Kredi Kartınızdan Veya Banka Hesabınızdan Habersiz Para Mı Çekildi?

Bu rehberde, kredi kartından habersiz para çekimi durumunda izlenmesi gereken hukuki adımlar ve alınabilecek önlemleri açıklayacağım. Amacım mağduriyetinizi ortadan kaldırmak veya en aza indirmek, size yaşadığınız sorun karşısında elimden geldiğince yardımcı olmaktır.

İlerleyen bölümlerde ayrıntılı olarak ele alacağım üzere, hesap hareketlerinizi kontrol etmekten, bankanız ve emniyet birimleri ile iletişime geçmeye, hukuki haklarınızı aramaktan, güvenlik önlemleri almaya kadar pek çok seçeneğiniz bulunuyor. Önemli olan bu seçenekleri etkin bir şekilde kullanarak mağduriyetinizi en aza indirmek ve hızlı bir şekilde çözmek.

Hesap Hareketlerini Kontrol Edin

Düzenli olarak hesap hareketlerinizi kontrol etmek, hesaplarınızda herhangi bir şüpheli işlem olup olmadığını anlamanız açısından çok önemlidir. Özellikle kredi kartı gibi sık kullandığınız finansal araçlarınızı, en azından haftada bir kez kontrol etmelisiniz.

Şüpheli işlemleri şu noktalara dikkat ederek tespit edebilirsiniz:

• Tanımadığınız işyerlerinden yapılmış harcamalar
• Yurtdışından veya hiç ziyaret etmediğiniz yerlerden yapılmış harcamalar
• Normal harcama alışkanlıklarınızın dışında yüksek meblağlı işlemler
• Hesabınızdan nakit çekimleri ya da EFT/havale işlemleri

Bu tür işlemleri fark eder etmez hemen bankanıza haber vermeli ve detaylı araştırma yapılması için talepte bulunmalısınız. Ayrıca kredi kartınızı derhal iptal ettirmenizi öneririm, zira şüpheli işlemler devam edebilir ve mağduriyetinizin boyutu artabilir.

Habersiz Para Çekilmesi Durumunda İlk Adımlar

1) Bankanızla İletişime Geçin

Kredi kartınızdan veya banka hesabınızdan habersiz para çekimi durumunda yapmanız gereken ilk şey bankanızla iletişime geçmektir. Bankanızın müşteri hizmetlerini arayarak veya şubeye giderek durumu bildirin ve itiraz sürecini başlatın. Ne kadar çabuk hareket ederseniz, paranızı geri alma şansınız o kadar yüksek olur.

2) Harcamanın Yapıldığı İşyeri İle İletişime Geçin

Kredi kartınızdan habersiz yapılan bir harcamanın iptal edilmesi için alışverişin yapıldığı yerle iletişime geçmek önemlidir. Bu süreç genellikle şu adımları içerir:

1. Harcamanın Yapıldığı Yeri Belirleme: Öncelikle, kredi kartı ekstrenizdeki veya banka uygulamanızdaki detayları inceleyerek, hangi iş yerinde ya da hangi çevrimiçi mağazada harcama yapıldığını belirleyin.
2. İletişime Geçme: Harcama yapılan yerin müşteri hizmetleri veya iletişim bilgilerini bulun. Çoğu iş yerinin web sitesinde veya fiziksel mağazasında bu bilgilere ulaşabilirsiniz.
3. Durumu Açıklama: İletişim kurduğunuzda, kredi kartınızın izniniz olmadan kullanıldığını ve yapılan alışverişin sizin tarafınızdan gerçekleştirilmediğini belirtin. İşlemin detaylarını ve tarihini net bir şekilde açıklayın.
4. İptal veya İade Talebi: Yapılan işlemin iptali veya yapılan ödemenin iade edilmesi için talepte bulunun. Bazı durumlarda, bu tür taleplerin kabul edilmesi, iş yeri politikalarına ve yapılan harcamanın türüne bağlı olabilir.
5. İşlem Kaydı ve Takip: İş yeriyle yapılan görüşmenin kaydını tutun ve gerekirse işlem takip numarası veya referans kodu isteyin. Bu, sürecin ilerleyişini takip etmenize ve gerektiğinde ek bilgi veya kanıt sunmanıza yardımcı olur.
6. Sonuçların Takibi: İş yerinin size verdiği süre içinde durumu takip edin. Eğer olumlu bir yanıt alamazsanız veya süreç uzarsa, durumu daha ileri düzeyde takip etmek için bankanızla veya hukuki yollara başvurabilirsiniz.

