Tebligatın Anlamı Nedir? Tebligat Çeşitleri Nelerdir?

Tebligat Türkiye’de yaşayan birçok vatandaşın karşılaştığı bir bildirim türüdür. Bu bildirim kurumlardan, mahkemelerden genellikle devlet kanallı kuruluşlarca yollanır. Tebligatın anlamını, e-tebligatın ne anlama geldiğini ve kimlerin bu tebligat çeşidini kullandığını. PTT’den gelen tebligatın sonuçlarını bu yazımızda ele aldık.

---

Tebligat Hukukta Ne Anlama Gelir? 

Tebliğ, Tebellüğ ve Tebligat kelimeleri dilimize Arapçadan geçmiş bulunan ve Özel Hukuk Yargılama Usulü teori ve uygulamalarında sıkça kullanılan kavramlardır.

Tebliğ, bir belgeyi, ilgilisine iletme, götürme, eriştirme, teslim etme; Tebellüğ, gönderilen bir yazı ve belgeyi alma; Tebligat da iletme, bildirme, belgeleyerek teslim etme işlemidir.

Tebligat, yargısal bir iş ve işlemden hukuksal yönden etkilenebilecek olan (gerçek ve tüzel) kişilere o iş ve işlem hakkında belgelendirilme biçiminde bilgi verme ve iletme işlemine “Tebligat” denilmektedir.

“Tebligat”işleminde şu unsurlar yer alır:

• Tebligatı çıkaran taraf
• Tebligatın muhatabı (ilgilisi) olan taraf
• Tebligatın konusu (ileti)
• Tebligatı ilgilisine ulaştıran vasıta.

“Tebligat” ile “Davetiye” farklıdır. “Davetiye” sadece mahkeme huzuruna çağrıdan ibarettir. Her tebligat, bir “çağrı” içermez.

Tebligat işlemleri, 7201 Sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre yürütülür.

Tebligat Çeşitleri 

Yapılış Şekline Göre Tebligatlar

Yerine getirilme şekline göre tebligatlar, beşe ayrılmaktadır: Doğrudan Tebligat, (b) Posta Yoluyla Tebligat, (c) Memur Vasıtasıyla Tebligat, (d) Elektronik Yolla Tebligat, (e)İlân Yoluyla Tebligat

Doğrudan Tebligat

Bu tebligat, aracı kullanılmadan yapılan tebligattır.

Adlî Yargıda, duruşma sırasında veya Mahkeme  içinde yargılamayla ilgili evrakın ilgililere (ilgililer, taraflar, taraf vekilleri, katılanlar, üçüncü kişiler olabilir) tutanağa geçirilmek ve imzalattırılmak
suretiyle yapılan tebliğler doğrudan tebliğ sayılır (Tebligat Kn. md. 36). Bu tebligat türünde tebliğ mazbatası düzenlenmesi ve masraf alınması gerekmez.

Taraf vekilleri,  “Teslim-Tesellüm ” imzalayarak birbirlerine tebliğ yapabilir.

Duruşma sırasında yargı merciince sıfat ve kimlikleri tespit edilen Avukat stajyerlerine ve kâtiplerine oturumun gün ve saatinin bildirilmiş olması da doğrudan tebliğ hükmündedir.

Posta Yoluyla Tebligat

Ülkemizdeki yerleşik uygulamaya göre, tüm Yargısal tebligatlar genelde PTT (Posta ve Telgraf Teşkilatı) Genel Müdürlüğü birimlerince yerine getirilmektedir.

Memur Vasıtasıyla Telgraf

Tebligat mevzuatına göre, tüm yargı mercileri ve Adalet daireleri, talep üzerine ya da re’sen (işin niteliğine göre) dairelerinde çalışan memurlar aracılığı ile (örneğin, mahkemelerde mübaşirler vasıtasıyla) tebligat yapılmasına karar verebilirler (Tebligat Kn. md. 41/1).

