SÖZLEŞMENİN AMACI, YÜRÜTÜMÜ VE TANIMLAR
MADDE : 1
- Amacı
Tarafların amacı; iş sözleşmesinin yapılması, içeriği ve sona ermesi ile ilgili hususları düzenlemek ve İşçi-İşveren ilişkilerini ilgilendiren diğer hususlar ile tarafların karşılıklı hak ve borçlarını tespit, bunların iyi niyetle uygulanmasını ve denetimini sağlamak ve taraflar arasında çıkabilecek uyuşmazlıkların uzlaşma yoluyla hal ve şekillerini göstermek ve bütün bu hususlar üzerinde bu işletme İş Sözleşmesinde anlaşmaya varıldığı şekilde işveren ve işveren vekilleriyle onun çalıştırdığı işçiler arasındaki iş ahengi ve çalışma barışını sağlamak, işçilerin ve işverenin ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek, ekonomik güçlerini arttırmak, üretimi en iyi sağlık ve güvenli iş, işyeri ve çalışma koşullarında gerçekleştirmektir.
- Yürütümü
Bu sözleşme kapsamına giren konularda sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren uygulanmasında, yürütümünde, yasalar ve İş Sözleşmesinin öngördüğü esaslar içerisinde denetiminde yalnız taraflar yetkilidirler.
- Tanımlar
Bu sözleşmedeki;
İŞVEREN MÜESSESE
VE İŞLETMELER: |
1 –
2 – 3 – 4 –
|
SSK: | Sosyal Sigortalar Kurumu’nu, |
İŞÇİ: | Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiyi, |
İŞVEREN VEKİLİ: | İşveren adına hareket eden ve işin, işletmenin yönetiminde görev alan kişileri, |
tanımlamaktadır.
KAPSAM VE UYGULAMA
MADDE : 2
A- Kapsam:
Bu İş Sözleşmesi:
- a) Yer Bakımından: 1. maddede sayılan İŞVEREN, MÜESSESE VE İŞLETMELERİN bütün işyerleri ile bu İŞVEREN, MÜESSESE VE İŞLETMELERE bağlı olarak açılacak işyerlerini,
- b) Şahıs Bakımından: (a) fıkrasında belirtilen işyerlerinde çalışan işçileri kapsar.
Bu sözleşmenin uygulanması bakımından Kuruma bağlı her İşletme Müdürlüğü bütünüyle bir işyeri sayılır.
B- Uygulanma:
Bu İş Sözleşmesi sözleşmeye taraf olan işçiye uygulanır.
C- Uygulama Esasları:
- Sözleşmenin Bütünlüğü:
Sözleşme, gerek maddelerinin açık anlamları ve gerekse ruhu ile değindiği tüm hususlarda geçerlidir. Madde başlıkları maddelerin anlamını tamamlar.
- Yorum:
Sözleşme hükümleri amacı dışında yorumlanamaz. Taraflar, yorumunu gerekli gördükleri maddeleri veya madde hükümlerini öncelikle aralarında tartışarak, ortak bir çözüme kavuştururlar.
TERFİ ESASLARI VE SINAV KURULLARI
MADDE : 3
İşçilerin her türlü unvan değişiklikleri ile işçilikten ustalığa, ustalık kademesinden nezaretçiliğe ve nezaret kademeleri arasındaki terfileri sözleşme ekindeki TERFİ ESASLARI VE SINAV KURULLARI YÖNETMELİĞİ hükümlerine göre başkan dışında eşit sayıda üyelerden oluşturulacak Sınav Kurulları tarafından ve sınavla yapılır.
Sınavı kazanan işçinin yevmiyesi, yeni girdiği grupta bulunan aynı kıdemdeki işçinin yevmiyesine yükseltilir.
Bu madde ile yapılacak terfi ve değişikliklerde prevünün uygun olması şarttır.
SENDİKALI VE SENDİKASIZ İŞÇİLER
MADDE : 4
İşveren; işçileri sendikadan ayrılma, başka sendikaya üye olma veya olmama konusunda zorlamamayı, sendikada kalmaları için baskı yapmamayı, sendikaya üye olan işçiler ile sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikaya üye olan işçiler arasında, işçi alınmasında, işin yürütüm ve dağıtımında, işçinin mesleki ilerlemesi ve disiplin hükümlerinin uygulanması hususlarına ilişkin hükümlerin uygulanması veya çalıştırılmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayrım yapmamayı ve sendika ve şube yönetimine doğrudan veya dolaylı olarak karışmamayı kabul eder.
Ancak, bu İş Sözleşmesinin 2. maddesi hükümleri saklıdır.
İŞVERENİN İŞİ VE İŞYERİNİ İDARE YETKİSİ
MADDE : 5
Çalışma istihsal metotları, istihsal ölçüleri ile işçi kadrolarını tespit ve uygulama, makine ve teçhizat tadili, tevsii ve bunların yerlerini değiştirme, iş programlarının tanzim ve tadili, işyerlerindeki prodüktiv çalışma için işgücünü tespit ve tadil etmek, randıman ve verimliliği temin gayesine uygun bir tarzda ayarlayıp bu hususta gereken tedbirleri almak, işin icap ettirdiği miktar ve nitelikte işçi istihdam etmek ve sair lüzum göreceği mevzuata uygun tedbir ve imkanları kullanmak gibi işin ve işyerinin idaresine müteallik salahiyetler sadece işverene aittir.
ASKERDEN DÖNENLERİN İŞE ALINMASI VE VERİLECEK ÜCRET
MADDE : 6
Muvazzaf askerlik sebebiyle işten ayrılıp bu ödevlerinin sona ermesinden itibaren 2 ay içinde, terhis mahiyetinde süresiz izinli bırakılanlar ise izinli bırakıldıkları tarihten itibaren 2 ay içinde başvurmaları halinde, işe başlatılmalarını işveren kabul eder.
Muvazzaf askerlik ödevi dışında herhangi bir yükümlülük dolayısıyla işyerinden ayrılan işçiler, bu yükümlülükleri süresince ücretli izinli sayılırlar. Ancak, bu ücretli izin sürelerince kurum dışından ücret ödenmesi durumunda; aldığı ücret, kurumdan aldığı ücretten az ise aradaki fark kurum tarafından işçiye ödenir. Fazla ise herhangi bir ödeme yapılmaz.
Bu işçiler yükümlülüklerinin sona ermesinden itibaren mazeretsiz olarak en geç 5 gün içinde görevlerine dönmedikleri takdirde istifa etmiş sayılırlar.
Muvazzaf Askerlik hizmeti sonunda, Yasal süresi içinde iş için başvuranlardan bu maddeye göre işe tertip edilenlerin ücretleri aşağıdaki yöntemlere göre belirlenir;
1) Ayrıldığı tarihteki unvanında işine alınanlara İş Sözleşmesi ile tanınmış olan bütün hakları göz önünde tutularak emsal işçinin ücreti,
2) Ayrıldığı tarihteki unvanından başka bir unvanda işe alınanlara (sınavlı – sınavsız) yeni getirildikleri unvanın İş Sözleşmesi ile tanınmış olan bütün hakları göz önünde tutularak emsal işçinin ücreti verilir.
DENEME SÜRESİ
MADDE : 7
İşverence işe alınan kalifiye işçilerin deneme süresi iki ay, kalifiye olmayan işçilerin deneme süresi bir aydır. Deneme süresi intibak eğitimi süresi kadar uzatılır. Deneme süresi üç ayı geçemez.
İNTİBAK EĞİTİMİ
MADDE : 8
- A) İşveren işe aldığı işçileri, işçi sağlığı, iş güvenliği ve işe intibakları bakımından:
1- İşyerinin yeraltı işyerlerinde hiç çalışmamış olanlar ile işten ayrılışları iki yıldan fazla sürmüş olanlardan tekrar işe alınan yeraltı işçilerinin, yerüstünde işe alınanlardan ise Elektro- Mekanik, Lavvar, Karolar (bölüm harici servisleri) ulaştırma direk servisleri, inşaat ve sosyal bakım işyerlerinde çalıştırılacak olanlarla diğer gerekli görülecekleri eğitime tabi tutar.
2- Eğitim süresi; teorik, pratik ve işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda olmak üzere en çok 30 işgünüdür.
3- Teorik ve pratik eğitime tabi tutulan işçilere, bu eğitimleri süresince yevmiyeleri ödenir.
- B) Yerüstünde çalışan işçilerden devamlı veya geçici olarak yeraltında çalıştırılacak olanlar da eğitime tabi tutulur ve bunlara bu eğitim süresince almakta oldukları ücretleri C) Eğitime tabi tutulan elemanlara bu eğitime tabi tutulduklarına dair, bir sertifika verilir. Bu sertifikaların birer nüshası işçinin şahsi dosyasına konulur.
ÇIRAKLIK VE MESLEKİ EĞİTİM
MADDE : 9
A- Çıraklık
Bu konuda 3308 sayılı Yasa ve ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
B- Mesleki Eğitim
İşveren, işçilerin her türlü eğitimleri ile ilgili etkinliklerinde birbirlerine yardımcı olmayı ve işçileri bu hususlarda özendirmeyi kabul ederler.
İŞ SÜRELERİ
MADDE : 10
- a) İşyerlerinde normal çalışma süresi haftada 45 saattir.
b)İşçilerin çalışma, dinlenme, işe başlama ve işin bitme saatleri ile vardiyaların başlama ve bitme saatleri vardiya adetleri, işyerinin ve işin özellikleri göz önünde tutularak, işyeri amirlerinin de görüşü alınarak tespit edilir.
Ayrıca işveren, dört İki veya üç vardiya çalışılan vardiyalar, gece ve gündüz çalışmaları İş Kanunu hükümlerine göre evvelce alınmış izinlere müsteniden değişir.
Üç vardiya halinde çalışılan işyerinde vardiya değişiminde işçiler, yevmiye kaybına meydan vermeyecek şekilde 16 saat geçmeden işe tertip edilemezler.
Ancak, vardiya dönüşümlerinde veya sair zaruri sebeplerle 11 saat ara ile vardiyaya çağrılan işçinin (11) saat dinlendikten sonra yapacağı bu çalışmasına karşılık kendisine o günkü yevmiyesi ile birlikte toplam (2) yevmiye ödenir.
Gece çalışma süresi 19.00’dan başlayarak saat 06.00’a kadar geçen 11 saatlik gün dönemidir. Gece çalışma süresine ait gece primi 52. maddeye göre ödenir.
- c) İşveren tarafından Cumartesi günleri tatil edilen muhasebe, muhaberat, personel, ambar ve materyal servislerinin büro kısmında, istatistik, ticaret ve sosyal hizmetler servisinde münhasıran büroda memur gibi çalışanlara, topograf ve miracılara, plan bürosu, inşaat bürosu ve Genel Müdürlük bünyesinde büro kısmında memurlar ile birlikte çalışan isçilere de bürolarda çalışan memurlara uygulanan çalışma saatleri ve tatilleri uygulanır.
