TMK 227. Madde
Türk Medeni Kanunumuzun 227. maddesi şu şekildedir:
Değer artış payı
Madde 227 – Eşlerden biri diğerine ait bir malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına hiç ya da uygun bir karşılık almaksızın katkıda bulunmuşsa, tasfiye sırasında bu malda ortaya çıkan değer artışı için katkısı oranında alacak hakkına sahip olur ve bu alacak o malın tasfiye sırasındaki değerine göre hesaplanır; bir değer kaybı söz konusu olduğunda katkının başlangıçtaki değeri esas alınır.
Böyle bir malın daha önce elden çıkarılmış olması halinde hakim, diğer eşe ödenecek alacağı hakkaniyete uygun olarak belirler.
Eşler, yazılı bir anlaşmayla değer artışından pay almaktan vazgeçebilecekleri gibi, pay oranını da değiştirebilirler.
Yorum
TMK 227. maddesi görüldüğü üzere değer artış payı konusunu ele almaktadır. Değer artış payının tanımı ve hesaplanmasına dair yazımızı okumanızda fayda vardır. Değer artış payı hukukumuzda yer alan bir diğer kurum olan bağıştan vazgeçme ile karıştırılabilmektedir. İki kurum arasındaki farkları okuyarak konuları netleştirmenizi öneriyorum.
Başlık
TMK 227. maddesinin ait olduğu bölüm başlık ismi şu şekildedir: İKİNCİ AYIRIM: EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA
Madde başlığı şu şekildedir: Değer artış payı
Gerekçe
Türk Medeni Kanunu 227. maddesinin gerekçesi ise şu şekildedir:
Madde İsviçre Medeni Kanununun 206 ncı maddesini karşılamaktadır.
Maddenin birinci fıkrasında, tasfiye sırasında, bir eşin diğerinin mal edinmesine, malının iyileştirilmesine ve korunmasına ivazsız olarak katkıda bulunması halinde bu katkısının değerlendirilip ödenmesi hükme bağlanmıştır. Burada katkıda bulunan eşe tanınan hak bir alacak hakkı olup, bu hakkın tasfiye sırasında göz önünde tutulması kabul edilmiştir. Böylece tasfiye sırasındaki değer artışı göz önüne alınarak para değerindeki düşüşler dolayısıyla katkıda bulunan eşin kayba uğraması önlenmiştir.
İkinci fıkrada, eğer mal elden çıkarılmışsa, diğer eşe ödenecek olan alacağı hakkaniyete uygun olarak hakimin belirleyeceği öngörülmüştür.
Üçüncü fıkrada eşlerin yazılı olmak kaydıyla yapacakları bir anlaşmayla değer, artışından pay almaktan vazgeçebilecekleri ya da alacakları pay oranını tespit edebilecekleri hükme bağlanmıştır.
ADALET KOMİSYONU RAPORU
– Tasarının 227 nci maddesinin “Katkıdan doğan hak” olan kenar başlığı Tasarıda terim birliğini sağlamak amacıyla “Değer artış payı” olarak değiştirilmiştir.