Elektronik Yolla Tebligat

Bu tebligat türü (e-tebligat), 6099 Sayılı Yasayla 2011 yılından itibaren uygulamaya girmiştir.

Elektronik (e-tebligat) yoluyla tebligat yapılabilmesi için, ilgilinin öncelikle tebligata elverişli adresini bildirmesi ve tebligatın bu yolla yapılmasını istemiş olması gerekir.

Elektronik Tebligat, zorunluluk değildir. Kural olarak ihtiyari (tercihe kalmış) bir yoldur (Tebligat Ktı. md. 7/a-l).

Ancak, anonim, limited veya sermayesi paylara bölünmüş komandit ortaklıklara elektronik yolla tebligat yapılması zorunludur.

Elektronik yolla tebligat, muhatabın “e-tebligat adresine” ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır. Örnek: Elektronik posta, muhatabın elektronik posta kutusuna 20.06.2015 günü ulaşmışsa (ulaştığı gün sayılmaz), 21.06.2015’ten itibaren işleyecek olan beş günlük süre 25.06.2015 günü bitmiş sayılır. Dolayısıyla kanuni süre de 26.06.2015 günü işlemeye başlamış olur.

Teknik alt yapının zarara uğraması ya da başka türlü talep dışı engellemeler sebebiyle elektronik yolla tebligat yapılamayan hallerde diğer yollarla tebligat yapılır. ( Tebligat Kn. md. 7/a-3).

İlân Yoluyla Tebligat

Tebligat Mevzuatına göre, adresleri bilinmeyen kişilere tebligat ilânla yoluyla yapılır ( Tebligat Kn. md. 28/1).Niteliğine Göre Tebligatlar

Niteliğine göre tebligat, Resmi Tebligat ve Özel Tebligat olmak üzere ikiye ayrılır.

Resmi Tebligat

Kamu tüzel kişileriyle, Kamu Hukukuna tabi idari ve Adlî makam ve mercilerce Tebligat Mevzuatı’na göre yapılan tebligatlar, resmi tebligat sayılır. Bu anlamda tüm mahkemelerce ilgililere gönderilen tebligatlar, resmi tebligat niteliği taşır.

Özel Tebligat

Özel hukuk hükümlerine tabi kurum, kişi ve kuruluşlarca Posta Yasası hükümlerine göre birbirlerine yapılan tebligatlar, özel tebligat sayılır.

Konusuna Göre Tebligatlar

Konusuna göre tebligatlar. Yargısal, Mali ve İdari olmak üzere üçe ayrılır

Yargısal tebligat

Tebligat Yasası hükümlerine tabi olarak Adlî Yargı, İdari Yargı ve Askeri Yargı mercilerince yapılan tebligatlann tümü yargısal tebligattır.

Mali Tebligat

Mali mevzuat gereğince yapılan tebligatların tamamı mali tebligat sayılır (Tebligat Ktı. md. 51).

İdari Tebligat

Adlî ve Mali tebligatın dışında kalan diğer tüm yönetsel tebligatlar idari tebligat sayılır. ( Tebligat Ktı. md. 5).

TEBLİGAT ÇIKARTABİLECEK MERCİLER VE TEBLİĞ GİDERLERİ

Tebligat mevzuatına göre “tebligat” çıkartabilecek makam, merci ve idari birimler sınırlı sayıda sıralanmıştır. Bunlar, Yargı mercileri, Genel ve Özel Bütçeli Kamu İdareleri, Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar, Sosyal Güvenlik Kurumlan, İl Özel İdareleri, Belediyeler, Köy Tüzel Kişileri, Barolar ve Noterler gibi kurumlardan ibarettir (Tebligat Ktı. md. 1).

Tebligat çıkarmaya yetkili kılınan merciler bunlardan ibarettir. Tebligat çıkarmak isteyen taraf, tarifede yazılı ücret ve gideri peşin olarak ödemek zorundadır (Tebligat md. 5/1).

