Sebepsiz zenginleşmeye dayalı olarak açılacak itirazın iptali davası nasıl ilerler? İtirazın iptali dava dilekçesi nasıl hazırlanır, ne gibi unsurlara dikkat edilmesi gerekir? Tüm bu sorular Avukat Saim İNCEKAŞ(Adana Avukatı) tarafından yazımızda ele alındı.
Sebepsiz Zenginleşmeye Dayalı İtirazın İptali Dava Dilekçesi
ADANA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NE
DAVACI(ALACAKLI):
VEKİLİ:
DAVALI(BORÇLU ):
TALEP KONUSU: Davalı borçlunun icra takibine yaptığı itirazın iptali ile sebepsiz zenginleşen davalının uhdesinde kalan paranın iadesine karar verilmesi talebidir
HARCA ESAS DEĞER: 50.000,00 TL (Fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla)
İZAHI:
Davalı borçlunun Adana 15 Esas sayılı icra dosyası ile yapılan icra takibine ilişkin itirazı HAKSIZ KÖTÜNİYETLİ VE YASAL DAYANAKTAN YOKSUN olup iş bu itirazın iptali gerekmektedir.
1-) Davalı borçlunun yaptığı borca itirazı kabul etmiyoruz. Şöyle ki; müvekkil … ile davalı şirket arasında … PLAKALI … DİNGİLLİ KENDİNDEN SIKIŞTIRMALI YARI RÖMÖRKÜN satımı hususunda … tarihinde bir sözleşme akdedilmiştir. (EK 1)
2-) İş bu sözleşme uyarınca müvekkilin satım bedeli olarak vermiş olduğu … tarihli … TL bedelli … tarihli … TL bedelli … tarihli … TL bedelli … tarihli … TL bedelli çekler vadesi geldiği zaman davalı tarafından tahsil edilmiştir. YANİ DAVALI TARAF TOPLAMDA 50.000,00 TL ARAÇ SATIM BEDELİNİ UHDESİNE ALMIŞTIR.
3-) Davalı ile yapılan sözleşmenin 3 nolu süre başlıklı maddesinde “Mülkiyetin devri 4 adet çekin … tarafından tamamen tahsilinden sonra yapılacak ve bu işlem ile söz konusu aracın mülkiyeti işletene geçecektir” denilmektedir.
Müvekkil yapılan sözleşmede üzerine düşen edimi yerine getirmiş lakin davalı taraf sözleşmeye aykırı davranarak aracın devrini müvekkile verilmemiştir. Aracın devrini müvekkile vermeyen davalı müvekkilin ödediği bedeli de iadeden kaçınmıştır. Yani müvekkil davalıya 50.000,00 TL bedeli ödemek zorunda kalmış lakin davalı keyfi keder(!) bir şekilde ne aracın devrini vermiş ne de bedeli iade etmiştir.
4-) Müvekkil bu konuyla alakalı olarak davalı tarafa noter vasıtasıyla ihtarname göndermesine rağmen davalı taraf bu zamana değin hiçbir girişimde bulunmamıştır. (EK 2)
Müvekkil bu nedenle ödemiş olduğu bedelin iadesi için davaya konu icra takibini yapmış lakin davalı taraf bu takibe de kötüniyetli olarak itiraz ederek müvekkilin alacağına kavuşmasını engellemiştir.
5-) Önemle belirtmek isteriz ki davalı ile müvekkil arasında yapılan araç satım sözleşmesi hukuken geçersizdir. Hukuken geçersiz sözleşmelerde taraflar aldıklarını sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince iade ile mükelleftir. Bu sebeple aracın devrini isteyebilmemiz mümkün olmadığından; müvekkilde ödemiş olduğu 50.000,00 TL bedelin iadesini istemektedir.
