TCK 159. Madde
Türk Ceza Kanunumuzun 159. maddesi şu şekildedir:
Malvarlığına Karşı Suçlar – Dolandırıcılık – Daha az cezayı gerektiren hal
Madde 159 – (1) Dolandırıcılığın, bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla işlenmesi halinde, şikayet üzerine, altı aydan bir yıla kadar hapis veya adli para cezasına hükmolunur.
Başlık
TCK’nın 159. maddesinin ait olduğu bölüm başlık ismi şu şekildedir: İKİNCİ KİTAP: Özel Hükümler – İKİNCİ KISIM: Kişilere Karşı Suçlar – ONUNCU BÖLÜM: Malvarlığına Karşı Suçlar
Madde başlığı şu şekildedir: Daha az cezayı gerektiren hal
Gerekçe
Türk Ceza Kanunu’nun 159. maddesinin gerekçesi şu şekildedir:
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METNİN GEREKÇELERİ
Madde 459. Madde, bir kimsenin iddia ettiği bir hakkı, yetkili makamlar aracılığı ile almak yerine, eşya üzerinde bizzat güç sarfı suretiyle hakkını elde etme çabasını cezalandırmaktadır. Bu suçu benzerlerinden ayıran husus, failin iddia ettiği hakkını almak maksadıyla yani özel bir kastla hareket etmiş bulunmasıdır.
İkinci fıkra, suçun kişilere karşı tehdit veya cebir ve şiddet kullanılması suretiyle işlenmesi halinde nasıl ceza verileceğine ilişkin bulunmaktadır.
Üçüncü fıkrada tehdidin silahla, cebir ve şiddetin dövmek veya yaralamak suretiyle meydana gelmesi ve bu dövme veya yaralamanın, 145 inci maddenin dördüncü fıkrasından daha ağır bir netice doğurmaması halinde belirlenecek cezaya ilişkindir. Dövme veya yaralama, fıkradakinden daha ağır bir netice doğurursa fail bu fiilinden dolayı ayrıca cezalandırılacaktır.
Dördüncü fıkrada, failin iddia ettiği hakkı ispat etmesi hali cezayı azaltıcı neden olarak kabul edilmiştir.
Son fıkrada, suçun soruşturulması ve kovuşturulmasının şikayete bağlı olduğu açıklanmıştır. Suç re’sen soruşturulması ve kovuşturulması gereken diğer bir cürümle birlikte işlendiğinde ise re’sen kovuşturma yapılacaktır.
ADALET KOMİSYONU RAPORU
Kişinin bir hukuki ilişkiye dayanan alacağını tahsil amacıyla hileye başvurmuş olması halinde de, dolandırıcılık suçunun oluştuğunu kabul etmek gerekir. Ancak, madde metninde, kişinin bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacı, dolandırıcılık suçunun temel şekline göre daha az cezayı gerektiren bir neden olarak kabul edilmiştir. Ayrıca, bu nedenle soruşturma ve kovuşturma yapılması mağdurun şikayetine bağlanmıştır.
TBMM Kabul Metni
159 uncu maddeyi okutuyorum:
Daha az cezayı gerektiren hâl
MADDE 159. – (1) Dolandırıcılığın, bir hukukî ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla işlenmesi hâlinde, şikâyet üzerine, altı aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.
BAŞKAN – Maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.