Bu adımlar, habersiz yapılan harcamaların iptali veya iade sürecinin ilk aşamalarını oluşturur. İşlemin iptali her zaman mümkün olmayabilir, bu nedenle işlemin türüne ve iş yerinin politikalarına bağlı olarak farklı sonuçlarla karşılaşabilirsiniz.

3) Polise Bildirin

Dolandırıcılık şüphesi varsa polise veya savcılığa bildirin. Sazan sarmalı veya oltalama şeklinde dolandırılan birçok vatandaş mevcut. Sizin de bu yönde şüpheleriniz varsa elinizdeki delillerle birlikte öncelikle bir avukata danışıp sonrasında savcılık şikayetinde bulunmanızı öneririm.

Bir dolandırıcılık vakasında, en iyi sonucu almanın yolu polise veya savcılığa bildirimde bulunmaktır. Hesap hareketleri, kredi kartı sözleşmesi, kimlik belgeleri gibi ilgili tüm belgeleri yanınızda götürün. Savcılık ilgili belgeleri inceleyecek ve gerekli görürse soruşturma başlatacaktır. Soruşturmanın ilerlemesine yardımcı olmak amacıyla dolandırıcılık olayının ayrıntılarını anlatın. Hesabınızdan çekilen para miktarını belirtin. Şüpheli işlem tarihlerini söyleyin. Eğer dolandırıcının kimliğine yönelik şüpheleriniz varsa, bunu da savcıyla paylaşın.

Savcılık soruşturma açarak sizin adınıza harekete geçecektir. Suç duyurusunda bulunmak hukuki süreci başlatmak için önemlidir. Dolandırıcılık vakalarında zaman kaybetmeden polise başvurmak, mağduriyetinizin giderilmesi için kritik öneme sahiptir. Aksi taktirde dolandırıcılar yakalansa da, kaybettiğiniz paranıza ulaşmanız mümkün olmayabilir.

4) Kredi Kartınızı İptal Ettirin

Yeni kart çıkarana kadar mevcut kredi kartı veya banka kartınızın kullanımını durdurun. Bunun için en kısa sürede bankanızla iletişime geçip kartınızın iptal edilmesini talep etmelisiniz.

Yeni kartınız gelene kadar nakit kullanmaya özen gösterin. İnternetten alışveriş yaparken kart yerine sanal kart veya ön ödemeli kart gibi alternatif ödeme yöntemlerini tercih edin.

Kart iptali yaptırırken bankanızdan yazılı teyit almayı ihmal etmeyin. İleride yaşanabilecek sorunlar için bu belge önemli bir kanıt niteliği taşıyacaktır.

Kredi Bürosuna Bildirin

Kredi kartı dolandırıcılığına uğradığınızı mutlaka bir kredi bürosuna bildirmelisiniz. Türkiye’de faaliyet gösteren başlıca kredi büroları KKB ve Findeks’tir.

Kredi bürosuna şahsen başvurarak ya da bankanız aracılığıyla dolandırıcılık olayını bildirebilirsiniz. Kredi notunuzu korumak için bu adım çok önemlidir. Aksi takdirde hesap hareketlerinizdeki anormal işlemler kredibilitenizi olumsuz etkiler.

Kredi bürosu, dolandırıcılık mağduru olduğunuzu sisteme işleyecek ve kredi notunuza zarar vermesini engelleyecektir. Böylelikle gelecekte kredi başvurularınızın dolandırıcılık olayından olumsuz etkilenmesi önlenecektir.