Bu konuda aynı doğrultuda:
**YARGITAY 13. HUKUK DAİRESİ
Tarih :03.10.2005
Esas No :2005/10193
Karar No :2005/14374
TARAFLAR ARASINDA HARİCEN DÜZENLENEN ARAÇ SATIM SÖZLEŞMESİ; KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUNUN 20/D MADDESİ GEREĞİNCE RESMİ BİÇİMDE DÜZENLENMEDİĞİNDEN GEÇERSİZDİR. GEÇERSİZ SÖZLEŞME İLE TARAFLAR ALDIKLARINI AYNI ANDA VE KARŞILIKLI OLARAK SEBEPSİZ İKTİSAP KURALLARINA GÖRE BİRBİRLERİNE İADE İLE YÜKÜMLÜDÜRLER. (EK 3)
**YARGITAY 13. HUKUK DAİRESİ
Tarih :21.01.2008
Esas No :2007/11240
Karar No :2008/727
ARACIN SATIŞINA İLİŞKİN SÖZLEŞME 2918 SAYILI KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU’NUN 20/D MADDE VE FIKRASI UYARINCA RESMİ ŞEKİLDE YAPILMADIĞINDAN GEÇERSİZ OLUP, TARAFLARIN ALDIKLARINI HAKSIZ İKTİSAP HÜKÜMLERİNE GÖRE AYNI ANDA İADE ETMELERİ GEREKİR. MAHKEMECE SATIŞ BEDELİNİN DAVALIDAN TAHSİLİNE KARAR VERİLDİĞİ HALDE, ARACIN DAVALIYA İADESİNE KARAR VERİLMEMİŞ OLMASI,AYRICA, ARAÇ DAVALIYA İADE EDİLMEDİĞİNDEN VE TEMERRÜDE DE DÜŞÜRÜLMEDİĞİNDEN DAVA TARİHİNDEN İTİBAREN TEMERRÜT FAİZİNE KARAR VERİLMESİ, KANUN’A AYKIRIDIR. (EK 4)
ÖZETLE: Müvekkilin iş bu çeklerle ödemiş olduğu 50.000,00 TL bedelin iadesi için bu davanın açılması zarureti hasıl olmuştur. Müvekkil davacı, icra takibinin durmasıyla alacağına kavuşamayarak haksız yere zor durumda kalmıştır. Bu nedenle itirazın iptaline ve başlatılan ilamsız icra takibinin devamına karar vermek hasıl olacaktır.
HUKUKİ SEBEPLER : İ.İ.K,TTK,HMK,BK ve diğer tüm ilgili mevzuat.
DELİLLER : … Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası, ticari defter kayıtları, bilirkişi incelemesi ve ikamesi mümkün her türlü delil.
NETİCE-İ TALEP : Yukarıda arz ve izah edilen sebeplerle öncelikle yapılmış olan itirazın iptali ile takibin devamına ve 50.000,00 TL alacağımızın icra takip tarihinden itibaren faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, davalı tarafın %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini vekil olarak saygı ile arz ve talep ederim. tarih
DAVACI VEKİLİ
Sebepsiz Zenginleşme İtirazın İptali
ADANA NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ SAYIN HAKİMLİGİNE
Davacı:
Vekili:
Davalı:
Vekili:
Konu: Davalı(borçlu) tarafından icra takibine yapılan haksız ve yersiz itirazın iptali ve icra inkar tazminatına hükmedilmesi talebimizden ibarettir.
Açıklamalar
Müvekkil şirketin davalı(borçlu)dan olan alacağının tahsili için … tarihinde … İcra Müdürlüğünde … E. sayılı dosya ile takibe başlanmıştır. Davalı (borçlu) vekili tarafından … tarihinde takibe haksız ve yersiz olarak itirazda bulunularak takip durdurulmuştur. Borçlu vekili itiraz dilekçesinde, alacaklı şirkete herhangi bir borçları olmadığını belirtmiş ve alacağın tamamı ile tüm ferilerine itiraz etmiştir. Müvekkil kurumun alacağı belgelerle, bilirkişi raporlarıyla ve dekontlar ile belirgin olup davalı(borçlu) tarafın yapmış olduğu itirazda müvekkil şirketin alacağının olmadığına yönelik iddiası müvekkil şirketin alacağına ulaşmasını engellemek amacı taşıyan kötü niyetli yapılmış bir itirazdır. Şöyle ki;
Davalı(borçlu) tarafın müvekkil şirket aleyhine açmış olduğu .. İş Mahkemesi’nin … E. sayılı kesinleşmiş tespit istemli davada yer alan alacak kalemlerinin tahsiline yönelik açılan …. İş Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasında yargılama devam ederken; tarafımızca Kurumsal ve Uzman Bilirkişi(…. A.Ş). vasıtasıyla talep olunan alacak kalemleri hesaplatılarak.(Ek:2) diğer işçilik alacaklarının yanı sıra 17.170,17 TL Sendikal Tazminat ve toplamda 23.807,39 TL davalı(borçlu)nın banka hesabına yatırılmıştır.(Ek:3) Ancak Mahkemenin dosyayı bilirkişiye tevdii sonucu bilirkişi tarafından hesaplanan ve kabul görerek kesin karara mesnet olan rapora göre net sendikal tazminatın 12.145,87 TL olduğu(Ek:4), davacı müvekkil şirket tarafından sehven fazla ödenmiş olan sendikal tazminatın ise 17.170,17 TL olduğu ve 5.024,30 TL fazla ödeme olduğu anlaşılmış ve fazla ödemenin oluştuğunu gösteren bilirkişi raporu 24.03.2018 tarihinde davalı(borçlu) vekiline tebliğ olmuştur.