Ücret ve masraf ödeme vecibesini yerine getirmeyen taraf, tebligat çıkarma talebinden vazgeçmiş sayılır (Tebligat Ktı. md. 34/2).

TEBLİGAT YAPILABİLECEK KİŞİLER

Tebligat Tebligata Muhatap Olana Yapılır.Tebligatın muhatabı olanlar ya gerçek kişilerdir ya da tüzel kişilerdir.

Gerçek Kişiler

Tebligat, kural olarak gerçek kişi olan muhataba yapılır. Muhatap, davadan veya takipten hukuken doğrudan etkilenen/etkilenecek olan kişidir.

Ancak bazı durumlarda hukuki yönden doğrudan etkilenmeyen kişiler de muhatap ya da ilgili sayılabilir. Örneğin, vekil varken müvekkile (vekil edene) tebligat yapılmaz. Vekille yürütülen iş ve
davalarda muhatap, vekildir (Tebligat Kn. md. 11/1).

Vekil edenin birden fazla vekili varsa, bunlardan ilkine yapılan tebligat tarihi, asıl tebliğ tarihi kabul edilir ( Kn. md. 11/1-c).

6099 sayılı Yasayla getirilen düzenlemeye göre Avukata bürosunda yapılacak tebligatlar, mesai günü ve saatlerinde yapılır (Tebligat Kn. md 11/2).

Kanuni temsilcileri bulunanlarla ilgili tebligatlar, (aksine yasal hüküm yoksa) yasal temsilciye yapılır (Tebligat Kn. md. 11/3). Hükümlü ve tutuklulara yapılacak tebligatı, bunların bulunduğu
yerin kurum müdürü veya memuru sağlar (Tebligat Kn. md. 19).

Askeri kişiler eratsa (yani er, onbaşı ve çavuş ise) bunlarla ilgili tebligat en yakın üst âmirlerine yapılır. Erat dışındakilerin ise, kendine tebligat yapılır (Tebligat Kn. md. 14).

Sefer halindeki Birlik ya da Kurum’ a mensup askeri kişilerle ilgili tebligat, bağlı bulundukları Kara, Deniz veya Hava Kuvvetleri Komutanlıkları aracılığıyla yapılır (Tebligat Kn. md. 15).

Tüzel Kişiler

Tebligatın muhatabı tüzel kişi ise, tebligat tüzel kişinin yetkili temsilcisine yapılır. Temsilci birden fazlaysa sadece birine yapılır (Tebligat Kn. md. 12).

Muhatap Adına Tebligat Yapılabilecek Kişiler

Muhatap adına tebliği kabule yetkisi olanlara tebligat yapılabilir. Ancak bu kişilere yapılan tebligatın geçerliliği, üç şartın bir arada bulunmasına bağlıdır:

1. Tebligatı kabule yetkili kişi, görünüş itibariyle 18 yaşından aşağı olmamalıdır. Yani görüntüye göre 18’in üstünde olmalıdır.
2. Muhatap adına tebligatı kabul edebilecek kişinin açıkça ehliyetsiz bulunmadığı müşahede olunmalıdır. Akıl zayıflığı, akıl hastalığı, sağırlık, körlük, dilsizlik ve benzeri sebeplerden dolayı iletişim
   kurmaya ve kendisiyle anlaşmaya imkân bulunmayan kişi, ehliyetsiz kabul edilir. Böyle bir kişiye muhatap adına tebligatta bulunulamaz (Tebligat Kn. 32/2).
3. Muhatap adına tebligatı kabul edebilecek olan kişi ile muhatap arasında husumet bulunmamalıdır. Aralarında husumet bulunan hallerde muhatap adına hasmına yapılan tebligat geçersizdir (Tebligat Kn. md. 39).