- d) İşveren, şartların gerektirmesi halinde ( c ) fıkrasında belirtilen üniteler dahil bürolarda çalışan işçilerin Cumartesi günleri çalıştırılıp, çalıştırılmaması ve bu ünitelere yeni ünitelerin ilavesi veya çıkartılması konusunda uygulama yapmayı kabul eder.
- e) İşyerlerinde işe başlama ve paydos saatleri Devlet Radyosunun saat ayarına göre düzenlenmiştir.
Buna göre günlük çalışma ve dinlenme saatleri aşağıda gösterilmiştir;
İşe Başlama İşi Bitirme Dinlenme Müddeti
24.00 08.00 00.30
08.00 l6. 00 00.30
16.00 24.00 00.30
Yukarıda belirtilen saatler her ne kadar 3 vardiya sistemine göre belirtilmiş olmakla beraber işveren, işyeri baştemsilcisinin de görüşünü alarak işin ve işyerinin özelliğine göre evvelden işyerinde ilan tahtasında ilan etmek suretiyle vardiya başlangıcı ve vardiya sonu ile dinlenme zamanlarını değiştirebilir ve bütün kısımlarda vardiya adedini azaltıp çoğaltabilir.
- f) Çalışma saatlerinin ortalama bir zamanında işin gereğine, Yasada ve İş sözleşmesinde belirtilen sürelere göre İŞİN VE İŞYERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ
MADDE: 11
A – MÜESSESE VEYA BAĞLI İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİ İŞ VE İŞYERİ DEĞİŞİKLİĞİ
- a) İşin gereği olmak kaydıyla ihtiyaç ve zorunluluk halinde iyi niyet kurallarına bağlı olmak şartı ile işçilerin branşlarına uygun ve benzer olmak ve cezai nitelikte uygulanmamak (Disiplin Kurulu kararı ile olanlar hariç) kaydıyla işyerleri ile vardiyaları işverence geçici veya daimi olarak değiştirilebilir.
- b) Grizu, su baskını, yangın, sel, göçük ve buna benzer hallerde işveren sanat ve mesleği ile ilgili olmaksızın, o işyerinde çalışan işçilerin işlerini vardiyalarını ve işyerlerini geçici olarak değiştirebilir. Bu geçici sürede işçilerin yevmiyeleri
- c) Yeraltında çalışan işçileri, işbu İş Sözleşmesinde belirtilen haller hariç yerüstünde daimi ve geçici olarak çalıştırmamayı işveren kabul eder. Aksi halde, işçinin her türlü hakları ödenir.
- d) Yerüstünden yeraltına yapılan daimi değişikliklerde işçinin muvafakatinin alınması ve gerekli sağlık muayenelerinden geçirilmesi şarttır.
- e) Herhangi bir nedenle işi biten veya işyeri kapanan işçileri işveren, bulundukları müessese veya işletme müdürlüğü içinde sanat ve pozisyonlara uygun boş kadrolara nakletmeyi, sanat ve pozisyonlarına uygun boş kadro bulunmaması durumunda yapabilecekleri diğer boş kadrolara nakletmeyi de kabul eder.
Bu fıkra gereğince işi ve işyeri değişen işçilere yeni sanat ve pozisyonlarında fiilen yaptığı işin kıdemine göre oluşan ücreti verilir.
Boş kadro bulunmaması halinde veya işverence durumuna uygun teklif edilen başka sanat ve pozisyonda çalışmayı kabul etmeyen işçinin iş sözleşmesi yasal hakları ödenerek İş Kanununun ilgili hükümlerine göre feshedilir.
B- MÜESSESE MÜDÜRLÜKLERİ ARASINDA İŞÇİ NAKİLLERİ
- a) Lüzum ve ihtiyaç olduğu takdirde işçilerin rızalarını almak koşuluyla işyerleri arasında nakil yapılır.
İşyerinin kapatılması veya işyerinde işçi azaltılması nedeniyle işyerinde çalışan işçilere, Kurumun uygun göreceği Müessesede ve uygun göreceği unvanda iş önerisinde bulunacak, işçinin kabul etmesi halinde nakli gerçekleştirilecek olup, bu durumlarda işçinin nakil ve yerleşmesini temin için 5 gün ücretli izin verilecek ve harcırah ile yol masrafları bakımından 6245 sayılı Harcırah Kanunu uygulanacaktır.
İşyerinin kapatılması veya işyerinde işçi azaltılması nedeniyle, iş önerisi yapılan müessesede ve verilecek unvanda çalışmayı kabul etmeyen işçinin iş sözleşmesi, İş Kanununun ilgili hükümlerine göre feshedilir.
- b) İşçinin kendi isteği ile işverenin bir başka müessese veya işletmesine naklini istemesi halinde, çalıştığı ve naklini istediği Müessese Müdürlüklerinin onaylarının alınması şartı ile işverence nakilleri yapılır.
Bu halde işçi harcırah isteminde bulunamaz ve haklarında bu maddenin (B) fıkrasının a) bendinin 2.paragrafı hükmü uygulanmaz. Ancak, bu işçilere 5 gün ücretsiz izin verilir.
- c) (B) fıkrası gereği yapılacak tüm nakillerde; işçiye fiilen görevlendirildiği sanat ve pozisyonunda kıdemine göre oluşan ücret ödenir.
C- İŞİN GEREĞİ YERALTINDA ÇALIŞTIRILACAKLARA
VERİLECEK ÜCRET:
Yerüstünde puantajı yapılıp da işin gereği yeraltında çalıştırılanlar, yeraltında fiilen çalıştıkları zamanlar için yeraltı işçileri kabul edilerek;
- a) İkramiyelerden, sosyal haklardan, kuru katıktan,
- b) Mevzuatına göre vergi bağışıklığından,
- c) Yeraltı koruma malzemeleri ile bunlara benzer yeraltı işçilerine sağlanan ve sağlanacak olan diğer hak ve menfaatlerden yararlandırmayı işveren kabul eder. Bu gibi işçiler hafta tatili gününden önce bütün hafta devamlı olarak yeraltında çalıştırılmış ise bunlara hafta tatili ücreti de yukarıda belirtilen esaslara göre ödenir ve vergi bağışıklığından yararlanırlar.
İŞÇİLERİN UYMAK ZORUNDA OLDUKLARI HUSUSLAR
MADDE : 12
İşyeri disiplini bakımından işçilerin uymak zorunda bulundukları başlıca hususlar şunlardır;
1- İş hayatı ile ilgili Kanun, Tüzük ve Kararname ile bu İş Sözleşmesinde yazılı olan hususlara, Kanun, Tüzük ve Talimatname hükümlerine uygun olarak işveren tarafından tamim, tebliğ veya ilan edilen emir ve talimatlara aykırı hareket etmemek,
2- İşletme ile iş sözleşmesinin yapıldığı sırada iş sözleşmesinin esaslı noktalarından biri ile ilgili yanlış ve yanıltıcı açıklamada bulunmamak,
3- İş kartları ile puantaj usulleri hakkında çıkarılan emirlere uymak, bu kartlar üzerinde tahrifat yapmamak, başkasının kartlarını kullanmamak,
4-Amirlerine karşı karşılıklı nezaket ve terbiye kurallarını aşan tavır ve hareketlerde bulunmamak, iş arkadaşlarıyla iş yerinin disiplinini ve iş uyumunu bozacak her türlü hareketlerden kaçınmak, amirleri ve emrinde bulunanlar hakkında yanlış ve yalan söylenti çıkarmamak ve gizli tutulması gereken göreve özgü sırları açıklamamak,
5- Görevini yapmada kayıtsızlık ve düzensizlik göstermemek, kendisine verilen işi sebepsiz yere geciktirmemek, verilen işten başka işlerle meşgul olmamak,
6- Emrindeki işçi ve çırakları özel hizmetinde kullanmamak,
7- Hasta olduğunu ihbar ve iddia ettiği halde, hastalığı bulunmamak veya hastalığı sabit olmadığı halde hastalığını öne sürerek işini yapmaktan kaçınmak,
8- İşverene ait malzeme ve makine ile hurda ve işyerinde kullanılmayacak kadar değersiz de olsa hiç bir malzemeyi işyeri dışına çıkarmamak,
İşçi, kendisine görevi ile ilgili olarak verilen emirleri yasalara ve mevzuata aykırı görürse, bu durumu gerekçeleri ile emir veren amire derhal bildirir. Amir, verilen emrin yapılmasını istiyorsa, yazılı olarak bildirir. Bu takdirde işçi emri yerine getirir. Yazılı emir olmasına rağmen disiplinlik bir durum söz konusu olduğunda işçi hakkında disiplin takibatı ve hasar tazmini yapılamaz.
İŞ KARTLARI VE PUANTAJ
MADDE : 13
İşçinin çalışma süresini tespit edecek belgeler kendisine özgü iş kartı ve puantaj defteri veya bilgisayarlı personel devam takip sistemindeki kayıtlardır. Her işçi işe başladığını tespit için kendisine ait iş kartını mevcut usullere göre bizzat puante ettirmek veya terminale (puantaj saati) okutmakla yükümlüdür.
Kartını puante ettirmeyen veya puantaj saatinden geçirmeyen veyahut görevlilerce yapılan puantaj kontrollerinde bulunmayan işçi o güne ait ücretini kaybeder. İşveren mazeretsiz olarak işine gelmeyen işçilerin isim listesini puantajı takip eden işgününde her işyerinin ilan tahtasına asar. Kartını puante ettirmeyi veya puantaj saatinden geçirmeyi unutan ve puantaj kontrollerinde yok gösterildiğini ilan neticesi anlayan işçilere ( işçinin işbaşı yaptığı günü takip eden iki iş günü içinde işinin başında bulunduklarını kısım veya servis şeflerine onaylattırması ve işveren vekilinin de yazılı olarak onaylaması şartıyla) o güne ait ücretleri tam olarak ödenir. İşveren iş kartlarına; işçilerin ücret, sürekli işyeri ve unvanlarını yazmayı kabul eder. Uyuşmazlık halinde sicildeki kayıtlar esastır.
İŞE GEÇ KALMA
MADDE : 14
İşçilerin, belirli iş başı saatinde kartlarını basmış, pul veya markalarını asmış olarak kendi kısımlarında hizmete hazır bulunmaları şarttır.
Bir ayda iki defayı geçmemek kayıt ve şartı ile 45 dakikaya kadar geç kalanlar o gün için işyeri amirini haberdar etmek suretiyle işbaşı yaptırılırlar.
İşveren, işçileri oturdukları yerlerden işyerlerine tek tek veya bir halde nakletmek zorunda olmamakla beraber, sırf bir kolaylık olarak işçilerin işveren tarafından ve belirli bir zamanda götürülüp getirilmeleri halinde yolda geçen zamanın iş süresine ilavesinin gerektiği iddia olunmayacaktır.
