TMK 639. Madde
Türk Medeni Kanunumuzun 639. maddesi şu şekildedir:
MİRAS SEBEBİYLE İSTİHKAK DAVASI – Zamanaşımı
Madde 639 – Miras sebebiyle istihkak davası, davacının kendisinin mirasçı olduğunu ve iyiniyetli davalının terekeyi veya tereke malını elinde bulundurduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl ve her halde mirasbırakanın ölümünün veya vasiyetnamenin açılmasının üzerinden on yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.
İyiniyetli olmayanlara karşı zamanaşımı süresi yirmi yıldır.
Başlık
TMK 639. maddesinin ait olduğu bölüm başlık ismi şu şekildedir: ÜÇÜNCÜ KİTAP: MİRAS HUKUKU – İKİNCİ KISIM: MİRASIN GEÇMESİ – İKİNCİ BÖLÜM: MİRASIN GEÇMESİNİN SONUÇLARI – BEŞİNCİ AYIRIM: MİRAS SEBEBİYLE İSTİHKAK DAVASI
Madde başlığı şu şekildedir: MİRAS SEBEBİYLE İSTİHKAK DAVASI – Zamanaşımı
Gerekçe
Türk Medeni Kanunu 639. maddesinin gerekçesi ise şu şekildedir:
Eski Kanunun 579 uncu maddesini karşılamaktadır.
Madde İsviçre Medeni Kanununun 600 üncü maddesindeki aslına uygun olarak iki fıkra haline getirilmiştir.
Eski maddenin birinci fıkrasındaki “kendi hakkının racih olduğuna” ifadesi “kendisinin mirasçı olduğunu” şeklinde değiştirilmiştir. Ayrıca aynı fıkrada “zilyet bulunduğuna” ifadesi, “elinde bulundurduğunu” şeklinde değiştirilmiştir. Zira zilyet olma kavramı “elinde bulundurma” kavramından daha dar bir kavramdır. Kişi zilyet olmaksızın da tereke malını elinde bulundurabilir.
Kaynak Kanunun 600 üncü maddesinde miras sebebiyle istihkak davasının zamanaşımı süresi iyiniyetli olmayan zilyetlere karşı otuz yıldır. Bu süre yürürlükteki Kanuna bu şekilde alınmıştır. Ancak bu süre İsviçre’de olağanüstü zamanaşımı ile taşınmaz mülkiyetini kazanma süresi ile paraleldir. Bizde ise olağanüstü zamanaşımı ile taşınmaz mülkiyetin kazanılmasında İsviçre’den farklı olarak otuz yıl değil, yirmi yıllık süre kabul edilmiştir. Bizde de, olağanüstü zamanaşımı yoluyla kazanmaya ilişkin yirmi yıllık süre ile miras sebebiyle istihkak davası arasında paralellik sağlanmak üzere bu süre yirmi yıl olarak kabul edilmiştir.
Yürürlükteki Kanunun 580 inci maddesinde muayyen mal vasiyeti alacaklısına tanınmış olan zamanaşımı süresiyle ilgili hüküm 602 inci maddeye alınmıştır. Çünkü 602 inci maddenin gerekçesinde de ifade edildiği gibi, 580 inci madde vasiyet alacaklılarıyla ilgilidir. Bu nedenle, bu alacaklıların zamanaşımı ile ilgili sorunun da kaynak Kanunun 601 inci maddesinden farklı olarak orada çözümlenmesinin daha isabetli olacağı düşünülmüştür.
ALT KOMİSYON RAPORU
– Tasarının 639 uncu maddesinin birinci fıkrasındaki “on yıl geçmesiyle” ibaresi “on yıl geçmekle” şeklinde değiştirilmiştir.
ADALET KOMİSYONU RAPORU
– Tasarının 639 uncu maddesinin birinci fıkrasındaki “on yıl geçmesiyle” ibaresi “on yıl geçmekle” şeklinde değiştirilmiştir.