Kredi notunuzu korumak ve itibarınızı zedeleyecek sorunlar yaşamamak için kredi bürosuna bildirimde bulunmayı ihmal etmeyin. Haklarınızı kullanın ve kimliğinizin suistimal edilmesine izin vermeyin.

Güvenlik Önlemleri Alın

En başta kredi kartı şifrenizi ve bilgilerinizi güvenmediğiniz kurumlarla paylaşmamanızı, aynı şekilde kimlik bilgilerinizi de mümkün olduğunca gizli tutmanızı öneriyorum. Bunların yanında göz önünde bulundurabileceğiniz diğer önlemleri şu şekilde sıralayabilirim:

• Kredi kartı şifrenizi kimseyle paylaşmayın, kolay tahmin edilebilir bir şifre kullanmayın. Rastgele harf, rakam ve sembollerden oluşan güçlü bir şifre belirleyin.
• Kredi kartı bilgilerinizi sadece güvenilir sitelerde kullanın. Alışveriş sitelerinin güvenliğini kontrol edin.
• Günlük ve aylık kredi kartı kullanım limitinizi düşük tutun, ihtiyacınıza göre anlık olarak artırın, ardından tekrar azaltın.
• Kredi kartı ekstrenizi ve kredi kartı hareketlerinizi düzenli olarak kontrol edin. Tanımadığınız veya şüphelendiğiniz işlemleri bankanıza bildirin.
• Bilgisayarınızda ve telefonunuzda güncel anti-virüs ve güvenlik yazılımları kullanın.
• Dolandırıcılık teşebbüslerini ilgili makamlara bildirin ve başkalarının da mağdur olmaması için farkındalık yaratın.
• Kartınızın temassız özelliği aktifse, bu durum sizden habersiz çekim yapılmasına neden olabilir.
• Alışverişlerinizi 3D Secure aracılığı ile yapın. 3D Secure, online alışveriş işlemlerinde ek güvenlik katmanı sağlayan bir doğrulama sistemidir. Kullanıcılar, kart bilgilerini girdikten sonra, genellikle bir şifre veya SMS ile gönderilen bir kod aracılığıyla kimliklerini doğrular.

Bu gibi temel önlemlerle kredi kartınızı daha güvenli bir şekilde kullanmanız mümkün.

Kredi Kartından Çekilen Paranın Banka Tarafından İade Süreci

Dilekçeyle Başvuru

Habersiz yapılan harcama işleminde bankanın sorumluluğu olabilir. Banka kendisinin sorumlu olduğu durumlarda zararı bizzat karşılamakta veya ters ibraz işlemi ile harcamanın size iadesini sağlamaktadır. Bunun için öncelikle bankaya bir dilekçe ile başvurmanız gerekiyor:

1. Banka Şubesine Başvuru: İlk olarak, kredi kartı hesabınızın bulunduğu bankanın herhangi bir şubesine giderek durumu anlatın. Hesabınızdan izinsiz çekilen parayla ilgili tüm detayları banka yetkilisine açıkça belirtin.
2. Olayın Detaylarını Belirtme: Banka yetkilisine, habersiz para çekilmesinin ne zaman ve hangi işlemlerle gerçekleştiğini bildirin.
3. Dilekçe Yazma: Banka yetkilisi sizden bir dilekçe yazmanızı isteyecektir. Bu dilekçede, kartınızdan yapılan izinsiz işlemlerin detaylarını, şikayetinizi ve iade talebinizi net bir şekilde belirtin.
4. Dilekçeyi İletme: Yazdığınız dilekçeyi banka şubesine teslim edin. Banka yetkilisi, dilekçenizi bankanın faks numarasına veya e-posta adresine göndermenizi isteyebilir.
5. Bankanın İnceleme Süreci: Banka, dilekçenizi aldıktan sonra incelemeye başlar. Bu süreçte, banka paranın ne şekilde ve hangi koşullarda çekildiğini detaylı olarak inceleyecek, kendi sorumluluğu olup olmadığını, ters ibraz işleminin şartlarını incelecektir.
6. Sonucun Bildirilmesi: Banka, incelemesini tamamladıktan sonra size sonucu bildirir. Eğer talebiniz kabul edilirse, çekilen para tarafınıza iade edilir.