Zorunlu nedenlerle zamanında getirilmeyen işçinin gecikmesi, vardiya başlangıcından itibaren ilk 4 saatin içinde kalırsa, o günlük yevmiyesi tam olarak, gecikmesi ilk 4 saatin üzerine çıktığı veya hiç getirilmediği takdirde 1/2 yevmiye olarak ödenir ve kalan 1/2 yevmiye için işçi ücretsiz izinli sayılır. Ancak, işçinin ikametgahı ile işyeri arasındaki işe geliş – gidiş yolunun, valilikten alınacak bir İŞYERİNDEN AYRILMA
MADDE : 15
İşçiler, amirlerinden izin almadan belirli dinlenme ve paydos saatlerinden evvel işlerini terk edemezler. Terk edenler hakkında sadece 18. madde hükümleri uygulanır. Tekrarı halinde ise disiplin hükümleri uygulanır. İzinli çıkacaklar, iş amirinin belirleyeceği kurallara uymakla yükümlüdürler.
İŞYERİNE GİRİŞ – ÇIKIŞLAR
MADDE : 16
İşçiler, işyerlerine kendilerine ayrılan yerlerden girer ve çıkarlar. İşyerlerine başka bir yerden girmek ve çıkmak yasaktır. İşçiler kimlik kartlarını yanında bulundurmak ve istenildiğinde göstermekle yükümlüdürler.
MADDE : 17
İş emniyetini gerektiren yerlerde işçiler, işe girer ve çıkarlarken işverenin bu işle görevlendirdiği kimseler tarafından gerektiğinde üzerlerinin aranmasını kabul ederler.
Ayrıca, yazılı bir ihbar durumunda İşletme Müdürünün göreceği lüzum üzerine ve tayin edeceği şahıs tarafından ilgili işçiler de hazır olduğu halde işçilerin soyunma dolaplarında, işyerlerinde ve işin devamı sırasında da İŞYERİNE GİRME YASAĞI
MADDE : 18
İşyeri ile ilgisi bulunmayan kişilerin, işyeri mensubu olsalar dahi işyerlerine yetkili amirlerinden izin almadan girmeleri kesinlikle yasaktır. Bu gibi kişilerin izin alarak işyerine girmeleri halinde dahi o işyerinin huzur ve sükununu bozan ve suç teşkil eden fiilleri görüldüğü veya İş Sözleşmesine taraf işçi ihbar edildiği takdirde, işveren bu gibi kişilerin işyerlerinden çıkarılmaları için gerekli işleme başvurur ve sebep olanları da cezalandırır.
DİNLENME VE YEMEK YERLERİ
MADDE : 19
İşçiler, dinlenme zamanlarını işyerlerinde geçirmek isterlerse işveren veya vekillerince ayrılan yerlerde kalabilirler.
İşçiler, yemeklerini ancak işveren veya vekilleri’nin tahsis ettiği yerlerde yerler. İşveren, işyerlerinde işçilerin yemeklerini yemeleri için yeni şartlara göre bu sözleşme dönemi içinde de yer tahsisine devam eder. Bu yerler İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü’nün ilgili hükümleri göz önünde tutularak düzenlenir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
MADDE : 20
- a) İşveren, işçilerin sağlığını ve güvenliğini koruma yönünden; Anayasanın, 4857 Sayılı Yasanın ve bu hususta çıkarılmış, Tüzük, Yönetmelik, Talimatnameler ile İş Sözleşmesi’nin ilgili düzenlemelerine şartsız uymayı ve uygulamayı kabul eder.
İşçiler, İş Sağlığı ve Güvenliği bakımından mevzuat ile bu konuda alınmış ve alınacak yazılı ve sözlü olarak kendilerine duyurulmuş bütün karar, tedbir ve emirlere uymak zorundadırlar. Ancak, işveren makinelerin kullanılmasından doğacak tehlikelerden ve bu hususta önceden alınabilecek tedbirlerden işçileri uygun bir şekilde haberdar etmek zorundadır.
İşveren, İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili olarak yılda bir defa İş Sağlığı ve Güvenliği haftası içerisinde şube ile ortak olarak ve bu hususta uzmanlaşmış kişilerin konuşmacı olarak katılacağı konferans düzenlemeyi kabul eder.
- b) İşveren tarafından; İlk yardım, Koruyucu Hekimlik ve İşyeri Hekimliği bakımından, ilgili yönetmeliklerinde belirtilen şartlarda, en kısa zamanda müdahaleyi ve hastaneye nakledilinceye kadar yapılacak ilk tedaviyi temin bakımından her işyerinde Yönetmelik hükümlerine uygun bir teşkilat kurulur. Bu ilk yardımın nasıl yapılacağı, bu teşkilatın kimlerden oluşacağı, ilk yardımda çalışanlarda hangi nitelikler aranacağına ilişkin ilk yardım yönetmeliği
- c) İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu ve işyerinde işçilerin iş sağlığı ve güvenliği açısından hakları hususunda mevzuat hükümleri uygulanır.
EMZİRME ODASI – KREŞ
MADDE : 21
İşyerlerinde açılacak emzirme odaları ve kreşler konusunda “Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve SAĞLIK MUAYENESİ
MADDE : 22
İşveren, işçilerin işe alınmalarında, çalışma süreleri içinde ve işten ayrılmada, sağlık durumlarının tespiti için aşağıdaki hususların uygulanmasını kabul eder.
- a) Çalışma Süresi İçinde:Tıbbi korunma yanında, tozlanmaya maruz işçiler sürekli olarak depistaja tabi tutulacaklardır. Bu ameliye süresi gazlı, zehirli (akücü, dökümcü, kalaycı, kaynakçı, lehimci, mazot pompa tamircisi, motor tecrübe ustaları, yağlıboyacılar, lastik ve parça imalinde çalışanlar, bant kaynakçıları, oto boyacıları, oto döşemecileri ve kaportacılar, kaloriferciler, kırıcılar, harmancılar, manevracılar ve kriplaj işçileri) ve gürültülü yerlerde çalışan işçiler için Gerek periyodik kontrollerde, gerekse diğer muayenelerde işyeri hekimince haklarında çalışmakta oldukları işlerini yapamayacaklarına karar verilenlerin bu karara itirazları halinde, 4857 sayılı İş Yasasının 86. maddesine göre işlem yapılır.
İşyeri hekiminin göstermesine ve işyerlerine listeler asılmak suretiyle alışılmış yöntemlerle yapılacak duyuruya rağmen periyodik muayenelerini (istirahatlı, izinli, görevli olarak işyerlerinden başka bir yerde bulunmak gibi haller hariç) yaptırmayanlara bu muayeneleri yaptırmaları için yazılı duyuru yapılmasına rağmen muayenelerini yaptırmayanlar, muayenelerini yaptırıncaya kadar işe tertip edilmezler.
İşbaşında iken bu muayenelere gönderilenlerin yevmiyeleri işyerinde çalışıyormuş gibi ödenir. Periyodik muayeneye gönderilen işçilerin ilgili sağlık ünitesince periyodik muayenesinin yapılmaması ve bu nedenle işyeri dışındaki başka bir sağlık ünitesine sevk edilmesi ve bunu belirten sevk belgesinin gösterilmesi halinde bu gibiler hakkında 50. madde hükümleri uygulanır.
- b) İşten Ayrılmalarda: Her ne sebeple olursa olsun iş sözleşmesini fesheden veya iş sözleşmesi işveren tarafından feshedilen işçilerin bu İş Sözleşmesi ile tespit edilen ihbar önelleri içerisinde ÇALIŞMAKTA OLDUĞU İŞİNİ YAPAMAZ RAPORU ALAN İŞÇİLER
MADDE : 23
Sağlık Kurulu raporu ile iş kazası veya meslek hastalığı sebebiyle geçici veya daimi olarak yeraltında veya yerüstünde çalışmakta olduğu işi yapamaz raporu alan işçileri kadroya bakılmamak (boş kadro olsun olmasın) ve gündeliklerinde herhangi bir indirim yapmamak şartıyla yapabilecekleri başka işlerde çalıştırmayı işveren kabul eder.
Sağlık kurulu raporu ile iş kazası veya meslek hastalığı dışında diğer hastalıklar sebebiyle geçici veya daimi olarak yeraltında çalışmakta olduğu işi yapamaz raporu alan işçileri yeraltında yapabilecekleri başka boş kadrolara, yeraltında çalışamaz raporu alan işçileri yerüstünde yapabilecekleri boş kadrolara, yerüstünde yapmakta olduğu işini yapamaz raporu alanlar ise yerüstünde yapabilecekleri başka boş kadrolara nakletmek suretiyle çalıştırmayı işveren kabul eder. Bu halde işi ve işyeri değişen işçilere yeni sanat ve pozisyonlarına uygun fiilen çalışacakları unvanda kıdemine göre oluşan ücret verilir.
Ancak verilen rapora uygun ve mesleği ile bağdaşan işverence verilen yeni işi kabul etmeyen veya sağlığı gereği hiçbir işte çalışamayacağı SSK’nın sigortalı adına hizmet satın aldığı kurum ve kuruluşlar tarafından verilen kati raporunda belirtilen işçiler ile yukarıda belirtilen boş kadro aranması gerekli olan hallerde boş kadronun bulunmaması sebebiyle iş verilmeyen işçilerin yasada ve bu iş sözleşmesinde belirtilen hakları ödenmek şartıyla iş sözleşmeleri işveren tarafından feshedilir. Bu fıkra gereğince iş sözleşmesinin feshedilmemesini talep eden işçilerin iş sözleşmeleri 1 yıl süre ile askıya alınır. Bu sürede de iş verilmediği takdirde kesin olarak her türlü hakkı ödenerek iş sözleşmeleri feshedilir.
SAĞLIK NEDENLERİYLE İŞTEN AYRILANLARIN YENİDEN İŞE ALINMALARI
MADDE : 24
Sağlık nedeniyle işten ayrılan fakat SSK’nın sigortalı adına hizmet satın aldığı kurum ve kuruluşların sağlık kurulu raporu ile sağlığına kavuştuğu anlaşılan işçilerin tekrar işe alınmaları için işverene mevzuata uygun olarak başvurmaları halinde, 4857 sayılı Yasanın 30. maddesi doğrultusunda işlem yapılacaktır.
İŞÇİ AİLELERİNİN MUAYENELERİ
MADDE : 25
İşçilerin bakmakla yükümlü oldukları
- a) Eski usul ve esaslara göre işyeri hekimleri tarafından muayene ve tedavileri işyerlerinde yapılır. Bu hastalara verilecek reçetelerde kayıtlı ilaçlar işyeri ecza depolarında mevcut ise bedeli karşılığında verilerek tutarları işçilerin b) İşveren, 50 km mesafeye kadar işyeri dışında ikamet eden işçilerin bakmakla yükümlü oldukları c) İşveren, bu maddede belirtilen hallerde işyerinde tedavileri mümkün olmayan acil vakalarda veya işyeri hekimi bulunmadığı zamanlarda bu hastaları kendi vasıtaları ile ücretsiz olarak en yakın Sağlık Merkezlerinden birine veya SSK’nın sigortalı adına hizmet satın aldığı kurum ve kuruluşlardan birine kadar vasıta tahsis ederek nakleder.
