Davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi durumunda, yargılama giderleri davacıya yükletilir. Böyle bir durumda davalı taraf kendisini avukat ile temsil etmişse karşı vekalet ücretine hak kazanır.
Davalı Vekilinin Durumu
Davalı avukatı davanın açılmamış sayılması durumunda mahkeme vekalet ücretine hak kazanır. Aynı zamanda müvekkille anlaştığı avukatlık ücretini de tahsil eder.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 331. maddesine göre davanın açılmamış sayılması durumunda yargılama giderleri davacıya yüklenir: “Davanın açılmamış sayılmasına karar verilen hallerde yargılama giderleri davacıya yükletilir.”
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi de 2022 yılına ait 7265 esas sayılı kararında davanın açılmamış sayılması durumunda davalı yararına vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini şu şekilde ifade etmiştir: “Somut olayda, davanın açılmamış sayılması kararı üzerine davalı lehine vekâlet ücretine hükmedilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.”
Davalı avukatı lehine davanın açılmamış sayılması durumunda ne miktarda mahkeme vekalet ücreti hükmedileceği hususunu da açıklayalım.
Avukatlık Asgari Ücret Tarife’sinin “davanın açılmamış sayılmasında ücret” başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasında ön inceleme aşamasından önce açılmamış sayılan bir davada tarifede yazılı vekalet ücretinin yarısına, ön inceleme sonrası ise tamamına hükmedileceği ifade edilmiştir: “Ön inceleme tutanağı imzalanıncaya kadar; davanın nakli, davanın açılmamış sayılması yahut görevsizlik veya yetkisizlik kararı verildikten sonra başka bir mahkemede yargılamaya devam edilmemesi durumunda bu Tarifede yazılı ücretin yarısına, ön inceleme tutanağı imzalandıktan sonra karar verilmesi durumunda tamamına hükmolunur.”
Davacı Vekilinin Durumu
Davacı avukatı dava açılmamış sayılırsa vekalet ücreti talep edilebilir mi sorusunun cevabı tartışmalıdır. Vekalet sözleşmesine dayanarak açılan bir davanın dava şartları yokluğu nedeniyle açılmamış sayılması durumunda, davacı vekilinin müvekkilinden ücret alıp alamayacağı konusunu kısaca ele alalım.
Vekil, müvekkili adına dava açmış, duruşmalara katılmış, yazılı belgeler sunmuş ve çaba sarf etmiştir. Ancak dava açılmamış sayıldığı için müvekkil, vekilin emeğinden faydalanamamış olur. Bu noktada davanın açılmamış sayılmasına yönelik kararın avukatın mesleki hatası yüzünden mi yoksa müvekkilin eksik veya hatalı bilgi vermesi yüzünden mi meydana geldiğini irdelemek gerekir.
Bir görüşe göre, dava açılmamış sayıldığında vekilin sarf ettiği çabalar boşa gitmiş sayılır ve vekalet sözleşmesi sona erer. Bu nedenle vekil ücret talep edemez.
Diğer bir görüşe göre ise, vekil dava açılana kadar görevini yerine getirdiğinden, açılmamış sayılma sonucu değiştirmez. Dava açılması ve takibi için vekilin çaba sarf ettiği açıktır. Bu nedenle, vekalet sözleşmesine dayanarak ücret talep edebilir.
Yargıtay’ın konuyla ilgili kararları da farklı yöndedir. Bazı kararlarda dava açılmamış sayılması halinde davacı vekilinin akdi vekalet ücretini alması gerektiği ifade edilirken, diğer kararlarda aksi yönde görüş bildirmiştir.
Sonuç olarak, dava açılmamış sayılması durumunda davacı vekilinin vekalet ücreti talep edilip edilemeyeceği konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Vekilin çabaları göz önünde bulundurularak hakkaniyete uygun bir karar verilmelidir.
İlgili Kanun Maddeleri
Hukuk Muhakemeleri Kanunu Madde 150 - Tarafların duruşmaya gelmemesi, sonuçları ve davanın açılmamış sayılması
Madde 150
(1) Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir.
(2) Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflardan biri duruşmaya gelir, diğeri gelmezse, gelen tarafın talebi üzerine, yargılamaya gelmeyen tarafın yokluğunda devam edilir veya dosya işlemden kaldırılır. Geçerli bir özrü olmaksızın duruşmaya gelmeyen taraf, yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemez.
(3) Duruşma gününün belli edilmesi için tarafların başvurması gereken hallerde gün tespit ettirilmemişse, son işlem tarihinden başlayarak bir ay geçmekle dosya işlemden kaldırılır.
(4) Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir. Yenileme dilekçesi, duruşma gün, saat ve yeri ile birlikte taraflara tebliğ edilir. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak bir ay geçtikten sonra yenileme talebinde bulunulursa, yeniden harç alınır, bu harç yenileyen tarafça ödenir ve karşı tarafa yüklenemez. Bu şekilde harç verilerek yenilenen dava, eski davanın devamı sayılır.
(5) İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.
(6) İşlemden kaldırılmasına karar verilmiş ve sonradan yenilenmiş olan dava, ilk yenilenmeden sonra bir defadan fazla takipsiz bırakılamaz. Aksi halde dava açılmamış sayılır.
(7) Hangi sebeple olursa olsun açılmamış sayılan davadaki talep dahi vaki olmamış sayılır.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu Madde 331 - Esastan sonuçlanmayan davada yargılama gideri
Madde 331
(1) Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde, hakim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder.
(2) Görevsizlik veya yetkisizlik kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmesi hâlinde, yargılama giderlerine o mahkeme hükmeder. Görevsizlik veya yetkisizlik kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmemiş ise talep üzerine davanın açıldığı mahkeme dosya üzerinden bu durumu tespit ile davacıyı yargılama giderlerini ödemeye mahkûm eder.
(3) Davanın açılmamış sayılmasına karar verilen hallerde yargılama giderleri davacıya yükletilir.
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Madde 7 - davanın açılmamış sayılmasında ücret
MADDE 7- (1) Ön inceleme tutanağı imzalanıncaya kadar; davanın nakli, davanın açılmamış sayılması yahut görevsizlik veya yetkisizlik kararı verildikten sonra başka bir mahkemede yargılamaya devam edilmemesi durumunda bu Tarifede yazılı ücretin yarısına, ön inceleme tutanağı imzalandıktan sonra karar verilmesi durumunda tamamına hükmolunur. Şu kadar ki, davanın görüldüğü mahkemeye göre hükmolunacak avukatlık ücreti, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde yazılı miktarları geçemez.
(2) Davanın dinlenebilmesi için kanunlarda öngörülen ön şartın yerine getirilmemiş olması ve husumet nedeniyle davanın reddine karar verilmesinde, davanın görüldüğü mahkemeye göre bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde yazılı miktarları geçmemek üzere üçüncü kısımda yazılı avukatlık ücretine hükmolunur.
(3) Kanunlar gereği gönderme, yeni mahkemeler kurulması, iş bölümü itirazı nedeniyle verilen tüm gönderme kararları nedeniyle görevsizlik, gönderme veya yetkisizlik kararı verilmesi durumunda avukatlık ücretine hükmedilmez.
Teşekkür ederiz