Bu süreç, bankadan bankaya değişiklik gösterebilir ve iade işleminin onaylanması zaman alabilir. İade süreci sırasında sabırlı olmak ve bankanın verdiği talimatları dikkatlice takip etmek önemlidir.

Ters İbraz İşlemi (Chargeback)

“Ters ibraz”, bir diğer bilinen adıyla “chargeback”, kredi kartınızdan izinsiz para çekilmesi durumunda kullanılan bir uygulamadır. Visa ve MasterCard gibi ödeme sistemleri tarafından desteklenen bu yöntem, kart sahibinin zamanında itiraz yapması, parayı çeken tarafın şahıs değil de işyeri olması ve bazı diğer koşulların sağlanması durumunda paranın size iadesini sağlar. Ters ibraz, kart hamilini olası dolandırıcılık ve şüpheli işlemlere karşı korur.

Ters ibraz süreci şu şekilde işler:

1. İlk adımda, izinsiz bir para çekme işlemini tespit ettiğiniz an, derhal bankanıza bu durumu bildirin.
2. Müşteri hizmetleri veya bankanın ilgili birimi ile yapılan görüşme sonrasında işlem için itirazda bulunacaksınız. Banka, itirazınızın haklı olduğuna karar verirse “ters ibraz” sürecini başlatır.
3. Banka, bu aşamada işlemi yapan şüphelinin bankasına bir “ters ibraz” talebi gönderir. Bu talebe, kredi kartınızdan izinsiz para çekildiğine ilişkin bilgileri ekler.
4. İtiraza konu olan işlemle ilgili tüm belgeler en geç 90 gün içerisinde incelenir ve işlemin başka bir işyeri tarafından izinsiz gerçekleştirildiği tespit edilirse, çekilen para miktarı kredi kartına iade edilir. Eğer işlem bir şahıs tarafından gerçekleştirilmişse iade mümkün olmaz, bu durumda dolandırıcılık veya hırsızlık söz konusu olduğundan savcılığa şikayet sürecini takip etmeniz gerekir.

Hızlı hareket etmeniz önemlidir. Ters ibraz talebini yapabilmek için belirli bir süre kısıtlaması bulunur. Bu süre çoğu bankada işlem tarihinden itibaren 120 gün kadardır. Ancak bu süre, bankanıza bağlı olarak değişebilir.

Ters ibraz işlemine dair bir örnek vermem gerekirse: Eğer kredi kartı ile bir iş yerinde ödeme yapıldıysa, banka, iş yerinden o işlemle ilgili belgeleri talep eder. İş yeri, yapılan işlemin kart sahibi tarafından gerçekleştirildiğini kanıtlamak için belge sağlamakla yükümlüdür. Eğer iş yerinden gerekli belge sağlanamazsa veya işlemin kart sahibi tarafından yapılmadığı kanıtlanırsa, banka kart hamiline yapılan ödemeyi iade edebilir​​.

Tüketici Hakları, Ceza Davası Ve Hukuki Yollar

Tüketici Mahkemesi

Eğer bankanın vereceği yanıt tatmin edici değilse veya süreç çok uzarsa, tüketici hukuku kapsamında dava açma hakkınız olduğunu unutmayın. Tüketici hukuku kapsamında bankaların, müşterilerinin mevduatını ve katılım fonlarını koruma yükümlülüğü vardır. Bankalar, bu yükümlülükleri gereği ağır sorumluluk altında bulunurlar ve hafif kusurlarından dahi sorumlu tutulabilirler​​. Kart hamilleri, bu tür durumlarda bankanın hizmet kalitesi ve sorumluluklarını sorgulama hakkına sahiptir.

Bankayla olan iletişimde en sık karşılaştığım problem banka çoğu zaman kendi zafiyetini kabul etmiyor ve hatta izinsiz işlemi yapan 3. kişinin bilgilerini dahi sizinle paylaşmıyor. Ancak bankanın bu tavrı Yargıtay’ın 2023 yılında bu konuda verdiği “banka internet işlemlerinde kusursuz da olsa sorumludur” kararına uygun değil. Dolayısıyla bu gibi durumlarda bankaya karşı dava açma mecburiyeti doğuyor.