İŞ KAZALARINI BİLDİRİM
MADDE : 26
İşyerlerinde meydana gelen bir kaza sonucunda yaralanan işçi, durumunu hiç vakit geçirmeden nezaretçisine (ustabaşı veya amirine) bildirir. İşçinin durumu buna olanak vermeyecek kadar ağır ise yaralanmanın bildirilmesi işçinin yanında bulunan arkadaşına düşer.
Kazaya uğrayan işçi; Nezaretçisi (Ustabaşı veya Amiri) tarafından doldurulacak kaza bildirim kağıdı ile birlikte, buna olanak bulunmadığı takdirde kaza bildirim kağıdı daha sonra iletilmek üzere derhal SSK’nın sigortalı adına hizmet satın aldığı kurum ve kuruluşlardan birine bir vasıta ile gönderilir.
İş kazası, kazadan sonraki en geç iki gün içinde yazı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ilgili Bölge Müdürlüğüne bildirilir.
Ölümle sonuçlanan iş kazaları en kısa zamanda İşveren bu madde gereğince işyerinde yeteri kadar ve çalışan işçi sayısına göre İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü hükümleri gereğince sağlık kutuları ve tedavi malzemeleri bulundurmayı kabul eder.
İşyerinde çalışan işçilerin kan gruplarının tespit ettirilmesini, kan grubunu gösteren bir madeni plaka veya künye vermeyi işveren kabul eder.
İŞ KAZALARINDA
MADDE : 27
Savcı gelinceye kadar taraflar kaza yerindekileri etki altında bırakacak ve yönlendirecek şekilde konuşamayacakları gibi, kaza hakkında soruşturma da yapamazlar.
ÖLEN İŞÇİLERİN CENAZELERİNİN NAKLİ
MADDE : 28
- b) İşyerinin bulunduğu ilin sınırları dışında veya içinde vefat eden işçi ve işçinin geçindirmekle yükümlü bulunduğu Cenazenin işveren vasıtaları ile nakledilmesinin mümkün olmaması halinde cenaze nakli ve formalite masrafları gösterilecek faturalar karşılığında hak sahiplerine ödenir.
İşveren işyerinin bulunduğu il sınırları içersinde cenazeye katılma konusunda
- c) İşveren, iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen işçinin cenazesine katılma konusunda yeteri kadar vasıta temin eder.
CEZALAR
MADDE : 29
Kanun, Tüzük, Yönetmelik ve İş Sözleşmesi ile bunların vermiş olduğu yetkiye dayanılarak işveren tarafından çıkarılan talimat hükümlerine uymayan işçiler hakkında aşağıda gösterilen cezalar uygulanır.
- a) İhtar,
- b) Beş gündeliğe kadar para cezası, (Bu ceza işçinin bir ayda iki gündelik ücretini geçmeyecek şekilde kesilmek suretiyle aylara yansıtılarak uygulanır.)
- c) İş ve İşyeri değişikliği,
- d) İşten çıkarma,
Aynı suçun tekrarı halinde yukarıda gösterilen ceza kademelerinin bir üstü verilir.
CEZA VERME YETKİSİ
MADDE : 30
İhtar cezaları, ilgili servis amirlerinin teklifi ve şube müdürünün onayı ile verilir.
İhtar cezalarına ait 6 iş günü içinde yapılacak itirazlar işveren veya vekili tarafından incelenir ve karara bağlanır.
DİSİPLİN KURULUNUN OLUŞTURULMASI
MADDE : 31
İşçi disiplin kurulları işveren veya işveren vekilinin atayacağı 3 asil 3 yedek üye ile taraf sendikanın göstereceği yine 3 asil ve 3 yedek üye olmak üzere 6 üyeden oluşur. İşçi disiplin kurulu başkanını İşletme Müdürü atar. Disiplin kurulunun nisabı eşit sayıdaki üyelerden oluşan salt çoğunluktur.
Taraflar temsilci üyelerini diledikleri takdirde değiştirebilirler.
DİSİPLİN KURULUNUN ÇALIŞMASI VE CEZALARIN OLUŞMASI
MADDE : 32
Olay, işveren veya işveren vekili tarafından Disiplin Kuruluna bir yazı ile bildirilir. Bu yazıda olay açıkça anlatılır ve soruşturma evrakı tebliğ edilerek fiile uygun olan ve cezalandırılması istenen işçiye verilmesi talep edilen ceza açıkça belirtilir.
Soruşturma evrakının tamamlanması esnasında işveren, işveren vekili veya görevlendireceği kimse tarafından işçinin ifadesi alınır.
Disiplin kurulu inceleme ve çalışmaları sonucunda önerilenden az veya çok ceza verebilir. Önerilenden daha fazla ceza verebilmesi durumu ek savunma alınması koşuluna bağlıdır.
Bu toplantılara tebligata rağmen asil üye katılmaz ve kurul başkanı tarafından şubeye yapılan bildiriye rağmen yedek üyeler de bulundurulmazsa mevcudun katılımı yeterli sayılarak toplantı yapılır ve karar verilir. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır. Karara karşı olan üyeler karşı oldukları konuyu kararda gerekçesi ile açıkça belirtmek zorundadırlar. Aksi halde çoğunluk kararına katılmış sayılırlar.
Disiplin kurulu karar verebilmek için noksan gördüğü her türlü delilleri toplayabilir ve taraflardan birinin başvurusu halinde cezalandırılması istenilen işçiyi dinler.
Kurul, işverence kendisine gönderilen işleri en kısa süre içinde sonuçlandırmakla yükümlüdür. Kurulun verdiği kararlar işveren veya işveren vekilinin onayı ile tamamlanarak yürürlüğe girer.
4857 sayılı İş Kanununun 26. maddesindeki 6 iş günlük süre Disiplin kurulu kararlarının işveren veya vekiline yazı ile tebliğ edildiği günden başlar. İşveren veya işveren vekili disiplin kurulu kararlarında işçi lehine değişiklik yapabilir.
6 ay içinde 3 defa para cezası alan işçileri, işveren iş sözleşmesinin feshi talebi ile disiplin kuruluna sevk edebilir.
İşçiler verilen kararlar hakkında tebliğ tarihinden itibaren 6 iş günü içinde işveren veya vekiline veyahut mahkemeye itiraz edebilir.
HASARIN TESPİTİ VE ZARARIN KARŞILANMASI
MADDE – 33
İşçi, işyerinde; kasıt, Kasıt, Bu komisyonun başkanı işverence atanır. Oyların eşitliği halinde başkanın oyu iki oy sayılır.
Hasara uğrayan malzeme veya malın zarar miktarı o günkü niteliğine göre bu komisyon tarafından yerinde ve anında tespit edilir. Tespit yapılmadan, hasara uğrayan Bu komisyon olayın oluş şeklinin, hasara sebebiyet verenlerin ihmal, dikkatsizlik, Bunların bulunmaması halinde bu karar bağlı bulundukları bir üst makam tarafından verilir.
10 gündelik tutarını aşan hasar bedellerinin karşılanması kararı ise hasar tespit komisyonunun raporuna dayanılarak, şube müdürleri, başmühendis bunların bulunmaması halinde bağlı bulundukları bir üst makam tarafından verilir.
Bu karara işçi tebliğ tarihinden itibaren yazı ile 6 iş günü içinde itiraz etmediği takdirde karar kesinleşmiş sayılır ve uygulanır. Tarafların genel hükümlere göre yasal yollara başvurma hakkı saklıdır.
Komisyonca işçinin ihmal, dikkatsizlik, Hasara uğrayan madde ve malzemelerin işverence kabul edilecek şekilde tamir edildiği veya aynı nitelikte bir yenisi yerine konduğu takdirde işçiden ayrıca başkaca ödeme istenemez.
İhmal, dikkatsizlik ve kusurdan (kasıt hariç) doğan ve 10 gündeliği aşan hasara neden olan işçi bu zararı ödemeyi kabul ettiği takdirde işveren, ilgili işçinin iş sözleşmesini fesih talebinde bulunmamayı kabul eder.
Ancak, bu zarar işçinin 110 günlük çıplak ücreti tutarını aştığı takdirde, işveren işçinin iş sözleşmesini feshedebilir. İş sözleşmesinin feshedilmemesi halinde hasar bedeli ilgili işçilerden uygun taksitlerle (aylık istihkaklarının 1/6 oranını geçmemek üzere) tahsil edilir.
Hasar karşılığı, işçiden alınmakla birlikte daha sonra aynı amaçla işverene bir sigorta şirketinden ödeme yapılması halinde bu sigorta şirketinden alınan tutar, saptanan hasar ve zararın tamamını kapsıyorsa işçiden alınan tutarın tamamı, karşılamıyorsa sigorta şirketinden alınan tutar kadar kısmı masraflar düşülmek kaydıyla ilgili işçiye geri verilir.
Kasıt, İşveren ileri teknoloji gereği servise konulan yeni Bu şekilde bir eğitim yaptırılmayan işçiye, makineleri kullandırmaktan dolayı (kasıt hariç) doğabilecek zarardan bir sorumluluk yüklenemez.
Araçlarda, Trafik Kanun ve Tüzüğünde öngörülen hususlarda noksan olanların işçi tarafından yazılı olarak emri veren amire bildirilmesine rağmen, amirce trafiğe çıkarılan araca, şoförün bildirdiği noksanlıktan dolayı trafik cezası yazılması halinde bu ceza işverence karşılanır. İşverene ait araçları kullanırken, puanlama sistemi nedeniyle ehliyetleri geçici süre ile alınan işçiler pozisyonlarına uygun bir başka işte çalıştırılırlar.
ÜCRETLİ İZİNLER
MADDE – 34
Yıllık ücretli izin mevzuat hükümlerine göre tespit edilecek izin kurulu tarafından işyerinin özellikleri ve işçilerin başvurularının da dikkate alınması suretiyle düzenlenir. Yıllık ücretli izne çıkacak işçilerin bu izin süresi içinde hafta tatili, Ulusal Hizmet Süresi:
- a) 1 yıldan 5 yıla (5 yıl dahil) kadar olanlara yılda 18 gün,
- b) 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara yılda 25 gün,
- c) 15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yılda 30 gün, Bunlardan yeraltında geçen hizmet süresi 15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 33 gün,
yıllık ücretli izin verilir.
Ancak, 18 ve daha küçük yaştaki işçilere verilecek ücretli izin 25 günden aşağı olamaz.
Yukarıdaki tespit edilen yıllık ücretli izinlerin, işçilerin talebi halinde İş Kanunundaki miktardan fazla olan kısmı yıl içinde yarım günden az olmamak kaydı ile peyderpey veya bir defada kullandırılır.
28 Ekim ve Dini Bayramların Yıllık ücretli izinlerde işçilere çalışıyormuş gibi yemek bedeli ödenir.
İşçilerin yıllık izinlerini hak ettikleri tarihten itibaren bir yıl içinde kullanmaları esas olmakla beraber, iş durumu dikkate alınmak ve işçinin talebi de göz önünde bulundurulmak suretiyle izinlerin hak edilen tarihten ileriye doğru kaydırılması suretiyle her yıl aynı tarihte izin kullanma mahsurunun ortadan kaldırılması için gerekli önlemler alınacaktır.
