TMK 747. Madde
Türk Medeni Kanunumuzun 747. maddesi şu şekildedir:
Taşınmaz mülkiyetinin kısıtlamaları – Komşu hakkı – Geçit hakları – Zorunlu geçit
Madde 747 – Taşınmazından genel yola çıkmak için yeterli geçidi bulunmayan malik, tam bir bedel karşılığında bir geçit hakkı tanınmasını komşularından isteyebilir.
Bu hak, ilk önce kendisinden bu geçidin istenmesi önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun düşen komşuya karşı ve daha sonra bundan en az zarar görecek olana karşı kullanılır.
Zorunlu geçit iki tarafın menfaati gözetilerek belirlenir.
Başlık
TMK 747. maddesinin ait olduğu bölüm başlık ismi şu şekildedir: DÖRDÜNCÜ KİTAP: EŞYA HUKUKU – BİRİNCİ KISIM: MÜLKİYET – İKİNCİ BÖLÜM: TAŞINMAZ MÜLKİYETİ – İKİNCİ AYIRIM: TAŞINMAZ MÜLKİYETİNİN İÇERİĞİ VE KISITLAMALARI
Madde başlığı şu şekildedir: Taşınmaz mülkiyetinin kısıtlamaları – Komşu hakkı – Geçit hakları – Zorunlu geçit
Gerekçe
Türk Medeni Kanunu 747. maddesinin gerekçesi ise şu şekildedir:
Eski Kanunun 671 inci maddesini karşılamaktadır.
Madde kaynak Kanunun 694 üncü maddesine uygun olarak üç fıkra haline getirilmiş, konu ve kenar başlıklarıyla birlikte arılaştırılmak suretiyle yeniden kaleme alınmıştır.
Maddenin birinci fıkrasında sözü edilen “genel yol”, umuma (genele) açık olan yolu ifade etmektedir. Toplu yapılanmalardaki özel yollardan ayırt etmek için genel yol kavramı kullanılmıştır. Maddede malikin ödemesi gereken karşılık bilinçli bir şekilde “tazminat” olarak adlandırılmamıştır. Zira tazminat bir zararın karşılığıdır. Burada ise bir tazminat değil denkleştirme bedeli söz konusudur.
Maddenin birinci fıkrasında kullanılan “malik” deyimi paylı mülkiyetteki pay sahiplerini de içerecek genişliktedir. Paylı mülkiyette paydaşlardan birinin zorunlu geçit isteminde bulunması, diğer paydaşların yararına ve paylı mülkiyetin kullanabilirliğini arttıran bir tasarruftur. Bu nedenle bu koşullarda paylı mülkiyette, paydaşlardan her biri de bu hükümden yararlanabilecektir.