Muhatap adına tebligatı kabul edebilecek olanlar şunlardır:

• Tüzel kişiler adına yetkili bir temsilci. Temsilci mesai saatlerinde iş yerinde bulunmuyorsa, memur ya da müstahdemlerden birisine tebligat yapılabilir (Tebligat Kn. Md. 13).
• Erat dışında askeri kişiler yerlerinde bulunmuyorlarsa, onlar adına üstleri konumunda bulunana tebligat yapılır (Tebligat Kn. md. 14/2).
• Muhatap tebliğ sırasında konutta bulunmuyorsa, onun adına tebligat, aynı konutta oturan kişi ya da hizmetçiye yapılır (Tebligat Kn. 16).
• Belli bir yerde sürekli meslek ya da sanat icra eden muhataplar için tebligat, yerlerinde bulunmamaları halinde, aynı yerde bulunan memur, müstahdem ya da hizmetçilerden birine yapılabilir (Tebligat md. 17).
• Muhatap, içine serbestçe girilemeyen, (otel, hastane, yurt, fabrika vs.) bir mahalde ise ve fakat tebligat saatinde bulunamıyorsa, muhatap adına bulunduğu yerin yöneticisine tebligat yapılır (Kn. md. 18).

• Muhatabın geçici olarak başka bir yere gittiğinin beyan edildiği hallerde, bu beyanda bulunanlara muhatap adına tebligat yapılır (Tebligat Kn. md. 20).

Böyle bir durumda beyanda bulunanlar tebellüğden kaçınırlarsa,  bu beyanı tebliğ görevlisi şerh ve imza eder. Böyle hallerde tebligat, Tebligat Kanununun 21. maddesine göre yapılır. 21. maddeye göre yapılacak tebligatlarda tebliğ, tebliğ evrakının yasada yazılı kişilere verildiği tarihten (veya ihbarname kapıya yapıştırılmış ise bu tarihten) itibaren 15 gün sona yapılmış sayılır (Tebligat Ktt. md. 20-21).

Hukuken Tebligat Nasıl Yapılır? Tebligat Yapma Yolları Nelerdir?

Kural olarak tebligat, ilgilinin (muhatabın) bilinen en son adresine yapılır. 6099 sayılı Yasayla getirilen “Adres Kayıt Sistemi” ne göre muhatabın “Yerleşim Yeri Adresi” en son adresi kabul edilir ve tebligat da bu adrese yapılır (Tebligat Kn. md. 10/1-2).

Muhatabın, adres kayıt sisteminde de adresi yoksa, adres araştırması sonrasında ilânen tebligat yoluna gidilir.

Esas olan tebligatın bir şekilde yapılmış bulunmasıdır. Bu bakımdan, muhatabın başvurusu ya da kabulü şartıyla her yerde tebligat yapılabilmesi mümkündür (Tebligat Kn. md. 10).

Kendisine ya da adresine daha önce tebligat yapılan bir muhatap, adresini değiştirir, yeni adresini de ilgili yargı merciine bildirirse, sorun çıkmaz, yeni tebligatlar yeni adrese yapılır (Tebligat Kn. md. 35/1).

Muhatap, yeni adresini bildirmediği takdirde ise, tebliğ olunacak evrakın bir nüshası (daha önce tebligat yapılan) eski adrese ait binanın kapısına asılır. Bu asılma tarihi, tebliğ tarihi sayılır. Bu suretle eski adrese çıkarılan tebliğler, muhataba yapılmış kabul edilir (Tebligat Kn. md. 35/2-3).

Uygulamada bu yönteme kısaca “35’e göre tebligat” denilir.

Bu yolla yapılan tebligatın geçerlilik koşulu, eski adrese daha önceden bir kez de olsa tebligat yapılmış bulunması halidir.

Ayrıca, tebliğ olunacak evrakın bir nüshası, eski adrese ait binanın kapısına, diğer parçası da, tebliği çıkartan mahkemenin ilân panosuna asılmalı ve bu hususlar tebliğ memurunca tebliğ evrakına şerh verilmelidir.