İşçinin kendisinin evlenmesinde 7 gün, çocuğunun evlenmesinde ise 2 gün, eş, çocuklar, ana, Bu şekilde verilecek ücretli izin günlerinin içine hafta ve genel tatil, Ulusal Ücretli izinli iken usulüne uygun olarak istirahat alan veya hastanede yatan işçilerin bu günleri yıllık ücretli izin müddetinden sayılmaz ve bu müddet kadar izin günlerine ilave edilir.
İşçilere özel işlerini takip edebilmeleri bakımından yılda 6 gün ücretli mazeret izni verilir.
506 sayılı Kanunun ilgili maddelerine göre işçinin bakmakla yükümlü olduğu eşi, çocukları, ana ve babasının tedavisi maksadıyla eş, İşyeri veya SSK’nın sigortalı adına hizmet satın aldığı Kurum ve Kuruluşların hekiminin gerekli görmesi halinde işverenin diğer bir işçi veya personelinin de refakatçi olarak görevlendirilmesi halinde refakatçi işçi veya personelin harcırah ve yol gideri karşılığı da işverence ödenir.
ÜCRETSİZ İZİNLER
MADDE : 35
İşçilerin mazeretleri halinde işlerin aksamaması ve işyeri tertibinin yapılmasını sağlamak amacıyla 3 gün önce yazılı olarak (acil hallerde haber vermek suretiyle) başvurmaları halinde kendilerine yılda 45 günü geçmemek üzere ücretsiz izin verilir. Bu sürenin zorunlu sebeple artırılmasına işveren veya işveren vekili yetkilidir.
İşçilerin mazeretlerini haber vermeleri suretiyle işe gelmemeleri halinde bugünlerde verilen izinler ücretsiz izin hakkından düşülür. Bu hallerde 3 gün önceden bildirim şartı aranmaz.
Gerek senelik izinden sonraki yol iznini alıp da kullanmayan işçiler ve gerekse ücretsiz mazeret iznini alıp da tamamını kullanmak istemeyen işçiler izinlerinin bitim tarihinden evvel de işe başlayabilirler.
GÖZETİM ALTINA ALINMA – TUTUKLULUK – MAHKUMİYET
MADDE : 36
1 – Gözetim altına alınan işçiler bunu belgeledikleri takdirde yasal gözaltı süresince ücretsiz izinli sayılırlar.
2 – İşçi herhangi bir suçla tutuklandığı ve tutukluluğu İş Kanunundaki bildirim sürelerini aştığı takdirde iş sözleşmesi münfesih sayılır. İş Kanunundaki bildirim süresi kadar süren tutukluluk hallerinde tutuklu kalınan süreler kadar, işçi ücretsiz izinli sayılır.
3 – Tutukluluğun;
- a) Kovuşturmaya yer olmadığı,
- b) Son soruşturma açılmasına gerek olmadığı,
- c) d) Kamu davasının düşmesi veya ortadan kalkması,
nedenlerinden biriyle 90 gün içinde son bulması ve işçinin bu tarihten itibaren bir hafta içinde işine dönmeyi talep etmesi halinde işveren tarafından emsallerinin hakları ile işe alınır. 90 günün sonunda yapılan başvuru halinde boş yer varsa işe alınırlar. Bu halde işe tekrar alınan işçinin eski kıdem hakları saklıdır.
4 – 5 –
- a) 6 ay ve daha az ceza alan,
- b) 6 aydan fazla ceza alıp, cezası ertelenen paraya çevrilen veya 6 – Yüz kızartıcı suçlar ile sabotaj, Devletin ülke ve milleti ile bütünlüğüne, milli güvenliğe, kamu düzenine, Türk Silahlı Kuvvetlerine karşı işlenen suçlardan hüküm giyenler cezanın ertelenmesi, paraya çevrilmesi veya affa uğraması hallerinde dahi hiç bir suretle tekrar işe alınmazlar.
7 – İşverene ait herhangi bir
- a) Tutuklu veya hükümlü kaldıkları sürenin sonunda 7 gün içinde,
- b) Ehliyetlerinin mahkemece geri alınmış olması durumunda, ehliyetin iade edildiği tarihten itibaren 7 gün içinde başvurmaları halinde eski işlerine alınır. 90 günden fazla süren hükümlülük veya tutukluluk halinde tekrar işe başlatma işverenin takdirine bağlıdır.
- b) İşten Ayrılmalarda: Her ne sebeple olursa olsun iş sözleşmesini fesheden veya iş sözleşmesi işveren tarafından feshedilen işçilerin bu İş Sözleşmesi ile tespit edilen ihbar önelleri içerisinde ÇALIŞMAKTA OLDUĞU İŞİNİ YAPAMAZ RAPORU ALAN İŞÇİLER
8 – 4. ve 7. fıkralarda belirtilen nedenlerden dolayı hüküm giyme hali hariç, maddelerinde belirtilen usule uygun olarak tekrar işe alınanların eski hakları saklıdır.
ÜCRETLER
MADDE – 37
- A) Birinci Yıl Zammı
01.01.2005 tarihinde işyerinde çalışmakta olan işçilerin, 31.12.2004 tarihi itibariyle almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.01.2005 tarihinden geçerli olmak üzere % 10’un (Yüzde on) altına düşmemek kaydıyla 4,00.- (Dört) YTL/Gün zam yapılacaktır.
- B) İkinci Yıl Birinci Altı Ay Zammı
01.01.2006 tarihinde işyerinde çalışmakta olan işçilerin, 31.12.2005 tarihi itibariyle almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.01.2006 tarihinden geçerli olmak üzere % 3 (Yüzde üç) oranında zam yapılacaktır.
Ancak, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü’nün 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Türkiye Geneli Haziran 2006 İndeks sayısının, Aralık 2005 İndeks sayısına göre değişim oranının % 3’ü (Yüzde üç) aşması halinde, aşan oranın 0.80’i (Yüzde seksen) ikinci yıl ikinci altı ay ücret zammı oranına ilave edilecektir.
- C) İkinci Yıl İkinci Altı Ay Zammı
01.07.2006 tarihinde işyerinde çalışmakta olan işçilerin, 30.06.2006 tarihi itibariyle almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2006 tarihinden geçerli olmak üzere % 3 (Yüzde üç) oranında zam yapılacaktır.
Ancak T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü’nün 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Türkiye Geneli Aralık 2006 İndeks sayısının, Haziran 2006 İndeks sayısına göre değişim oranının % 3’ü (Yüzde üç) aşması halinde, aşan oranın tamamı, 01.01.2007 tarihinden geçerli olmak üzere işçilerin 31.12.2006 tarihindeki günlük çıplak ücretlerine zam olarak uygulanacaktır.
- D) Bu uygulamalar sonucu oluşacak olan yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki küsuratlar bir Yeni Kuruş’a tamamlanacak, yarım Yeni Kuruş’un altındaki küsuratlar dikkate alınmayacaktır.
ÜCRET ÖDEME İŞLEMLERİ
MADDE : 38
İşçilerin Zorunluluk olmadıkça ödemeler, işgünlerinde yapılır. İşbaşındaki işçilerin istihkak almada geçen zamanları normal mesaiden sayılır. Bu maddede belirtilen ücret ödeme tarihleri Cumartesi ve Pazar gününe rastladığı takdirde ödeme Cuma günü yapılır.
Ücret ödeme günlerinde tüm işçilerin istihkaklarını alabilecekleri şekilde işveren gerekli tedbirleri alır. Ücret ödeme gününde, izinli veya istirahatlı bulunduklarından dolayı ücretlerini alamayanların bu hakları, başvuru tarihinde kendilerine ödenir.
İŞTEN AYRILACAKLARIN ALACAKLARI
MADDE – 39
İş sözleşmelerinin sona ermesinde, işçinin ücreti ile sözleşme ve kanundan doğan para ve para ile ölçülmesi mümkün menfaatleri tam olarak ödenir.
ÜCRET HESAP PUSULASI
MADDE : 40
Ücret ve ikramiyelerin ödenmesinden 1 gün önce işçilere ücret hesabını gösteren bir şerit veya pusula verilir.
İşçi aldığı paranın şerit veya pusulada gösterilen miktarlara uygun olup olmadığını parayı alırken veznedarın önünde sayarak kontrol etmekle zorunludur. Aksi halde eksiklik iddiasında bulunamaz. Pusula veya şeritte yazılı kesintiler hakkında çıkacak anlaşmazlıklarda işletme kayıtları esas tutulur ve düzeltmeler gerekiyorsa bir hafta içerisinde tahsil veya tediyede bulunulur. Ayrıca işveren, ödeme dönemleri itibarı ile ödenen ilave tediyelere ait bordroları işçiye vermeyi kabul eder.
İşçi ödeme bordrolarının imza yerlerinde işçinin imzasından başka hiç bir yazı bulundurulamaz.
İBRANAME
MADDE : 41
İşçilere yapılan ödemeler sırasında gerek tek başına ve gerekse olarak razı olsalar dahi işveren veya 3. şahıslar tarafından alınacak ibranameler o an almakta oldukları para miktarı dışındaki haklarını kaldırmaya yönelik MADDE : 42
İşveren, 44. maddeye göre ödeyeceği ücretlere karşılık, her GEÇİCİ GÖREV
MADDE – 43
İşveren tarafından geçici görevle herhangi bir yere gönderilecek işçilere, yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre harcırah yevmiyesi verilir. Ayrıca harcırah ödenen günler için harcırah yevmiyesi kadar da zaruri masraf karşılığı ödenir.
PRİMLER VE MUHTELİF ÜCRETLER
MADDE – 44
- A) Prim, istihsal ve randımanların arttırılması konularında işçilerin gösterecekleri gayret, işe devam ve bağlılık, iş talimatları ve disipline uygun çalışmaları neticesinde belirlenen usullere göre yapılacak bir ödemedir. Bütün İşletmelerde iş sözleşmesinin getirdiği ücret artışının prim yönetmeliklerine yansıtılarak uygulanması xxxxx tarihinden itibaren geçerlidir.
- B) Yangın, göçük, su baskını, grizu, iş kazaları ve önemli mekanik arızalar gibi olağanüstü durumlarda çalıştırılan işçilere takdiri ve hesabi primleri dışında tutulmak ve (A) fıkrasındaki primler ile hiç bir şekilde ilgilendirilmemek üzere her gün için iş sözleşmesinin birinci yılında 2,93 YTL / Gün ödemede bulunulur.
Patlayıcı madde taşımakla görevli olup, birlikte seyahat eden görevlilere patlayıcı maddeyi yükleyip İşletmeye götürdükleri zaman içerisinde geçen her gün olağanüstü hal kabul edilerek iş sözleşmesinin birinci yılında 2,93 YTL / Gün ödenir.
