TCK 328. Madde
Türk Ceza Kanunumuzun 328. maddesi şu şekildedir:
Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk – Siyasal veya askeri casusluk
Madde 328 – (1) Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından, niteliği itibarıyla, gizli kalması gereken bilgileri, siyasal veya askeri casusluk maksadıyla temin eden kimseye onbeş yıldan yirmi yıla kadar hapis cezası verilir.
(2) Fiil;
a) Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devletin yararına işlenmişse,
b) Savaş sırasında işlenmiş veya Devletin savaş hazırlıklarını veya savaş etkinliğini veya askeri hareketlerini tehlikeye sokmuşsa,
fail, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.
Başlık
TCK’nın 328. maddesinin ait olduğu bölüm başlık ismi şu şekildedir: İKİNCİ KİTAP: Özel Hükümler – DÖRDÜNCÜ KISIM: Millete ve Devlete Karşı Suçlar ve Son Hükümler – YEDİNCİ BÖLÜM: Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk
Madde başlığı şu şekildedir: Siyasal veya askeri casusluk
Gerekçe
Türk Ceza Kanunu’nun 328. maddesinin gerekçesi şu şekildedir:
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METNİN GEREKÇELERİ
Madde 388. Madde, 386 ncı maddede vasıfları gösterilen bilgilerin “siyasal veya askeri casusluk” maksadıyla temin edilmesini cezalandırmaktadır.
Siyasal casusluktan maksat, yabancı bir devlet yararına, Türkiye Devletinin veya vatandaşlarının veya Türkiye’de oturmakta, ikamet etmekte olanların zararına olarak bilgilerin toplanması demektir; kamu sağlığına ilişkin, mali veya milletin maneviyatına ilişkin gizli kalması gereken bütün bilgiler casusluğun kapsamı içindedir.
Askeri casusluktan maksat ise, yabancı devlet yararına ve Türk Devleti zararına askeri bilgilerin toplanmasıdır.
Suçun maddi unsuru, bilgilerin temin edilmesidir. 1/3/1926 tarihli ve 765 sayılı Kanunun metni bu sözcük yerine “istihsal eden” kelimelerini kullanmıştır. Oysa burada temin etmek deyiminin kullanılması daha uygundur. Zira maddi unsuru oluşturan hareket, esasen var olan bilgilerin ele geçirilmesi yani bu maksatla çaba gösterilerek teminidir. Bu bakımdan ayrıca 387 nci maddenin gerekçesine de bakılmalıdır.
Suçun oluşması için failde özel bir kast aranacaktır. Bilgilerin siyasal veya askeri casusluk maksadıyla temini gerekmektedir.
Suçun ön koşulu, bilgilerin “nitelikleri itibarıyla” gizli kalmasının gerekli olmasıdır. Vatandaşların haber alma, aydınlanma haklarını saklı tutmak için “bilgilerin nitelikleri itibarıyla” gizli kalmaları zorunluluğuna işaret edilmiştir. Gizliliği gerekli kılan husus Devletin güvenliği veya iç ve dış siyasal yararlarıdır. Bu itibarla bilgilerin, Devletin güvenliği veya iç ve dış siyasal yararları ile yakından ilgili bulunma ve bunların elde edilmelerinin söz konusu değerleri tehlikeye sokabilecek nitelikte olması gereklidir. Sır konusunda 387 nci maddenin gerekçesine de bakılmalıdır.
Maddenin ikinci fıkrasının (1) ve (2) numaralı bentlerinde suçun ağırlaştırıcı halleri gösterilmiştir. Bunlardan birincisi fiilin Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devlet yararına işlenmesi yani failde Türkiye ile savaş halinde olan bir devlet yararına iş görme amacının varlığıdır.
İkinci ağırlaştırıcı hal ise, fiilin Devletin savaş hazırlıkları veya savaş etkinliğini veya askeri hareketlerini tehlikeye sokmuş bulunması veya fiilin savaş sırasında işlenmiş olmasıdır.
“Devletin savaş etkinliği” ibaresi Devletin savaş bakımından bütün güç, kudret ve yeteneklerini, olanaklarını kapsamaktadır.
ADALET KOMİSYONU RAPORU
Madde, Devletin güvenliğine veya iç veya dış siyasal yararlarına ilişkin belge ya da vesika içeriklerindeki bilgilerin “siyasal veya askeri casusluk” maksadıyla temin edilmesini cezalandırmaktadır.
Siyasal casusluktan maksat, yabancı bir devlet yararına, Türkiye Devletinin veya vatandaşlarının veya Türkiye’de oturmakta, ikamet etmekte olanların zararına olarak bilgilerin toplanması demektir; kamu sağlığına ilişkin, mali veya milletin maneviyatına ilişkin gizli kalması gereken bütün bilgiler casusluğun kapsamı içindedir.
Askeri casusluktan maksat ise, yabancı devlet yararına ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti zararına askeri bilgilerin toplanmasıdır.
Suçun maddi unsuru, bilgilerin temin edilmesidir. Maddi unsuru oluşturan hareket, esasen var olan bilgilerin ele geçirilmesi yani bu maksatla çaba gösterilerek teminidir.
Suçun oluşması için failde kastın yanı sıra, özel bir maksadın varlığı aranacaktır. Bilgilerin siyasal veya askeri casusluk maksadıyla temini gerekmektedir.
Suçun konusunu oluşturan bilgilerin, “nitelikleri itibarıyla” gizli kalması gerekli bilgiler olmalıdır. Vatandaşların haber alma, aydınlanma haklarını saklı tutmak için “bilgilerin nitelikleri itibarıyla” gizli kalmaları zorunluluğuna işaret edilmiştir. Gizliliği gerekli kılan husus Devletin güvenliği veya iç ve dış siyasal yararlarıdır. Bu itibarla bilgilerin, Devletin güvenliği veya iç ve dış siyasal yararları ile yakından ilgili bulunma ve bunların elde edilmelerinin söz konusu değerleri tehlikeye sokabilecek nitelikte olması gereklidir.
Maddenin ikinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde suçun nitelikli halleri gösterilmiştir. Bunlardan birincisi fiilin Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devlet yararına işlenmesi yani failde Türkiye ile savaş halinde olan bir devlet yararına iş görme amacının varlığıdır.
İkinci nitelikli hal ise, fiilin Devletin savaş hazırlıkları veya savaş etkinliğini veya askeri hareketlerini tehlikeye sokmuş bulunması veya fiilin savaş sırasında işlenmiş olmasıdır.
“Devletin savaş etkinliği” ibaresi Devletin savaş bakımından bütün güç, kudret ve yeteneklerini, olanaklarını kapsamaktadır.
TBMM Kabul Metni
329 uncu maddeyi 328 inci madde olarak okutuyorum:
Siyasal veya askerî casusluk
MADDE 328. – (1) Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından, niteliği itibarıyla, gizli kalması gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadıyla temin eden kimseye onbeş yıldan yirmi yıla kadar hapis cezası verilir.
(2) Fiil;
a) Türkiye ile savaş hâlinde bulunan bir devletin yararına işlenmişse,
b) Savaş sırasında işlenmiş veya Devletin savaş hazırlıklarını veya savaş etkinliğini veya askerî hareketlerini tehlikeye sokmuşsa,
Fail, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.
BAŞKAN – Maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.