6099 sayılı yasayla getirilen düzenleme çerçevesinde, yurtdışındaki Türk vatandaşlarının adres kayıt sisteminde yeni adresleri tespit edilemezse, bunların yurtdışında daha önce tebligat yapılan
adreslerine Türkiye Büyükelçiliği veya ilgili Konsolosluk makamınca 25/a maddesine göre gönderilen bildirimin adrese ulaştığının belgelendiği tarihten itibaren 30 gün sonra kendilerine tebligat yapılmış sayılır (Tebligat Kn. md. 35/5).

Tebligat, resmi ve Adlî tatil günlerinde de yapılabileceği gibi (Tebligat Kn. md. 33), gerektiğinde gece vakti de yapılabilir (Tebligat Kn. md. 52).

TEBLİĞ İŞLEMİNİN YAPILMASI

Tebliğ olunacak belge, muhatap sayısından bir fazla sayıda düzenlenir. Biri dosyasına konulur, diğeri de muhataplara iletilir.

Tebliğ olunacak belge, tebliğ mazbatalı kapalı zarfla muhatabına gönderilir. Zarf kullanılmadan da gönderilebilir (Tebligat Kn. Md. 59).

Tebligat, kural olarak imza karşılığında yapılır. Okur-yazar olmayanlar, komşularından ya da yakınlarından birinin huzurunda sol el başparmağı izi alınarak tebliğ yapılır. Sol el başparmağı yoksa sol elin diğer parmaklarından biri; sol el yoksa sağ elin başparmağı; sağ elin başparmağı yoksa diğer parmaklarından biri; iki eli de yoksa tebliğ belgesi ilgiliye verilir. Durum mazbataya yazılır ve hazır olan kişiye de imzalatılır. Hazır olan okur-yazar kimse yoksa ya da imzadan kaçınırsa, o mahalle veya köyün muhtar veya azalarından biri ya da bir kolluk memuru çağırılıp tebligat bunların huzurunda yapılır.

Tebliğin yapıldığı bir mazbata ile tasdik edilir (belgelendirilir) ve ilgili mercie bildirilir (Tebligat Kn. md. 58).

Tebligat postada kullanılan seri ve hızlı araçlarla da (örneğin, APS Acil Posta Servisi) yapılabilir.

Yargıtay’a göre, faks yöntemleriyle yapılan tebligat, Tebligat Mevzuatı’na uygun değildir.

İLÂNEN TEBLİGAT

Adres araştırmasıyla da adresi tespit olunamayan meçhul (adresi bilinmeyen) kişilere tebligat ilânen (duyuru yoluyla) yapılır ( Kn. md. 28/1).

İlânen tebligatlar, Basın İlân Kurumu vasıtasıyla yapılır (195 S. Kn. md. 2/1,33).

6099 sayılı yasayla getirilen düzenlemeye göre ilânen tebligat, gazete dışında ayrıca ( Tebligat Kanununun 29/1-1 maddesinde ki son şekliyle) elektronik ortamda da yapılır.

İlânen yapılan tebligatlarda, tebliğ evrakının bir örneği, ayrıca bir ay süreyle tebligatı çıkaran merciin ilân panosunda asılı tutulur (Tebligat Kn. md. 29, Tebligat Kn. md. 47/2).

İlânen tebliğ kararı veren merci, gerektiğinde (iki ilân arasındaki süre bir haftadan az olmamak kaydıyla) iki defa ilân yapılmasına da karar verebilir.

Ülke dışında oturanlara yapılan ilânen tebliğlerde, yetkili merci, ayrıca tebliğ metnini bilinen yurt dışı adresine iâdeli-taahhütlü mektupla da gönderir ( Tebligat Kn. md. 28/son).

İlânen tebligatlarda tebliğin yapılmış sayıldığı tarih, son ilân tarihinden itibaren 7 gün sonrasıdır. Tebligat çıkaran merci, bu 7 günü gerektiğinde 15 güne kadar çıkarabilir (Tebligat Kn. md. 31/1).

