TBK 120. Madde
Türk Borçlar Kanunumuzun 120. maddesi şu şekildedir:
Borçlunun temerrüdü; Hükümleri; Temerrüt faizi;
Madde 120: Uygulanacak yıllık temerrüt faizi oranı, sözleşmede kararlaştırılmamışsa, faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirlenir.
Sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık temerrüt faizi oranı, birinci fıkra uyarınca belirlenen yıllık faiz oranının yüzde yüz fazlasını aşamaz.
Akdi faiz oranı kararlaştırılmakla birlikte sözleşmede temerrüt faizi kararlaştırılmamışsa ve yıllık akdi faiz oranı da birinci fıkrada belirtilen faiz oranından fazla ise, temerrüt faizi oranı hakkında akdi faiz oranı geçerli olur.
Başlık
TBK’nın 120. maddesinin ait olduğu bölüm başlık ismi şu şekildedir: BİRİNCİ KISIM: Genel Hükümler – İKİNCİ BÖLÜM: Borç İlişkisinin Hükümleri – İKİNCİ AYIRIM: Borçların İfa Edilmemesinin Sonuçları
Madde başlığı şu şekildedir: Borçlunun temerrüdü – Hükümleri – Temerrüt faizi
Gerekçe
Türk Borçlar Kanunu’nun 120. maddesinin gerekçesi şu şekildedir:
818 sayılı Borçlar Kanununun 103. maddesini karşılamaktadır.
Tasarının üç fıkradan oluşan 119. maddesinde, genel olarak temerrüt faizi düzenlenmektedir.
818 sayılı Borçlar Kanununun 103. maddesinin kenar başlığında kullanılan “2. Geçmiş günler faizi / a. Umumiyet itibariyle” şeklindeki ibareler, Tasarıda “2. Temerrüt faizi / a. Genel olarak” şeklinde değiştirilmiştir.
818 sayılı Borçlar Kanununun iki fıkradan oluşan 103. maddesi, Tasarının 119. maddesinde üç fıkra halinde, tamamen farklı bir hüküm olarak düzenlenmiştir.
Maddenin birinci fıkrası, 818 sayılı Borçlar Kanununun 103. maddesinde yer verilmeyen, yeni bir hükümdür. Fıkrada, faiz ödeme borcunda uygulanacak yıllık temerrüt faizi oranının sözleşmede kararlaştırılmaması durumunda, bu oranın, Tasarısının 87. maddesinde olduğu gibi, faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirleneceği öngörülmektedir. Faiz oranının, ekonomik koşullara göre, zaman içinde sıkça değiştirilebildiği göz önünde tutularak, temel bir kanun olan Türk Borçlar Kanununda, sabit bir oranın belirtilmesi uygun görülmemiştir.
Maddenin ikinci fıkrasında, sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık temerrüt faizi oranının, aynı maddenin birinci fıkrası uyarınca belirlenen yıllık ortalama faiz oranının yüzde yüz fazlasını aşamayacağı kabul edilmiştir. Bu emredici hükümle, temerrüde düşmüş olsa bile, Anayasanın 2. maddesinde ifadesini bulan sosyal devlet ilkesinin bir gereği olarak, uygulamada örnekleri sıkça görülen olağanüstü faiz oranları karşısında, borçluların korunmaları amaçlanmıştır.
Maddenin son fıkrasına göre, taraflarca akdi faiz oranı kararlaştırıldığı halde sözleşmede temerrüt faizi kararlaştırılmamış ve yıllık akdi faiz oranı da birinci fıkrada belirtilen faiz oranından fazla ise, temerrüt faizi oranı olarak akdi faiz oranı uygulanır. Böylece, temerrüde düşen borçlunun, sözleşmede temerrüt faizi oranına ilişkin bir düzenleme yapılmadığı gerekçesiyle, akdi faizden daha düşük bir temerrüt faizi ödemek suretiyle, temerrüdünden yarar sağlamasının önlenmesi amaçlanmıştır.
ADALET KOMİSYONU RAPORU
– Tasarının 117, 118, 119, 120, 121 ve 122. maddeleri teselsül nedeniyle 118, 119, 120, 121, 122 ve 123. maddeler olarak aynen kabul edilmiştir.
TBMM Tartışma ve Kabul Metni
120’ maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.
Bölümdeki yer alan maddelerin oylamaları tamamlanmıştır.
