Öne Alım Dilekçesi Nedir, Nasıl Yazılır? (İstinaf, Yargıtay, Boşanma)

Her ne kadar yargılama usulünü şekillendiren Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu, İdari Yargı Usulü Kanunlarında öne alım dilekçesi adı altında bir kurum yer almıyor olsa da, uygulamada uzun süren yargılamalar, istinaf veya temyiz aşamaları nedeniyle mağdur olan tarafların sürecin hızlanması adına bu dilekçeyi sunarak süreci hızlandırma taleplerini ilgili mahkemeye ilettiklerini görmekteyiz.

Kullanım Alanları

Öne Alım Dilekçesi, çeşitli dava türlerinde veya hukuki aşamalarda kullanılmaktadır. Örnek olarak:

1. İstinaf Süreci: Bölge Adliye Mahkemesi’ne itiraz üzerine yollanan ve inceleme bekleyen dosyaların daha hızlı incelenmesi talep edilir. Hukuk veya ceza davalarında sıkça kullanılır.
2. Boşanma Davaları: Özellikle anlaşmalı boşanma davalarında, sürecin hızlandırılması, duruşma gününün erkene alınması istendiğinde kullanılır.
3. Ticari Davalar: Şirketlerin acil bir durumu söz konusuysa, ticari işleyişin aksaması ve büyük finansal zararlar çıkma riski varsa, öne alım talebi yapılabilir.
4. Kişisel Durumlar: Sağlık sorunları, yurt dışına çıkış gibi zorunlu durumlar sebep gösterilebilir.

Makalenin devamında, bu türlerin her biri için örnek olaylar, dilekçe hazırlama süreçleri ve sıkça sorulan sorular gibi daha detaylı bilgilere yer verilebilir.

Öne Alım Dilekçesi Hazırlama

Öne alım dilekçesi hazırlarken adım adım değinmeniz gereken başlıkları ve açıklamaları izah edeceğim:

1. Dilekçenin Amacını Belirleme: Öne alım talebinin nedeni açıkça ifade edilmelidir (sağlık sorunları, yargı sürecinin uzaması gibi).
2. İlgili Kanun ve Yönetmeliklerin İncelenmesi: Öne alım talebinin hukuki dayanağını oluşturacak kanun maddeleri ve yargı kararları eklemenizde fayda var
3. Gerekçelerin Ayrıntılı Olarak Sunulması: Öne alım talebinin nedenleri ve bu talebin neden önemli olduğuna dair ayrıntılı açıklamalar.
4. Kişisel ve Hukuki Durumun Açıklanması: Davacının veya davalının kişisel durumu, öne alım talebinin gerekliliğini destekleyen bilgiler.
5. Belgeler ve Kanıtların Eklenmesi: Sağlık raporları, iş sözleşmeleri gibi dilekçeyi destekleyen resmi belgeler.
6. Net ve Anlaşılır Bir Dil Kullanımı: Hukuki terimlerin doğru kullanımı, açık ve anlaşılır bir ifade tarzı.

Dilekçe hangi mahkemeye verilecekse ilgili mahkemenin usul ve formatına uygun olması gerekir. Örneğin istinaf sürecindeki bir dosyaya dilekçe sunarken dilekçede Bölge Mahkemesine gönderilmek üzere hitabının yer alması gereklidir.

Öne Alım Dilekçesi Örneği

Aşağıda genel amaçlı yazılmış bir öne alım dilekçesi örneği bulacaksınız.

[Mahkeme Adı] Hakimliğine

Dosya No: [Dosya Numarası]

Konu: Duruşma Tarihinin Öne Alınması Talebi

Sayın Hakim,

Ben, [Adınız Soyadınız], [dosya numarası] ile kayıtlı [dava türü] davasının tarafı olarak, duruşma tarihimizin öne alınmasını talep ediyorum.

Gerekçeler:

1. [Gerekçe 1: Örneğin sağlık sorunları, iş kaybı riski, diğer davanın eldeki dava sonucunu beklemesi gibi nedenleri açıklayın]
2. [Gerekçe 2: Eğer varsa, diğer önemli nedenleri belirtin]

Bu gerekçeler doğrultusunda, duruşmanın belirlenen tarihinden daha erken bir tarihe alınmasının zaruri olduğunu düşünmekteyim.

Talepler:

• Mahkemenizin, duruşma tarihini [yeni istenen tarih] veya mümkün olan en yakın tarihe almasını talep ediyorum.
• Talebimin, [yasal dayanakları, örneğin ilgili kanun maddeleri, adil yargılanma hakkı] göz önünde bulundurularak değerlendirilmesini rica ediyorum.

Sonuç:

Müvekkilin durumunun aciliyeti ve mevcut davanın mahiyeti göz önünde bulundurulduğunda, bu davaların hızlı bir şekilde sonuçlandırılması gerektiği açıktır. Yargılamanın şu ana kadar devam etmiş olması, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edilme riskini artırmaktadır. Bu nedenlerle, öne alım talebimizin onaylanmasını ve davamızın istinaf incelemesinin acilen yapılmasını, mahkemeden öncelikli ve ivedi bir şekilde talep ediyoruz.