YURT DIŞI TEBLİGATI

Türkiye ile (yurtdışı tebligatına konu) yabancı ülke arasında Mütekabiliyet Sözleşmesi varsa, tebligatlar bu sözleşme hükümlerine göre (o yabancı ülkenin yetkili makamı aracılığı ile) muhataba yapılır.

Adlî mercilerce yabancı ülkede bulunan ilgili kişilere tebliğ olunacak evrak, Adalet Bakanlığı aracılığı ile Dışişleri Bakanlığı’na oradan da ilgili Türk Elçiliği veya Konsolosluğuna gönderilir (Tebligat Kn. md. 25).

Yabancı ülkedeki Türk yurttaşı muhataba tebligat, Türk Elçiliği veya Konsolosluğu ya da bunların görevlendireceği memur marifetiyle yapılır.

Muhatap yabancı uyruklu ise, tebligat iki veya çok taraflı sözleşmeler veya Uluslararası Adlî Yardımlaşma ilkelerine göre yerine getirilebilir.

Tebligatın o yabancı ülkenin mevzuatına göre tebliğ edildiği belgelendirildiğinde, ilgili muhatap, 30 gün içinde Türk Elçiliği veya Türk Konsolosluğu’na başvurmadığı takdirde, tebligat otuzuncu günü
kendisine yapılmış sayılır (Tebligat Ktı. 25/a-4).

Muhatap, Elçiliğe ya da Konsolosluğa başvurur ve fakat tebligatı almaktan kaçınırsa, bu durum tutanakla saptanır. Tutanak tarihi, aynı zamanda muhataba evrakın tebliğ tarihi sayılır. Evrak merciine iade olunur.

6099 sayılı yasayla getirilen yeni düzenlemeye göre, yurtdışındaki muhatap yurttaşlara çıkarılacak tebligat evrakının ilgili Yargı merciince doğrudan yabana ülkedeki ilgili Türkiye Büyükelçiliğine veya Konsolosluğa gönderilmeleri mümkün hale gelmiştir (Tebligat md. 25/a-son).

Resmi bir görev ifası amacıyla yabancı bir ülkede bulunan Türk makamlarına Dışişleri Bakanlığı marifetiyle tebligat yapılır. Askeri şahsa ise bağlı bulundukları Komutanlıklar vasıtasıyla tebligat yapılır.

Türkiye’de oturan yerli ve yabancı uyruklu kişilere tebliğ edilmek üzere yabancı ülkenin elçiliğinden (veya sınırları içinde bulunduğu valilik kanalı ile konsolosluğundan) Dışişleri Bakanlığına tevdi edilen evrak, ilgili Bakanlık kanalıyla yetkili mercie gönderilir ve tebliğ işlemi yerine getirildikten sonra (onaylı olarak) aynı yollardan geri verilir (Tebligat Kn. md. 26).

Tebligatın Kişinin Eline Ulaşmaması ve Usulsüz Tebligat Yapılması

Tebligatın Hiç Yapılmamış Bulunması

Hiç tebliğ yapılamama hali, iki şekilde ortaya çıkar:

Muhataplara hiç tebligat çıkarılmamış olabilir. Söz gelimi, ölen bir kimsenin mirasçılarından, bir kısmına tebligat çıkarılmamış; dolayısıyla davaya dâhil edilmemişlerdir. Ya da tebliğ memurunun kendi kusuru ile tebligat, muhatabına yapılamamıştır. Örneğin, Merciince Edirne’nin Havsa ilçesindeki muhataba çıkarılacak adli tebligat, yanlışlıkla Samsun’un Havza ilçesine çıkarılmış ve bu arada tebliğ evrakı kaybolmuştur. Tebligat, gerçek muhatabına ulaşamamıştır.

Böyle durumlarda tebligatın yok olduğu sonucu ortaya çıktığında, yeniden ve sağlıklı tebligat yapılıncaya kadar dava ya da takip hakkında herhangi bir karar verilemeyecektir.

Tebligatın Usûlsüz Yapılmış Bulunması

Tebligatın mevzuata aykırı yapılmış bulunması hallerinde usûlsüz tebligattan söz edilir.