- C) Tahlisiyecilik kursu görüp kendi mesleklerinde çalışanlar ile esas mesleği tahlisiyecilik olup da işyerlerinde tahlisiye istasyonlarında istihdam edilen, herhangi bir olağanüstü halde tahlisiyeci olarak her an işverenin emrine hazır bekleyen işçilere ücret aldıkları her gün için diğer bütün hakları saklı kalmak şartı ile iş sözleşmesinin birinci yılında 9 YKR / Gün tahlisiyecilik ücreti ödemeyi işveren kabul eder.
- D) İşinde olağanüstü başarı gösteren, işyeri içinde doğan ve doğması olası bir tehlikeyi veya kazayı önlemek için zamanında önlem alan ve çaba gösterenler ile işyerinde verimi arttırıcı ve üretimi etkileyici yeni buluşlar meydana getirenler taltif edilerek 14,00 YTL’ye kadar olağanüstü primle ödüllendirilirler.
- E) 3308 sayılı Kanun gereğince işyerlerinde bulunan öğrencilere öğreticilik yapan işçilere, teknik personele verilen eğitim ödeneklerinin 2/3’ü aynı şartlarla verilir.
- F) Yeraltında çalışan tüm işçilere, fiilen yeraltında çalıştıkları günlere münhasır olmak ve başka herhangi bir ödemeyi etkilememek kaydıyla günlük çıplak ücretlerinin % 11’i (onbir) oranında tazminat ödenir.
- G) Bu maddenin B ve C bendinde yer alan ödemeler iş sözleşmesinin ikinci yıl birinci ve ikinci altı aylarında ücret zammı oranında ve ücretin zamlandığı tarih itibariyle artırılacak ve yukarıdaki esaslar dahilinde olayın olduğu sözleşme dilimine tekabül eden tutar üzerinden ödenecektir. Bu uygulamalar sonucu oluşacak olan yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki küsuratlar bir Yeni Kuruş’a tamamlanacak, yarım Yeni Kuruş’un altındaki küsuratlar dikkate alınmayacaktır.
GECE PRİMİ
MADDE: 45
Çalışmaları 15. maddede belirtilen, saat 19.00’dan başlayarak 06.00’a kadar geçen gün dönemine rastlayan işçilere bu sürede çalıştıkları saat başına gece primi olarak sözleşmenin birinci yılında 15 YKR / saat ödenir.
Bu ödeme iş sözleşmesinin 2. yıl birinci ve ikinci altı aylarında ücret zammı oranında ve ücretin zamlandığı tarih itibariyle artırılarak uygulanacaktır. Bu uygulamalar sonucu oluşacak olan yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki küsuratlar bir Yeni Kuruş’a tamamlanacak, yarım Yeni Kuruş’un altındaki küsuratlar dikkate alınmayacaktır.
FAZLA ÇALIŞMALAR
MADDE: 46
- a) İş Kanunu ve yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre fazla mesai yaptırılması işçinin rızası ile olur. Ancak, olağanüstü haller, zorunlu sebepler veya teknik arızalardan doğan aksaklıkların giderilmesi için o branştaki işçiler bu hükmün dışındadır. Günlük çalışma sürelerinden fazla çalışma yaptırılan işlerde çalıştırılan işçilere, beher fazla çalışma saati için verilecek ücret, normal ücretinin saat başına düşen miktarının % 100 ilavesi ile ödenir.
Ancak, işçi isterse fazla çalışma ücreti yerine fazla çalıştığı her saat karşılığı için 2 saati serbest zaman olarak kullanabilir.
Normal günlük iş süresinin devamı şeklinde olmamak şartı ile dinlenme halinde iken geçici sebeplerle işe çağrılanların yaptıkları bu fazla çalışma 3 saatten az olsa dahi 3 saat üzerinden fazla çalışma ücreti ödenir.
Kendi günlük iş süresinin sona ermesinden sonra çalıştırılmak zorunda kalınan ve bu çalışması 3 saatten fazla süren işçinin bu fazla çalışmasının ücreti % 150 zamlı olarak ödenir.
- b) İşveren tarafından görevle işyerlerinden başka bir işyerine veya yurt içinde seyahate gönderilecek işçilere, görevli olarak bulundukları ve normal çalışmalarının dışında görev yaparak geçirdikleri zamanlar ile işveren tarafından her ne sebeple olursa olsun işverenin emrine amade olarak normal çalışma süresinin dışında bekledikleri süreler de fazla çalışma sayılarak (a) fıkrası hükümlerine göre fazla çalışma ücretleri ödenir.
- c) İşçinin fazla mesaileri, servislerinde günlük olarak tutulacak listelerde gösterilir. Bu listeler işçilerin görebilecekleri bir yere konularak her gün bir evvelki mesailer ismi hizasına yazılarak puante edilir.
- d) Zorunlu sebepler dışında yeraltında 7,5 saatten fazla çalışılamaz.
İKRAMİYELER
MADDE: 47
- a) 6772 sayılı Yasa hükümlerine göre işçilere verilmekte olan ilave tediyelerin bu yasa hükümlerine göre ödenmesine devam olunur.
- b) İlave tediyelerden ayrı olarak bütün işçilere 30’ar günlük ücretleri tutarında yılda iki ikramiye daha ödenecektir. Bu ikramiyelerin birincisi Ocak ayı sonuna kadar, ikincisi ise Mart ayı sonuna kadar ödenecektir.
Bu ikramiyelerin hak edilmesi konusunda 6772 sayılı Yasanın bütün hükümleri uygulanır.
SOSYAL YARDIMLAR
MADDE: 48
- A) BEDELSİZ YEMEK VE İAŞE BEDELİ:
İşveren, işçi pavyonlarında kalan işçilere 3 öğün ücretsiz ekmek ve yemek vermeye devam edecektir. Eğitim ve dinlenme tesislerinde sezon süresince kalan işçilerden; tesisler civarında ikamet edenler bir öğün (vardiyasında), tesislerde kalanlar ise pavyonlardaki gibi 3 öğün yemekle yararlandırılacak ancak iaşe bedeli ödenmeyecektir. Sezon dışında tesislerde kalanlar tesis imkanlarından yararlanarak yemeklerini yapabilirler. Sezon dışında bunlara iaşe bedelleri ödenir.
Diğer işçilere bu hakları İş sözleşmesinin birinci yılında 2,62 YTL / GÜN üzerinden ödenecektir.
Yeraltında çalışan işçilere fiili çalışma günleri için;
İş sözleşmesinin birinci yılında 37 YKR / GÜN kuru katık bedeli ödenir.
Memur ve işçi tabldotundan yararlanılan yerlerde yemek yemeyi İşçi pavyonlarında yatmakla birlikte, Ramazan ayında oruç tutacaklarını beyan edenler ile özel yemek rejimine tabi olanlara, memur tabldotundan İşçi pavyonlarında kalan işçiler için işyeri mutfağında hazırlanacak yemekler işverence tedariki mümkün erzak çeşitlerine göre hazırlanır. Yeraltı ve yerüstünde çalışanlara Bu ödemeler iş sözleşmesinin 2. yıl birinci ve ikinci altı aylarında ücret zammı oranında ve ücretin zamlandığı tarih itibariyle artırılarak uygulanacaktır. Bu uygulamalar sonucu oluşacak olan yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki küsuratlar bir Yeni Kuruş’a tamamlanacak, yarım Yeni Kuruş’un altındaki küsuratlar dikkate alınmayacaktır.
- B) İşyerinde çalışan ve iş sözleşmesi devam ederken sözleşmenin birinci yılında evlenen işçilere bir defaya mahsus olmak üzere 52,59 YTL Bu ödeme iş sözleşmesinin 2. yıl birinci ve ikinci altı aylarında ücret zammı oranında ve ücretin zamlandığı tarih itibariyle artırılarak yukarıda esaslar dahilinde
- C) DOĞUM YARDIMI:
İşyerinde çalışan ve iş sözleşmeleri devam eden işçinin eşinin, işçi bayan ise kendisinin sözleşmenin birinci yılında doğum yapması halinde, doğacak her Eşlerin her ikisinin de işverenin işçisi olması halinde bu yardım yalnız Bu ödeme iş sözleşmesinin 2. yıl birinci ve ikinci altı aylarında ücret zammı oranında ve ücretin zamlandığı tarih itibariyle artırılarak yukarıda esaslar dahilinde doğum olayının olduğu sözleşme dilimine tekabül eden tutar üzerinden ödenecektir. Bu uygulamalar sonucu oluşacak olan yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki küsuratlar bir Yeni Kuruş’a tamamlanacak, yarım Yeni Kuruş’un altındaki küsuratlar dikkate alınmayacaktır.
- D) HASTALIK YARDIMI:
1- İş kazası veya meslek hastalığı sonucu geçici iş göremezliğe uğrayan işçilerin, bu geçici iş göremezlik süresince yevmiyesi karşılığı alabileceği miktardan SSK’ca bu geçici iş göremezlik süresi için işçiye ödenen geçici iş göremezlik ödeneği düşüldükten sonra farkını hastalık yardımı olarak ödemeyi işveren kabul eder.
2- SSK’nın sigortalı adına hizmet satın aldığı Kurum ve kuruluşlardan hastalıkları nedeniyle aralıksız olarak 6 gün ve daha fazla istirahat alan işçilere sigortaca geçici iş göremezlik ödeneği ödenmeyen yevmiyeleri işverence ödenir. Ayrıca SSK’nın sigortalı adına hizmet satın aldığı Kurum ve kuruluşlarca 20 gün ve daha fazla heyet raporu verilen işçilere 1. fıkradaki esaslara göre hastalık yardımı yapılır.
3- Ağır 4- 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununa istinaden istihdam edilen SSK sağlık yardımından yararlanamayan harp malulü ve gazi işçilerin tam teşekküllü resmi hastanelerden aralıksız olarak 6 (altı) gün ve daha fazla istirahat almaları halinde sadece 2 günlük yevmiyeleri, bu hastanelerden heyet raporu ile 20 gün ve daha fazla istirahat almaları halinde ise bu istirahat sürelerine ait yevmiyeleri; aldıkları istirahat raporları ile muayene ve tedavide kaldıkları sürelere ilişkin belgenin işverene ibrazı halinde kendilerine ödenecektir.
- E) ÖLÜM YARDIMI:
İşveren;
İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle sözleşmenin birinci yılında ölen işçilerin eşine yoksa kanuni mirasçılarına 210,34 YTL ölüm yardımı yapar.
Her ne suretle olursa olsun sözleşmenin birinci yılında ölen işçilerin eşine yoksa kanuni mirasçılarına 131,46 YTL ölüm yardımı yapar.
İşçinin eş ve çocukları ile bakmakta olduğu ana ve babasının sözleşmenin birinci yılında ölümü halinde 78,88 YTL defin ruhsatının ibrazı suretiyle ölüm yardımı yapar.
Ölü doğan çocuklar için de ölüm yardımı yapılır.
Bu ödemeler iş sözleşmesinin 2. yıl birinci ve ikinci altı aylarında ücret zammı oranında ve ücretin zamlandığı tarih itibariyle artırılarak yukarıda esaslar dahilinde ölüm olayının olduğu sözleşme dilimine tekabül eden tutar üzerinden ödenecektir. Bu uygulamalar sonucu oluşacak olan yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki küsuratlar bir Yeni Kuruş’a tamamlanacak, yarım Yeni Kuruş’un altındaki küsuratlar dikkate alınmayacaktır.
