TCK 130. Madde
Türk Ceza Kanunumuzun 130. maddesi şu şekildedir:
Şerefe Karşı Suçlar – Kişinin hatırasına hakaret
Madde 130 – (1) Bir kimsenin öldükten sonra hatırasına en az üç kişiyle ihtilat ederek hakaret eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. Ceza, hakaretin alenen işlenmesi halinde, altıda biri oranında artırılır.
(2) Bir ölünün kısmen veya tamamen ceset veya kemiklerini alan veya ceset veya kemikler hakkında tahkir edici fiillerde bulunan kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Başlık
TCK’nın 130. maddesinin ait olduğu bölüm başlık ismi şu şekildedir: İKİNCİ KİTAP: Özel Hükümler – İKİNCİ KISIM: Kişilere Karşı Suçlar – SEKİZİNCİ BÖLÜM: Şerefe Karşı Suçlar
Madde başlığı şu şekildedir: Kişinin hatırasına hakaret
Gerekçe
Türk Ceza Kanunu’nun 130. maddesinin gerekçesi şu şekildedir:
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METNİN GEREKÇELERİ
Madde 175. Maddeyle, ölüye karşı din ve sosyal ilişkiler itibarıyla gösterilmesi gerekli saygı görevinin belirli şekillerde ihlali cezalandırılmakta ve böylece dinsel inanç ve kanaat hürriyetine bağlı bulunan, bir bakıma ondan kaynaklanan bir duygunun ihlali yaptırım altına alınmış olmaktadır. Burada söz konusu olan aslında yaşayanlarda var olan dine bağlılık duygusudur.
Suçun konusunu bir ölünün cesedi ve kemikleri oluşturmaktadır. Suçun maddi unsuru bunlar hakkında tahkir edici fiillerde bulunmak veya ceset ve kemikleri almaktır. Burada geçen “tahkir edici fiiller”den maksat, ölüye saygıyla bağdaşması olanağı bulunmayan örf ve adet dışı eylemlerde yani bedensel hareketlerde bulunmaktır. Cesede karşı sözlü hakaret halinde Tasarının 180 inci maddesinin uygulanması gerekecektir.
Fail, söz konusu eylemleri, tahkir maksadıyla veya hukuka aykırı diğer bir maksatla, örneğin yarar sağlamak için yapacaktır; mezarı açıp cesetle gömülen eşyayı, cesedin dişlerini almak, cesetle cinsel ilişkide bulunmak da hakaret eylemlerini oluşturur.
Ceset ve kemiklerin alınması bakımından hak sahibinin rızası varsa, fiil suç oluşturmaz. Ancak, cesedin yakılması halinde küllerin alınması bu suçu oluşturacaktır.
Maddenin ikinci fıkrasında failin sıfatına bağlı olarak bir ağırlaştırıcı neden getirilmiştir: Fiilin, mezarlıkta görevli kimseler tarafından veya ceset veya kemiklerin kendilerine tevdi olunduğu kişilerce, örneğin cesedin yıkanmak üzere muhafazası için konulduğu buzhane görevlilerince, işlenmesi gibi.
ADALET KOMİSYONU RAPORU
Madde metninde, bir bağımsız suç olarak ölünün hatırasına hakaret suçu düzenlenmiştir. Genel olarak hakaret suçu ancak hayatta bulunan kişilere karşı işlenebilir. Çünkü, onur ve şeref, ancak yaşayan kişiler açısından söz konusudur. Ölen bir kişinin ancak hatırasına hakaretten, saygısızlıktan söz edilebilir.
Ölen kimsenin hatırasına hakaretin cezalandırılabilmesi için bunun en azından üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir. Bu suçun alenen veya basın ve yayın yoluyla işlenmesi, daha ağır cezayı gerektiren nitelikli unsurlar olarak belirlenmiştir.
Maddenin ikinci fıkrasında, bir ölünün kısmen veya tamamen ceset veya kemiklerini alan veya ceset veya kemikler hakkında tahkir edici fiillerde bulunan kişinin cezalandırılması öngörülmüştür.
MADDE GÖRÜŞMELERİ SIRASINDA TEKLİF VE KABUL EDİLEN METNİN GEREKÇELERİ
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Görüşülmekte olan Türk Ceza Kanunu Tasarısının 130 uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Kemal Anadol : İzmir
Haluk İpek : Ankara
Orhan Eraslan : Niğde
Eyüp Fatsa : Ordu
Recep Garip : Adana
Ceza, hakaretin alenen işlenmesi halinde altıda 1’i oranında artırılır.
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI KÖKSAL TOPTAN (Zonguldak) – Takdire bırakıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Hükümet?..
ADALET BAKANI CEMİL ÇİÇEK (Ankara) – Katılıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe:
Bu değişiklikle basın özgürlüğünün genişletilmesi amaçlanmıştır.
BAŞKAN – Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.
130 uncu maddeyi kabul edilen önerge doğrultusunda oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.
TBMM Kabul Metni
130 uncu maddeyi okutuyorum:
Kişinin hatırasına hakaret
MADDE 130. – (1) Bir kimsenin öldükten sonra hatırasına en az üç kişiyle ihtilat ederek hakaret eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Ceza, hakaretin alenen işlenmesi hâlinde, altıda biri; basın ve yayın yoluyla işlenmesi hâlinde, üçte biri oranında artırılır.
(2) Bir ölünün kısmen veya tamamen ceset veya kemiklerini alan veya ceset veya kemikler hakkında tahkir edici fiillerde bulunan kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
BAŞKAN – Madde üzerinde 1 adet önerge vardır, önergeyi okutup işleme alıyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Türk Ceza Kanunu Tasarısının 130 uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Kemal Anadol
Haluk İpek
Orhan Eraslan
İzmir
Ankara
Niğde
Eyüp Fatsa
Recep Garip
Ordu
Adana
“Ceza, hakaretin alenen işlenmesi halinde, altıda biri oranında artırılır.”
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI KÖKSAL TOPTAN (Zonguldak) – Takdire bırakıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Hükümet?..
ADALET BAKANI CEMİL ÇİÇEK (Ankara) – Katılıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe:
Bu değişiklikle basın özgürlüğünün genişletilmesi amaçlanmıştır.
BAŞKAN – Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.
130 uncu maddeyi kabul edilen önerge doğrultusunda oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.