Söz konusu fazla ödenen 5.024,30 TL mahkeme tarafından kabul gören bilirkişi raporunda açıkça belirtilmiş olduğu ve taraflara tebliğ olduğu halde geri ödemesi yapılmamış.
Müvekkil şirket bu duruma rağmen icra takibi yoluna geçmemiş ve fazla ödenen sendikal tazminatın geri ödenmesi ve fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydı ile uğranılan zarara ilişkin gerekli yasal yollara başvurulacağı, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de tarafına yükletileceği, davalı(borçlu)ya ….. Noterliği tarafından … Tarih ve …. Yevmiye No ile ihtar edilmiş. İhtarname davalı borçluya …. tarihinde tebliğ olmasına rağmen icra takibi başlatılan 10/05/2018 tarihine kadar herhangi bir geri ödeme yapılmamıştır. Müvekkil şirket tarafından sehven fazla ödenen 5.024,30 TL’yi tahsil etmek için en son olarak icra takibi açma yoluna gidilmesi gerekmiştir.
Sehven fazla ödenen sendikal tazminat neticesinde davalı(borçlu)nın sebepsiz zenginleşmesi söz konusu olmuş keza yapılan ihtara rağmen ödeme yapmadığı ve müvekkil kurum alacağını tahsil edemediği için icra takibi yapılması söz konusu olmuş ve Bolu 2. İcra Müdürlüğü 2018/3736 E. sayılı dosyası ile genel haciz yolu ile icra takibi başlatılmıştır.
Yukarıda kısaca izah edilen sebeplerle davalı(borçlu) tarafın itirazı haksız ve dayanaksız olduğu açık olup davalı ….İş Mahkemesinin … E. sayılı dosyasındaki bilirkişi raporunda açıkça fazla ödeme yapıldığı gözüküyorken ödeme yapmamış keza yapılan ihtara rağmen geri ödeme yapmaması ve icra takibine haksız olduğu halde itiraz etmesi de kötü niyetli olduğu açıkça gösterdiğinden itirazın iptalini ve takip bedelinin %20’sinden az olmamak üzere icra inkara tazminatına hükmolunmasını isteme zorunluluğu hasıl olmuştur.
Hukuki Nedenler: İİK, HMK. ve ilgili her türlü yasal mevzuat
Deliller:
– …İş Mahkemesi .. E. ve …. E. sayılı dosyaları
– Bilirkişi Raporu
– Tarafımızca yaptırılan Kurumsal ve Uzman Bilirkişi(….. A.Ş.) Raporu
– Ödeme Dekontları
– …İcra Müdürlüğü … E. sayılı dosyası
– …. Noteri … Tarih …Yevmiye Nolu İhtarı ve Tebellüğ Şerhi
– Yemin
– Her türlü yasal delil
Sonuç ve İstem: Yukarıda arz ve izah olunan nedenlerle davamızın kabulü ile;
– Davalı(borçlu)nın haksız ve yersiz olarak yaptığı itirazın iptaline ve takibin devamına,
– Davalı(borçlu)nın %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine,
– Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına
Karar verilmesini vekaleten arz ve talep ederim.
Davacı Vekili
Ek 1: Onaylı ve Harçlı Vekaletname Sureti
Ek 2: Kurumsal ve Uzman Bilirkişi(….. A.Ş.) Raporu
Ek 3: Ödeme Dekontları
Ek 4: ….İş Mahkemesi tarafından kabul gören Bilirkişi Raporu
Ek 5: ..Noteri … Tarih …..Yevmiye Nolu İhtarı ve Tebellüğ Şerhi
Sebepsiz Zenginleşme İtirazın İptali Davası
T.C
ADANA
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NE
DAVACI:
VEKİLİ:
DAVALI:
KONU: 150.000,00 TL. Tutarındaki Alacağa İlişkin haksız fiil , sebepsiz iktisap kaynaklı alacak istemi sebebiyle İtirazın İptali talebimizden ibarettir.