- F) İŞYERİNE GETİRİP GÖTÜRME:
İşveren, işçileri ikamet ettikleri yerlerden işyerlerine münferit veya bir halde nakletmek mecburiyetinde olmamakla beraber sırf bir kolaylık olması, üretimin aksamaması ve işyerlerine zamanında getirilmelerini temin için işçi sayılarını göz önünde bulundurmak suretiyle tespit edeceği mevcut güzergahlarda nakletmeyi kabul eder.
Bu güzergahlar, işçi sayılarında değişiklik olduğu takdirde işveren tarafından değiştirilebilir.
Genel Müdürlük bünyesi ile İstanbul Satınalma Müdürlüğünde ve İzmir İrtibat Şefliğinde servis araçlarından istifade edemeyen tren ve vapur güzergahı üzerinde ikamet eden işçilere paso ve permi vermeyi servis araçlarından, paso ve permiden istifade edemeyen işçilere otobüs kartı veya paso veya bunların bedelini vermeyi işveren kabul eder.
- G) KORUYUCU MALZEME VE GİYİM EŞYASI:
- a) İşveren, işin özelliklerini göz önünde tutarak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü hükümlerine göre ve mülkiyeti işverene ait olmak üzere lüzumlu koruyucu malzeme ile giyim eşyasını ilgili işçilere ücretsiz verir. İşçilere verilecek giyim eşyası ve koruyucu malzemenin cins, miktar ve miatları yönetmeliğinde gösterilmiştir. İşçiler gerek koruma malzemesini ve gerekse giyim eşyasını işyerinde giymeye ve kullanmaya mecburdurlar.
- b) Erkek ve kadın işçilere kumaş ve dikiş bedeli karşılığı olarak sözleşmenin birinci yılında verilmesi halinde 52,59 YTL ödenir.
Bu ödeme iş sözleşmesinin 2. yıl birinci ve ikinci altı aylarında ücret zammı oranında ve ücretin zamlandığı tarih itibariyle artırılarak yukarıda esaslar dahilinde kumaş ve dikiş bedelinin verildiği sözleşme dilimine tekabül eden tutar üzerinden ödenecektir. Bu uygulamalar sonucu oluşacak olan yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki küsuratlar bir Yeni Kuruş’a tamamlanacak, yarım Yeni Kuruş’un altındaki küsuratlar dikkate alınmayacaktır.
- H) SABUN VE AYDINLATMA YARDIMI:
İşçilere her ay sabun ve aydınlatma yardımı olarak iş sözleşmesinin birinci yılında 2,20 YTL / Ay ödenir.
Bu ödeme iş sözleşmesinin 2. yıl birinci ve ikinci altı aylarında ücret zammı oranında ve ücretin zamlandığı tarih itibariyle artırılarak uygulanacaktır. Bu uygulamalar sonucu oluşacak olan yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki küsuratlar bir Yeni Kuruş’a tamamlanacak, yarım Yeni Kuruş’un altındaki küsuratlar dikkate alınmayacaktır.
- I) YAKIMLIK KÖMÜR YARDIMI:
İşçilere Yönetmeliğinde belirtilen miktarlarda bedelsiz kömür verilir. Bu miktarlardan az almak isteyen istihkak sahibi işçilere bu miktar ile talep ettikleri miktar arasındaki kömürün bedeli satış bedeli üzerinden ödenir.
Yakımlık kömürünü kişisel tüketimi dışında herhangi bir şekilde elden çıkardığı tespit edilen işçilerin bir sözleşme dönemi içindeki kömür istihkakları kesilir. (Kaloriferli hizmet evlerinde oturanlara bu fıkra hükmü uygulanmaz.)
İ) SOSYAL YARDIM :
İşbu iş sözleşmesinin kapsamında bulunan işçilere; iş sözleşmesinin birinci yılında 55,17 YTL / Ay sosyal yardım ödenir.
Bu yardımın ödenmesinde, her türlü ücretli izinler ile iş kazası ve meslek hastalıkları sebebiyle istirahat hallerinde ve bir ayı aşmayan diğer istirahat hallerinde kıstelyevm yapılmaz.
Bu ödeme iş sözleşmesinin 2. yıl birinci ve ikinci altı aylarında ücret zammı oranında ve ücretin zamlandığı tarih itibariyle artırılarak uygulanacaktır. Bu uygulamalar sonucu oluşacak olan yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki küsuratlar bir Yeni Kuruş’a tamamlanacak, yarım Yeni Kuruş’un altındaki küsuratlar dikkate alınmayacaktır.
TATİL GÜNLERİ
MADDE : 49
Ulusal HAFTA TATİLİ
MADDE: 50
Bu iş sözleşmesinin 16. maddesinde düzenlenen iş sürelerine göre, hafta içinde işçileri 6 gün çalıştırıp hafta sonunda 1 gün ücretli hafta tatili vermeyi (yaptırmayı) işveren kabul eder.
İşveren tarafından gerekli görülmesi halinde hafta tatili günlerinde yapılacak değişiklik halinde, hafta tatili istihkaklarından işçi aleyhine bir kesinti yapılamaz. İzinli veya istirahatlı olan işçilerin, bu izin ve istirahatlarının bitiminden sonraki gün hafta tatiline rastlıyorsa işçilere o gün hafta tatili yaptırılır ve ücreti ödenir. Hafta tatili ücretinin hak edilmesi için hafta içinde çalışılması gereken 6 günün hesabında 4857 sayılı İş Yasasının ve iş sözleşmesinde çalışılmış gibi sayılması kabul edilen günlerde hafta içinde 6 gün çalışılmış olması veya hafta içinde en az 1 gün fiilen çalışmış ve haftanın diğer günlerinde izinli veya istirahatlı olunması dikkate alınarak hafta tatili ücretinin ödenmesini işveren kabul eder.
İşveren, işçileri iş gereği hafta tatili günlerinde de rızalarını almak suretiyle çalıştırabilir. Hafta tatili günü çalıştırılan işçilere takip eden hafta içinde, işçinin istediği günde çalıştırıldığı her bir hafta tatili için 24 saatten az olmamak üzere izin verilir. Hafta tatili günü çalıştırılan işçilerin ücretleri 58. maddeye göre hesap edilir.
Hafta tatilini içine Ayrıca yine hafta tatilini içine ULUSAL MADDE : 51
Kanunda belirtilen Ulusal Ulusal Ulusal
- a) Ulusal Bayramın 29 Ekim gününde çalıştırılmayan işçilere hiç bir iş karşılığı olmaksızın bir yevmiye, aynı gün çalıştırılanlara 3 yevmiye ödenir.
- b) Genel tatil günlerinde çalıştırılmayan işçilere hiç bir iş karşılığı olmaksızın 1 yevmiye, çalıştırıldıkları takdirde 3 yevmiye, Ramazan ve Kurban Bayramlarında çalıştırılanlara da 4 yevmiye ödenir.
- c) 28 Ekim ve dini bayramların Hafta tatili günlerinde çalışmayıp izin yapan işçilere hiç bir iş karşılığı olmaksızın bir yevmiye, hafta tatili günü çalıştırılıp da takip eden hafta içinde izin verilen işçilere çalıştırıldığı hafta tatili günü için 2 yevmiye, izin yaptığı gün için de 1 yevmiye ödenir.
Takip eden hafta içinde izin yaptırılmayıp da çalıştırılan işçilere hafta tatili günü için 3 yevmiye, izin verilmeyip de çalıştırıldığı gün için ise bir yevmiye ödenir.
BİLDİRİM ÖNELLERİ
MADDE : 52
Süresi belli olmayan sürekli iş sözleşmelerinde; iş sözleşmesinin, işveren veya işçi tarafından feshedilmesi halinde aşağıdaki önellere uyulur.
- a) İşi 6 aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak 3 hafta sonra,
- b) İşi 6 aydan 1,5 yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak 5 hafta sonra,
- c) İşi 1,5 yıldan 3 yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak 7 hafta sonra,
- d) İşi 3 yıldan fazla sürmüş olan işçi için bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak 10 hafta sonra,
iş sözleşmesi feshedilmiş olur.
Her İşletmenin süreler konusundaki mevcut uygulamasına devam edilir. 01.06.1997 tarihinden sonra işe girenlere yasal süreler uygulanır.
İşveren işçinin iş sözleşmesini bu sürelere ait ücretlerini 4857 sayılı İş Kanununun 17. maddesine göre peşin ödemek suretiyle feshedebilir. İşverenin bildirim şartına uymaması veya bildirim süresine ait ücreti peşin ödeyerek sözleşmeyi feshetmesi, bu kanunun 18, 19, 20, 21. maddesi hükümlerinin uygulanmasına engel olmaz.
Bildirim önellerine ait ücretin peşin ödenmesi halinde 4857 sayılı İş Kanununun 32. maddesinin 1. fıkrasında yazılı ücret ile işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülebilen akdi ve kanundan doğan haklar da eklenerek ödemede bulunulur.
Çalışan kadın işçilerin evlenmeleri nedeniyle işten ayrılacaklarını evlenecekleri tarihten en az 1 hafta önce, evlendikten sonra 1 sene içinde de işten ayrılacaklarını 1 hafta önce bildirmeleri ve askerlik veya emeklilik, maluliyet nedeniyle iş akdini feshetmek isteyen işçiler ve çalışmakta iken öğrenime gidecek işçilerin okula kayıt olduklarını belgelendirmeleri ve bu durumu en az bir hafta önce bildirmeleri halinde bildirim önellerine ait hükümler bu işçiler hakkında uygulanmaz.
KIDEM TAZMİNATI
MADDE : 53
Kıdem tazminatı yasa hükümlerine göre ödenir. Bu hükümler çerçevesinde her hizmet yılı için süre 45 gündür. Ancak, 31.12.1985 tarihinden sonra işe giren işçilere yasadaki süre uygulanır.
TEMSİLCİLERİN GÖREV VE YETKİLERİ
MADDE : 54
A- Bu İş Sözleşmesinin uygulanmasından doğan gerek işçi ve gerekse işveren tarafından kendilerine getirilen şikayet ve uyuşmazlıkları, ilişkin bulunduğu servis veya üst amirine iletip görüşmek ve sonucu bir raporla şubeye bildirmek.
B- İşçilerin işverene veya işverenin işçilere bu İş Sözleşmesinin sağladığı haklarla ilgili uyuşmazlık yaratacak önerilerini görüşerek önlemeye çalışmak ve çıkabilecek uyuşmazlıkların kotarılmasında her türlü çabada bulunmak.
C- İşçilerin bu İş Sözleşmesi veya yürürlükteki hükümlere göre işverene tanınmış olan haklara uymasını sağlamakta yardımcı olmak.
D- Temsilciliğe ait görevlerini gereği gibi yapmak ve işverenin İş Sözleşmesi veya mevzuat uyarınca düzenleyeceği her toplantıya katılmak zorundadırlar.
