe
Ceza Muhakemesi Kanunumuzun 24. maddesinin gerekçesi şu şekildedir:
Maddede, hakimin davaya bakmaktan yasaklı olduğu haller ve tarafsızlığı konusunda kuşku yaratacak diğer nedenlerle reddinin istenebilmesi kabul edilmiş, böylece taraflar yönünden güvence sağlanması amaçlanmıştır.
Hakimin davaya bakmaktan yasaklı olduğu, görevini yapamayacağı haller 23 üncü maddede sayılmıştır. Tarafsızlık konusunda kuşku yaratacak diğer nedenleri önceden belirleme olanağı bulunmadığından, öne sürülecek hallerin değerlendirilmesi, reddi inceleyecek mercie bırakılmıştır. Ancak ileri sürülecek ret nedeninin nesnel ve akla uygun olması gerekir.
Maddenin ikinci fıkrasında hakimi ret isteminde bulunabilecekler açıklanmıştır. Kişisel dava usulü Tasarıda kabul edilmediği için, buna metinde yer verilmemiştir.
Hakimlerin isimlerinin istendiğinde bildirilmesi, taraflar için ek bir güvence oluşturmakta ve ayrıca, ret işlemlerinin ciddiliğini sağlayabilecek bir tedbir niteliğini göstermektedir.
ADALET KOMİSYONU RAPORU
Tasarının 25 inci maddesi, ifade biçimi yönünden tasarının bütünü ile uyumlu hale getirilmiş, ayrıca ikinci fıkra ikiye bölünerek, iki ayrı fıkra halinde yeniden düzenlenmiş ve 24 üncü madde olarak kabul edilmiştir.
TBMM Kabul Metni
Kanun maddesi mecliste tartışılırken şu konuşmalar geçmiştir:
24 üncü maddeyi okutuyorum:
Hâkimin reddi sebepleri ve ret isteminde bulunabilecekler
MADDE 24. – (1) Hâkimin davaya bakamayacağı hâllerde reddi istenebileceği gibi, tarafsızlığını şüpheye düşürecek diğer sebeplerden dolayı da reddi istenebilir.
(2) Cumhuriyet savcısı; şüpheli, sanık veya bunların müdafii; katılan veya vekili, hâkimin reddi isteminde bulunabilirler.
(3) Bunlardan herhangi biri istediği takdirde, karar veya hükme katılacak hâkimlerin isimleri kendisine bildirilir.
BAŞKAN – Maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.