AÇIKLAMALAR
OLAY:
Davalı , Davacı müvekkil aracılığı ve kefaleti ile , davacının kardeşi … ve eşi … in ortak mülkiyetinde olan …’da kain gayrimenkülüne talip olup gayrimenkulü satın almış ve karşılığında Türkiye İş Bankası , …/ …Şubesi’ne ait … seri numaralı , … Keşide tarihli … TL bedelli çeki …’e , karşılığında Türkiye İş Bankası , …/ … Şubesi’ne ait … seri numaralı , …Keşide tarihli … TL bedelli çeki …’e vermiştir.
…’e davalı tarafça verilen çek … tarihinde ilgili bankaya ibraz edilmiş ve karşılıksız çıkmıştır. …’e verilen çek ise , …’da ilgili bankaya ibraz edilmiş ve karşılıksız çıkmıştır. Müvekkilin, davalıya aracı ve kefaletinden dolayı, davalı tarafından keşide edilen dava konusu çeki müvekkile aşağıda dökümü yapılan emre muharrer senetler mukabilinde vermişlerdir.
Mezkur gayrimenkulü, müvekkilin aracılığı ve kefaleti ile davalıya satan ve satış parasını alamayan … ve …’ler mezkur parayı kefaletinden dolayı müvekkilden aşağıda dökümü yapılan emre muharrer senetleri alarak vadelerinde tahsil etmişlerdir.
… Keşide tarihli , … Tediye tarihli, … TL bedelli bono
… Keşide tarihli , … Tediye tarihli, … TL bedelli bono
… Keşide tarihli , … Tediye tarihli, … TL bedelli bono
Davalı, müvekkili iş bu borcunu hep ödeyeceğini söyleyerek müvekkili bu güne değin oyalamıştır.
HUKUKİ NEDENLER:
- 6098 Sayılı yasa’nın 77. Maddesindeki düzenlemeye göre; başkasının malvarlığında zenginleşmeden söz edebilmek için dört koşulun birlikte bulunması gerekmektedir. Bu koşullar özetle;
- Bir kimsenin zenginleşmesi
- Diğer kimsenin fakirleşmesi
- Zenginleşme ile fakirleşme arasında illiyet rabıtası
- Haklı sebebin bulunmamasıdır.
- Davalı , müvekkilin kefaleti ve aracılığı ile satın almış olduğu gayrimenkulün bedelini ödemeyerek sebepsiz zenginleşmiştir. Şöyle ki, 6102 Sayılı Yasa’nın 732. Maddesine ve T.C. Yargıtay’ın kararlılıık kazanan görüşlerine göre; huzurdaki davanın 6102 Sayılı Yasa’nın 732. Maddesi gereğince sebepsiz iktisap kuralları çerçevesinde değerlendirilmesi gerekmektedir. 732. Madde ‘’ hamilin zararına ve sebepsiz iktisap ettikleri meblağ nispetinde ona borçlu kalacağı’’ hükme bağlanmıştır. Bu durumda davalının sebepsiz olarak zenginleşmediğini kanıtlaması gerekecektir.
- Gerek yasa gerek uygulamalar ışığında zenginleşme, zenginleşen şahsın şimdiki malvarlığı ile, zenginleşme olmadan önceki malvarlığı arasındaki kıymet farkıdır. (1)
Buradaki zenginleşme değeri, ne yoksullaşan kişi için o şeyin taşıdığı değerdir ne de mutad olan sürüm değeridir. Bu doğrudan doğruya zenginleşen kişinin malvarlığında ortaya çıkan çoğalmadır. Kısaca , zenginleşenin genel durumu göz önünde tutulmak suretiyle o şeyin zenginleşen için taşıdığı (sübjektif) değerdir. (2)
Sorumluluk için, zenginleşme, azami sınırdır. Zenginleşme, fakirleşme miktarından fazla ise , davalının sorumluluğunu tayin fakirleşme oranı olacaktır. (3)
- Davalı, müvekkilin kardeşinin evine, müvekkil vasıtası ile talip olmuştur. Bu minvalde, mezkûr gayrimenkul sahipleri davalı tarafından kendilerine verilen çeki, müvekkilin cirosu ile kabul edip, gayrimenkulün satışını davalıya vermişlerdir. İlgilerce çek bankaya süresinde ibraz edilmiş ve karşılığı çıkmamıştır. Bu durumda ilgililer müvekkilden mezkur parayı almışlardır. Davalının , haksız fiili sebebiyle müvekkil mezkur parayı ödemek durumunda kalmıştır. Davalının, hukuka aykırı fiili ile müvekkil zarar görmüştür.