Örneğin, vekille takip edilen davada tebligatın vekile değil de asile yapılmış bulunması; küçük için velisine çıkarılan tebligatın, okul müdürüne yapılması gibi.

İlke olarak, usûlsüz tebligat geçersizdir. Lâkin geçersizliğe rağmen muhatap tebligatı ve içeriğini öğrenmiş olur ise, bu tebligat geçerli sayılır (Tebligat Kn. md. 32).

Burada önemli olan “Öğrenme Durumu”dur.

Muhatabın tebliği öğrendiğini beyan ettiği tarih, tebliğ tarihi kabul edilir (Tebligat Kn. md. 51).

Yargıtay’a göre, öğrenme tarihinin aksi tanık beyanıyla kanıtlanamaz.

Usulsüz tebligat sonucu muhatap, tebliği öğrenmemiş ise, tebligat yapılmamış sayılır (Tebligat Kn. md. 51/1).

TEBLİGAT SUÇLARI

Tebligat suçu işleyen görevliler ile bu görevlilere karşı işlenmiş olan suçlardan dolayı Türk Ceza Kanunu’nun “Devlet Görevlisi”ne ilişkin cezalandırılma hükümlerine göre takibat yürütülür (Tebligat Ktı. md. 52/1).

Tebligat Kanununda öngörülen başlıca tebligat suçları şunlardır:

• Yanlış isim ve adres bildirme suçu (Tebligat Kn. md. 53/2).
• Tebliğ belgesinin muhatabına (ilgilisine) verilmemesi ve tebligatı kabulden kaçınma suçu ( Teb md. 54/1).
• Yalan beyanda bulunma suçu (Tebligat Kn. md. 55).
• Tebliğ yapılmasını engelleme ve tebliğ belgesine zarar verme suçu (Tebligat Kn. md. 56)

E- Tebligat Nedir? Elektronik Tebligat Nasıl Yapılır?

İletişim ve bilişim teknolojisindeki baş döndürücü gelişmeler, hayatın her alanında olduğu gibi yargılama faaliyetlerinde de önemli yararlar ve kolaylıklar sağlamış bulunmaktadır.

Adalet Bakanlığı, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemini (UYAP) hayata geçirerek adalet hizmetlerinin elektronik ortamda daha seri ve kolay yürütülebilmesinin yolunu açmış bulunmaktadır.

Elektronik Tebligat Nasıl Yapılır?

Davaların ve diğer yargılama işlemlerinin elektronik ortamda gerçekleştirildiği hallerde UYAP (Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi) kullanılarak yargılama verileri kolayca kaydedilebilmekte ve saklanabilmektedir (HMK. md. 445/1).

Elektronik ortamda, güvenli elektronik imza kullanılarak dava açılabilir, harç ve avans ödenebilir, dava dosyaları incelenebilir (HMK. 445/2)

Fiziki olarak hazırlanması öngörülen tutanak ve belgeler, güvenli elektronik imzayla elektronik ortamda hazırlanabilir ve ilgili mercilere gönderilebilir. Güvenli elektronik imza ile oluşturulan tutanak ve belgeler, ayrıca fiziki olarak gönderilmez, belge örneği aranmaz (HMK. md. 445/2).

Elektronik ortamda fiziki örnek çıkartılması gereken hallerde, tutanak veya belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek hâkim veya görevlendirdiği Yazı İşleri Müdürü tarafından imzalanır ve mühürlenir (HMK. md. 445/3).

Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre, gün sonunda biter.

Mahkemelerde görülmekte olan dava, çekişmesiz yargı, geçici hukuki koruma ve diğer tüm işlemlerde UYAP’ın ( Yargı Ağı Bilişim Projesinin) kullanılmasına dair usul ve esaslar Yönetmelikle düzenlenir (HMK. md. 445/4-5).

Avukat Saim İNCEKAŞ – Adana Avukatlık ve Hukuk Ofisi