TBK 68. Madde
Türk Borçlar Kanunumuzun 68. maddesi şu şekildedir:
Haksız Fiillerden Doğan Borç İlişkileri; Kusursuz sorumluluk; Özen sorumluluğu; Hayvan bulunduranın sorumluluğu; Alıkoyma hakkı
Madde 68: Bir kişinin hayvanı, başkasının taşınmazı üzerinde bir zarar verdiği takdirde, taşınmazın zilyedi, o hayvanı yakalayabilir, zararı giderilinceye kadar alıkoyabilir; hatta durum ve koşullar haklı gösteriyorsa hayvanı diğer yollarla etkisiz hale getirebilir.
Bu durumda, taşınmazın zilyedi derhal hayvan sahibine bilgi vermek ve sahibini bilmiyorsa, onun bulunması için gerekli girişimleri yapmak zorundadır.
Başlık
TBK’nın 68. maddesinin ait olduğu bölüm başlık ismi şu şekildedir: BİRİNCİ KISIM: Genel Hükümler – BİRİNCİ BÖLÜM: Borç İlişkisinin Kaynakları – İKİNCİ AYIRIM: Haksız Fiillerden Doğan Borç İlişkileri
Madde başlığı şu şekildedir: Haksız Fiillerden Doğan Borç İlişkileri – Kusursuz sorumluluk – Özen sorumluluğu – Hayvan bulunduranın sorumluluğu – Alıkoyma hakkı
Gerekçe
Türk Borçlar Kanunu’nun 68. maddesinin gerekçesi şu şekildedir:
818 sayılı Borçlar Kanununun 57. maddesini karşılamaktadır.
Tasarının iki fıkradan oluşan 67. maddesinde, bir taşınmazın zilyedinin, bu taşınmaz üzerinde zarar veren, başkasına ait bir hayvanı alıkoyma hakkı düzenlenmektedir.
818 sayılı Borçlar Kanununun 57. maddesinin kenar başlığında kullanılan “II. Hayvan üzerinde hapis hakkı” şeklindeki ibare, Tasarının 67. maddesinde “b. Alıkoyma hakkı” şeklinde değiştirilmiştir.
818 sayılı Borçlar Kanununda tek fıkradan oluşan madde, ayrı konulara ilişkin oldukları göz önünde tutularak, Tasarıda iki fıkra halinde kaleme alınmıştır.
Maddenin birinci fıkrasında, Türk Medeni Kanununun 4. maddesi uyarınca, uyuşmazlık halinde, hakimin takdir yetkisine dayanarak değerlendirmesi gereken, somut olaydaki durum ve koşullar haklı gösteriyorsa, taşınmazın zilyedinin, söz konusu hayvanı öldürme hakkına da sahip olduğu kabul edilmektedir. Maddede kullanılan “taşınmazı üzerinde bir zarar” ibaresinden anlaşılması gereken, hayvanın o taşınmaz üzerinde bulunan bitkiler, diğer hayvanlar, ürünler, geçici veya sabit yapı eserleri ve hatta insanlara verdiği zararlardır.
Maddenin ikinci fıkrasına göre de, bu durumda taşınmazın zilyedinin hayvan sahibine hemen bilgi vermek ve sahibini bilmiyorsa, onun bulunması için (mesela, kolluk güçlerine haber vermek gibi) gerekli girişimleri yapmak zorunda olduğu belirtilmektedir.
Sistematik yapısı ile metninde yapılan arılaştırma dışında, maddede 818 sayılı Borçlar Kanununa göre bir hüküm değişikliği yoktur.
ADALET KOMİSYONU RAPORU
– Tasarının 67. maddesinin birinci fıkrasında yer alan “öldürebilir” ibaresi, hayvan haklarına yönelik hassasiyet nedeniyle “diğer yollarla etkisiz hale getirebilir” şeklinde değiştirilmiş ve madde teselsül nedeniyle 68 inci madde olarak kabul edilmiştir.
TBMM Tartışma ve Kabul Metni
68. maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.