- Davalı yan , itiraz dilekçesinde borcu olsa dahi borcun zamanaşımına uğradığını iddia etmektedir. Oysa ki , kötüniyetli davalı yukarıda da izah ettiğimiz üzere bu alışveriş neticesinde sebepsiz olarak zenginleşmiştir. 6098 Sayılı Yasa’nın 77vd maddeleri ile 82. Maddeleri düzenlemeleri karşısında zamanaşımına uğramamıştır. Ve huzurdaki davada , davalının sebepsiz zenginleşmediğini ispat külfeti kendisine aittir.
T.C. YARGITAY’IN HUZURDAKİ DAVAYA DAİR ÖRNEK KARARLARI:
“Temel ilişki nedeniyle borçlu tarafından imzalanıp verilen çek zamanaşımına uğradığında tek başına alacağın varlığı için yeterli kanıt sayılamayacağından, çek yazılı delil başlangıcı olarak kabul edilip, tanık da dahil gösterilecek tüm deliller toplanılmak ve yemin deliline de dayanıldığı gözetilmek suretiyle iddianın kanıtlanması yoluna gidilmelidir.” (4)
“ …davacılar çekin lehtarı olan şirkete karşı aralarındaki temel ilişkiye dayanarak alacağın varlığını kanıtlayabilirler. Lehtar, davalının cirosu ile davacı hamile devredilen takibe delil olan çekler lehtar ciranta ile hamil davacı hamile devredilen takibe delil olan çek başlangıcı oluşturur(HMUK 292m) (5)
“Takibe dayanak yapılan çekler, yasal süreleri geçtikten sonra işleme konuldukları için çek vasfını yitirmiş olup, yazılı delil başlangıcı hükmündedirler. Bu durumda ispat yükü davacıya ait olduğundan, mahkemece davacı tarafın iddiasını kanıtlaması için tanık dahil tüm delilerinin sorulup…” (6)
“Yargıtay’ın kararlılık kazanan görüşlerine göre bu talepte borçlunun zenginleştiği miktarda ödemede bulunması istenebilir. Sebepsiz zenginleşmeye esas alınacak an, alacağın zamanaşımına uğradığı veya müracaat hakkının düştüğü andır. “(7)
HUKUKİ NEDENLER: 2004 S. K. m. 67 ve ilgili mevzuat.
HUKUKİ DELİLLER: İcra takip dosyasındaki , … Tapu Müdürlüğü’nün sicil kayıtları , Yerel Bankaların hesap ve işlem hareketleri kayıtları, tanık, bilirkişi incelemesi, yemin , belgeler ve her türlü yasal delil
SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda açıkladığımız nedenlerle, borçlunun icra takibine yaptığı itirazın iptaline, % 20’den az olmamak üzere tazminat ödetilmesine, karar verilmesini Mahkemenizden bilvekale arz ve saygıyla talep ederiz.
Davacı Vekili
EKLER :
- … Tarihli Akbank … Şubesi dekontu
- … Keşide tarihli , … Tediye tarihli, 50.000 TL bedelli bono
- … Keşide tarihli , … Tediye tarihli, 50.000 TL bedelli bono
- … Keşide tarihli , … Tediye tarihli, 50.000 TL bedelli bono
- Usulüne uygun onanmış vekaletname
- Safa REİSOĞLU , Borçlar Hukuku , age,57
- Kenan TUNÇOMAĞ , Borçlar Hukuku, C.I,1978,S.637
- Safa REİSOĞLU , Borçlar Hukuku , age,109
- 19.HD, 09.10.2001, 7084/E. 6341/K.
- 19.HD, 01.07.1999-1999/3759-1999/4576
- Y,19.HD, 19.11.1998-1998/5831-1998/7029
- Y,19.HD,17.02.1998-1997/8522-1998/998
