TCK 320. Madde
Türk Ceza Kanunumuzun 320. maddesi şu şekildedir:
Milli Savunmaya Karşı Suçlar – Yabancı hizmetine asker yazma, yazılma
Madde 320 – (1) Hükümetin izni olmaksızın bir yabancı veya yabancı Devlet hizmetinde veya bunların lehinde çalışmak üzere Ülke içinde vatandaşlardan asker yazan veya vatandaşları silahlandıran kimseye üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası verilir.
(2) Asker yazılanlar veya silahlandırılanlar arasından asker veya askerlik çağında olanlar varsa ceza üçte biri oranında artırılır.
(3) Birinci fıkradaki hizmeti kabul eden kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
Başlık
TCK’nın 320. maddesinin ait olduğu bölüm başlık ismi şu şekildedir: İKİNCİ KİTAP: Özel Hükümler – DÖRDÜNCÜ KISIM: Millete ve Devlete Karşı Suçlar ve Son Hükümler – ALTINCI BÖLÜM: Milli Savunmaya Karşı Suçlar
Madde başlığı şu şekildedir: Yabancı hizmetine asker yazma, yazılma
Gerekçe
Türk Ceza Kanunu’nun 320. maddesinin gerekçesi şu şekildedir:
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METNİN GEREKÇELERİ
Madde 380. Maddenin koruduğu hukuki yarar, Ülkede ne nedenle olursa olsun vatandaşlardan asker toplamanın veya vatandaşları silahlandırmanın Devletin tekelinde olmasıdır. Ancak Hükümetin izniyle vatandaşlar arasında bir yabancı veya yabancı devletin hizmetinde veya lehinde çalışmak üzere, asker toplamak veya vatandaşları silahlandırmak olanaklıdır. İşte madde, Hükümetin müsaadesi olmadan Ülkede vatandaşlar arasında asker yazmayı veya bunları silahlandırmayı cezalandırarak Devletin söz konusu yarar ve tekelini korumaktadır. 1/3/1926 tarihli ve 765 sayılı Kanunun 128 inci maddesinde “Hükümetin tasvibi olmaksızın” ibaresi vardır. Bu maddede ise “Hükümetin izni olmaksızın” ibaresi kullanılmıştır. Aradaki fark açıktır: Yeni metne göre asker yazmak veya silahlandırmak fiilinin oluşabilmesi için önceden alınması gereken açık bir Hükümet beyanına ihtiyaç vardır. Fiil icra olunduktan sonra Hükümetin ses çıkarmaması ise icazet anlamına gelir. Madde, bu hali de suç saymaktadır.
Suçun iki maddi unsuru vardır: Birincisi asker yazmaktır. Asker yazmak, kişilere bir taahhütname imzalatmak, bu maksatla para veya başka şeyler vermek, yararlar sağlamak gibi şekillerle gerçekleştirilebilir.
İkinci maddi unsur ise, vatandaşları yabancı veya yabancı devlet hizmet veya lehinde kullanmak üzere silahlandırmaktır yani onlara silah vermektir. Suç seçimlik hareketli olduğundan asker yazılanlara silah da tevdii halinde faile ayrıca bir ceza verilmeyecektir.
Maddenin ikinci fıkrasında, asker yazılanlar veya silahlandırılanların asker olmaları veya askerlik çağında bulunmaları halinde cezanın artırılacağı açıklanmıştır.
Maddenin sonuncu fıkrası, Hükümetin izni olmadan kendilerine teklif edilen hizmeti kabul etmiş yani asker yazılmış veya silah almış olan kişileri ayrıca cezalandırmaktadır.
Birinci fıkradaki suçun maddi unsuru asker yazmak veya silahlandırmak olduğu için, hizmet kabul eden veya silahlanan kişi bu suçun şeriki sayılmaz. Bu nedenle, adı geçenlerin fiillerini ayrı bir hüküm ile ayrıca suç haline getirmek uygun sayılmıştır.
360 ıncı maddeye ve gerekçesine de bakılmalıdır.
ADALET KOMİSYONU RAPORU
Ülkede ne nedenle olursa olsun vatandaşlardan asker toplamak veya vatandaşları silahlandırmak, Devletin tekelinde olan bir iştir. Ancak Hükümetin izniyle vatandaşlar arasında bir yabancı veya yabancı devletin hizmetinde veya lehinde çalışmak üzere, asker toplamak veya vatandaşları silahlandırmak olanaklıdır. İşte madde, Hükümetin müsaadesi olmadan Ülkede vatandaşlar arasında asker yazmayı veya bunları silahlandırmayı cezalandırarak Devletin söz konusu yarar ve tekelini korumaktadır.
Söz konusu suç, seçimlik hareketli bir suç olarak tanımlanmıştır. Bu seçimlik hareketlerden birincisi, asker yazmaktır. Asker yazmak, kişilere bir taahhütname imzalatmak, bu maksatla para veya başka şeyler vermek, yararlar sağlamak gibi şekillerle gerçekleştirilebilir.
İkinci seçimlik hareket ise, vatandaşları yabancı veya yabancı devlet hizmet veya lehinde kullanmak üzere silahlandırmaktır yani onlara silah vermektir. Suç seçimlik hareketli olduğundan asker yazılanlara silah da tevdii halinde faile ayrıca bir ceza verilmeyecektir.
Maddenin ikinci fıkrasında, asker yazılanlar veya silahlandırılanların asker olmaları veya askerlik çağında bulunmaları halinde cezanın artırılacağı açıklanmıştır.
Maddenin sonuncu fıkrası, Hükümetin izni olmadan kendilerine teklif edilen hizmeti kabul etmiş yani asker yazılmış veya silah almış olan kişileri ayrıca cezalandırmaktadır.
Birinci fıkradaki suçun maddi unsuru asker yazmak veya silahlandırmak olduğu için, hizmet kabul eden veya silahlanan kişi bu suçun şeriki sayılmaz. Bu nedenle, adı geçenlerin fiillerini ayrı bir hüküm ile ayrıca suç haline getirmek uygun sayılmıştır.
TBMM Kabul Metni
321 inci maddeyi 320 nci madde olarak okutuyorum:
Yabancı hizmetine asker yazma, yazılma
MADDE 320. – (1) Hükûmetin izni olmaksızın bir yabancı veya yabancı Devlet hizmetinde veya bunların lehinde çalışmak üzere Ülke içinde vatandaşlardan asker yazan veya vatandaşları silâhlandıran kimseye üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası verilir.
(2) Asker yazılanlar veya silâhlandırılanlar arasından asker veya askerlik çağında olanlar varsa ceza üçte biri oranında artırılır.
(3) Birinci fıkradaki hizmeti kabul eden kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
BAŞKAN – Maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.