Özetle, banka ve müşteri arasında gerçekleşen izinsiz para çekme durumlarında sorumluluk ve kusurun kimde olduğu detaylıca incelenir. Eğer hesap sahibi, dolandırıcıların yönlendirmesiyle bazı eylemleri kendi rızasıyla yerine getirdiyse, örneğin bir tuşa basmak, kod girmek veya şifresini paylaşmak gibi, bu durumda bankanın sorumluluğu azalabilir. Ancak hesap sahibinin ağır kusuru yoksa ve yaptığı hatalar hayatın olağan akışına aykırı değilse, bankanın kusursuz olduğuna karar verilemez. Hesap sahibinin hafif kusurlu olması, bankanın sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

Direkt olarak dolandırıcının hesabına hesap sahibinin rızasıyla yapılan EFT/havale işlemlerinde ise bankanın sorumluluğu bulunmamaktadır. Bu durumda, para transferinin rızaya dayalı olduğu kabul edilir.

Yargıtay kararlarına göre, bu tür davalarda mahkemelerin bilirkişi ataması ve bankanın güvenlik tedbirlerini (risk ve teyit mekanizmaları, kimlik doğrulamaları gibi) yerine getirip getirmediğini incelemesi gerekmektedir. Gerekirse teknik açıdan bir kusur oranı belirlenebilir. Bu incelemeler, her olayın kendi koşulları çerçevesinde değerlendirilmesini sağlar ve adil bir yargı sürecinin işlemesine katkıda bulunur.

Ceza Davası

Paranın iadesi için banka veya ilgili taraf ile iletişime geçilmesinin yanı sıra, dolandırıcıların cezalandırılması için de ayrı bir ceza davası açılması gerekmektedir. Bu, bir bilişim suçu olarak kabul edildiğinden, suçlanan kişi veya kişiler hakkında suç duyurusunda bulunmak önemlidir. Hem hukuk davasında hem de savcılık soruşturmasında, paranın transfer edildiği kişilerin hesabına bloke konulması talep edilmelidir. Eğer banka, işlemi şüpheli bulursa kendi inisiyatifiyle bloke koyabilir. Ancak banka tarafından bir bloke konulmamışsa, bu durumda mahkeme veya savcılık aracılığıyla bloke konulması sağlanmalıdır. Bu adımlar, hem maddi kaybın telafisi hem de suçluların cezalandırılması için önemlidir.

Mağduriyetinizi Paylaşın

Başkalarının bilinçlenmesi için yaşadığınız sıkıntılı sürece dair hikayenizi diğer insanlarla paylaşın. Sosyal medya veya diğer platformlarda yaşadığınız dolandırıcılık olayını anlatarak insanların dikkatini çekebilirsiniz. Bu sayede benzer mağduriyet yaşamalarını önleyebilirsiniz.

Dayanışmanın gücüne inanın. Başınıza gelen olumsuz olayların üstesinden birlikte gelebiliriz. Mağduriyetinizi sessizce yaşamak yerine sesinizi duyurun. Sorunun köküne inerek çözüm üretmeye çalışın. Unutmayın, susmak bazen kabullenmek anlamına gelebilir.

Sonuç

Kredi kartından habersiz para çekilmesi durumunda telaşa kapılmayın. Öncelikle bankayla iletişime geçerek hesap hareketlerini kontrol edin, ardından kredi kartınızı iptal ettirin. Durumu savcılığa bildirin.

Son olarak, kredi kartı sahteciliğine karşı her zaman bilinçli olunmalı ve şüpheli bir durumda hemen harekete geçilmelidir. Olayın üzerinden zaman geçtikçe mağduriyet daha da artacağı için hızlı refleksler bu noktada hayati öneme sahiptir. Her ne kadar stresli bir süreç olsa da soğukkanlı ve kararlı adımlar bu sorunu en az zararla atlatmanızı sağlayacaktır.

Sıkça Sorulan Sorular

İlgili Kanun Maddeleri