Ekler:

• [Gerekçelerinizi destekleyen belgeler, örneğin sağlık raporları, iş sözleşmeleri vb.]

Saygılarımla, [Tarih] [İmzanız] [Adınız Soyadınız] [İletişim Bilgileriniz]

Her dilekçe, içerisinde bulunduğunuz spesifik duruma ve gerekçelerinize göre özelleştirilmelidir. Sitemizde bulunan daha spesifik durumlarda yazılabilecek istinaf öne alım dilekçesi, boşanma öne alım dilekçesi, Yargıtay öne alım dilekçelerini de ayrıca inceleyebilirsiniz.

Öne Alım Talebinin Etkisi

Tahmin edeceğiniz üzere öne alım talepleri mahkemenin iş yükünü artıran bir durumdur. Çünkü bir duruşmanın öne alınması veya bir dosyanın incelenmek üzere diğer dosyaların önüne alınması duruşma takvimini ve hakimin düzenini bozar. Ülkemizde mahkemeler sınırlı kaynakları etkin bir şekilde yönetmeye çalışıyorlar. Dolayısıyla gerçekten haklı bir gerekçeniz yoksa öne alım talebinin kabul edilmesinin çok zor bir ihtimal olduğunu söyleyebilirim.

Bizzat öne alım talebiyle hızlandırdığım dosyalarım oldu, bu dosyalarımda sağlık nedeniyle telafisi imkansız durumların ortaya çıkma riski vardı. Yani yeterli bir gerekçeye ve bunu ispatlar resmi belgelere sahiptim.

Öne alım talebinizi mahkeme kabul edebilir, olumsuz cevap verebilir, kısmen kabul ederek istediğiniz tarihten farklı bir tarihe duruşma verebilir. Talebin kabulü tamamen hakimin takdirine bağlıdır ve her davanın özgül koşullarına göre değişkenlik gösterebilir.

Öne Alım Talebi Ne Zaman Sonuçlanır?

Öne alım dilekçesinin ne zaman sonuçlanacağı mahkemenin iş yüküne ve davanın türüne göre değişir. 2024 itibariyle çekişmeli bir dosyanın istinafta sonuçlanma süresi ortalama olarak 2 yıldır. (Kayseri ve Diyarbakır Bölge Mahkemeleri’nde ortalama 6 aydır) Öne alım dilekçesiyle bu süreci ne kadar kısaltacağınız, mahkemenin kabul edip etmeyeceği (ki bazen vatandaş olarak cevap almanız dahi mümkün olmaz), talebin ne zaman sonuçlanacağı da en çok tarafıma sorulan sorulardandır.

Dava öne alım süreci, bazı durumlarda daha hızlı işler, özellikle tarafların anlaşmış olmaları ve dilekçenin teslim edilmesinin ardından yazı işlerinde sıkı bir takip yapılması süreci hızlandırır. Ancak, hiç kimse öne alım talebinizin direkt olarak kabul edileceği hakkında size bir garanti veremez. Özellikle sağlam bir gerekçeniz yoksa size bu konuda taahhüt veren insanlara güvenmeyin. Mahkemeler, günlük duruşma sayıları ve dolu takvim günlerini göz önünde bulundurarak bu tür talepleri değerlendirir.

Sıkça Sorulan Sorular

1. Soru: Öne alım dilekçesi ne zaman sunulmalıdır?
   • Cevap: Öne alım dilekçesi, duruşma veya inceleme tarihinizden mümkün olduğunca önceki bir tarihte sunulmalıdır. Talebinizin dikkate alınması için yeterli sürenin olması önemlidir.
2. Soru: Öne alım talebi için hangi nedenler geçerlidir?
   • Cevap: Geçerli nedenler arasında sağlık sorunları, önlenemez iş veya ailevi zorunluluklar, ve benzeri acil durumlar sayılabilir. Talebinizi destekleyecek yeterli kanıt ve belge sunmanız gerekir.
3. Soru: Öne alım dilekçesi her türlü dava için geçerli midir?
   • Cevap: Evet, öne alım dilekçesi Türk hukukundaki çoğu dava türünde geçerlidir, ancak her mahkemenin prosedürleri farklıdır.
4. Soru: Dilekçem reddedilirse ne yapmalıyım?
   • Cevap: Dilekçenizin reddedilmesi durumunda, davanız mevcut takvime göre devam edecektir. Ancak, durumunuzda önemli bir değişiklik olursa, yeni bir talepte bulunabilirsiniz.
5. Soru: Öne alım talebimin kabul edilme ihtimalini nasıl artırabilirim?
   • Cevap: Talebinizi destekleyecek güçlü kanıtlar ve belgeler sunmak, açık ve anlaşılır bir dilekçe yazmak, ve talebinizin yasal dayanaklarını belirtmek şansınızı artırabilir.

İlgili Kanun Maddeleri