E- Baştemsilci ve temsilcilerin bu sözleşmede belirtilen izin sürelerini kullanmalarından dolayı maddi bir kayıpları olamaz.
Alabilecekleri primler tam çalışma esasına göre hesaplanarak ödenir.
UYGULAMA VE DENETLEME KURULU
MADDE : 55
Bu İş Sözleşmesi ve mevzuat ile taraflara sağlanmış olan hakların ihlalini, bunların uygulanmasından doğacak aksaklık ve noksanlıkları gidermek, mevzuat ve İş Sözleşmesi kapsamına giren ve bunların uygulanması ile ilgili konularda işveren tarafından çıkarılmış yürürlükte bulunan ve yeniden çıkarılacak olan her türlü tamim, yönerge, yönetmelik, genel not, özel not, prim listeleri ile iş ve çalışma hayatını ilgilendiren genel nitelikteki her türlü yazılarla ilgili hususların uygulanmasından doğacak aksaklık ve noksanlıkları gidermek ve daha evvel görülmüş olanlar dahil, taraflardan birinin isteği ile ve 66. madde gereğince iletilen konuları karara bağlamak üzere İşletme Merkezinde bir uygulama ve denetleme kurulu oluşturulur.
ZARAR VE HASARDA RÜCU
MADDE – 56
İşveren, çalıştırdığı işçilerin kusurlu hareketleri sonucu meydana gelen iş kazalarından dolayı rızaen veya mahkeme kararına dayanılarak hak sahiplerine ödediği tazminat miktarının Bu hususta rücu davası açılıp açılmaması hakkında karar verme yetkisi İşverene aittir.
Bu maddede belirtilen hususlarda; işverence mevzuata uygun bir biçimde çıkarılacak yönetmelik, tamim ve benzerlerinin yürürlüğe konulması halinde, yürürlüğe konulan hükümler uygulanacaktır.
KOOPERATİFLER – KANTİNLER
MADDE – 57
İşçilerin, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarının temini bakımından kuracakları kooperatifler ile ilgili olarak 4857 sayılı yasanın 115. maddesi hükümleri uygulanır.
Buralarda mesai saatleri içersinde işçi görevlendirilemez ve çalıştırılamaz.
İŞTEN ÇIKARMA
MADDE : 58
Bu konuda Yasa hükümleri uygulanır.
JÜBİLE
MADDE – 59
Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumuna bağlı işyerlerinde 15 yıl çalışan (Devralınan işyerlerindeki hizmetler de dikkate alınarak) işçilerin 15 yıldan sonra eski tatbikata uygun olarak her yıl Eylül ayında jübile töreni yapılır. Ayrıca jübilesi yapılan her işçiye duvar saati verilir. Her yılın Eylül ayında yapılacak jübile töreninde her işçiye TKİ Kurumunun armasını taşıyan bir plaket verilir.
İŞYERİNDE VE İŞYERİ DIŞINDA HASTALANANLAR
MADDE : 60
A- İşyerinde Hastalananlar:
İşyerinde hastalananlar veya hastalandığı haber verilen işçi, nezaretçisi (ustabaşı veya en yakın amiri) veya personel ünitesince doldurulacak hasta kağıdı ile birlikte SSK’nın sigortalı adına hizmet satın aldığı kurum ve kuruluşlardan birine gönderilir. Hasta kağıdı nezaretçiler tarafından düzenlenmiş ise bir kopyası personel ünitesine gönderilir.
Hastaneye yatanlar hariç hastalanan işçi işyerinden hastalığı sebebiyle ayrıldığı saatten itibaren 24 saat içinde hastalandığını ve kaç gün raporlu bulunduğunu sigortadan veya sağlık merkezinden alacağı bir İşyerlerinin dağınık olması halinde işçi ve ailelerinin vizite kağıtlarının kolayca temini hususunda işveren gereken önlemleri İşveren işyerinde hekim bulundurmak zorundadır. Hekim bulunmadığı hallerde SSK’nın sigortalı adına hizmet satın aldığı kurum ve kuruluşlardan birine gidip de istirahat verilmeyen işçinin mesai saatleri içinde işe dönmesi halinde işbaşında çalışıyormuş gibi kabul edilir.
B- İşyeri Dışında Hastalananlar:
Hastalıkları sebebiyle işyerine gelemeyen işçiler hastaneye yatma hali hariç durumu 24 saat içinde yakın amirine bildirir.
(A) ve (B) fıkralarında belirtilen sebeplerle viziteye çıkan ve istirahat alamamakla beraber işyerine de dönemeyen işçiler ertesi gün işe başladığında o gün için ücretsiz izinli sayılırlar. Bu hal ayda iki defayı geçemez.
İşyerindeki doktor veya işyerinin bulunduğu mahaldeki SSK’nın sigortalı adına hizmet satın aldığı kurum ve kuruluşların ünitelerince, muayene olabilmeleri ve gerekli tahlil ile kontrolleri yaptırabilmeleri bakımından başka bir mahaldeki sağlık tesisine gitmesi uygun görülen işçiler, tetkik ve tedavi gibi işlemlerin uzun sürmesi ve istirahat de verilmemesi durumunda, daha sonra yapılan tetkikleri işyerine belgelemeleri kaydıyla (bu tetkiklerin aynı gün yapılamamış olması nedeniyle) ayda iki defayı geçmemek şartıyla üç güne kadar işbaşında çalışıyormuş gibi kabul edilirler.
SPORTİF FAALİYETLER
MADDE : 61
İşveren ilgili mevzuat çerçevesinde, işçilerin çalışma güçlerinin arttırılmasını teminen ve ayrıca boş zamanlarını sporla değerlendirebilmeleri için gerekli tesisler kurmayı ve işçilerin bu etkinliklere katılmaları için özendirici tedbirler almayı kabul eder.
DİNLENME LOKALLERİ
MADDE : 62
İşveren, işçilerin günlük çalışmalarından sonra gerek kendilerinin gerekse DİNLENME KAMPLARI
MADDE – 63
1 – TKİ Dinlenme Kampları Özel Yönetmeliği hükümlerine göre yönetilir.
2- İşveren TKİ’ye bağlı dinlenme kamplarına katılacak her işçiye gidiş geliş yol masrafları olarak iş sözleşmesinin birinci yılında 4,39 YTL ödeyecektir. Kamplara katılan işçiden lojman kirası alınmayacaktır.
Dinlenme kampı olmayan İşletmeler için işveren olanakları ölçüsünde dinlenme kampı yapılması için girişimde bulunacaktır.
Bu ödeme iş sözleşmesinin 2. yıl birinci ve ikinci altı aylarında ücret zammı oranında ve ücretin zamlandığı tarih itibariyle artırılacak ve ödemenin yapıldığı sözleşme dilimine tekabül eden tutar üzerinden ödenecektir. uygulanacaktır. Bu uygulamalar sonucu oluşacak olan yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki küsuratlar bir Yeni Kuruş’a tamamlanacak, yarım Yeni Kuruş’un altındaki küsuratlar dikkate alınmayacaktır.
İŞ SÖZLEŞMESİNİN EKLERİ
MADDE – 64
1- Kıdem Tazminatı Yönetmeliği,
2-Terfi Esasları ve Sınav Kurulları Yönetmeliği,
3- Prim Yönetmeliği ve Bununla İlgili Tutanak,
4- İşçilere Verilecek Giyim Eşyası ve Koruyucu Malzeme Yönetmeliği,
5- Kömür Dağıtım Yönetmeliği,
6- Uygulama Denetleme Kurulu ve Uyuşmazlıkları Giderme Kurulu Yönetmeliği,
7- Beslenme Talimatı,
Bu iş sözleşmesinin eki niteliğinde olup, iş sözleşmesi hükmündedir.
YÜRÜRLÜK
MADDE – 65
Bu İş Sözleşmesinin süresi; 01.01.2005 tarihinden başlamak ve 31.12.2006 tarihinde sona ermek üzere 24 aydır.
İşbu İş Sözleşmesi ….. / ….. / 2005 tarihinde imza edilmiştir.
FARKLARIN ÖDENME ZAMANI
GEÇİCİ MADDE: 1
İşbu iş sözleşmesinin birinci yılın birinci altı Ancak, Geçici 1. Maddeden yararlananlar ile sözleşmenin imzası tarihinden sonra herhangi bir nedenle iş sözleşmesi sona erenlere, varsa sözleşme farkları, on üçüncü GEÇİCİ MADDE: 2-
Bu İş Sözleşmesindeki; Doğum, KIDEM TAZMİNATI YÖNETMELİĞİ
I- KIDEM TAZMİNATININ ÖDENECEĞİ HALLER
İşçilerin iş sözleşmelerinin:
1) 4857 sayılı İş Yasasının 25. maddesinin II Nolu bendinde gösterilen sebepler dışındaki nedenlerle İŞVEREN tarafından feshi halinde kendisine,
2) 4857 sayılı İş Yasasının 24. maddesi uyarınca işçi tarafından feshi halinde kendisine,
3) Bağlı bulundukları Yasa ile kurulu Kurum veya Sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malûllük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla (işçinin 4) İşçinin muvazzaf askerlik nedeniyle işten ayrılması halinde (işten ayrıldığı tarih ile askere sevk tarihi arasında 1 aydan fazla süre olmaması ve belgelemesi şartıyla) kendisine,
5) İşçinin ölümü halinde yasal mirasçılarına,
6) Kadın işçinin evlendiği tarihten itibaren 1 yıl içerisinde iş sözleşmesini sona erdirmesi halinde kendisine,
İşe başladığı tarihten itibaren iş sözleşmesinin devamı süresince bir yıl çalışmış olmak şartıyla her geçen tam yıl için 45 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı yasaların kıdem tazminatı ile ilgili hükümlerine göre ödenir. Bir yıldan artan süreler için aynı oran üzerinden ödeme yapılır. 31.12.1985 tarihinden sonra işe girenler için Yasadaki süre uygulanır.
II- KIDEM TAZMİNATINA ESAS SÜRENİN HESAPLANMASI
1) İşçinin işe girdiği tarihten itibaren, iş sözleşmesinin devam ettiği süre nazara alınarak, kıdem tazminatı süresi hesaplanır. Aralıklı çalışmaların hesabında, hizmet akdinin feshedildiği tarihteki yasalara göre kıdem tazminatı almaya hak kazanıp kazanmadığı hususu tespit edilir. Kıdem tazminatı almayacak şekilde ayrılmalar, kıdem tazminatı süresinde nazara alınmaz.
Kıdem tazminatına esas süre yukarıdaki esaslar dahilinde hesaplanır ve toplam kıdem tazminatı ödenecek yıl adedi bulunur. Bir yıldan artan süreler için de 1 yıl 365 gün kabul edilerek yapılacak orantıya göre kıdem tazminatı hesaplanır.
2) Aynı kıdem süresi için birden fazla kıdem tazminatı ödenmez.
3) Kurumumuz camiasında çalışmakta iken taleplerine binaen karşılıklı olarak İşletmelerimizin ve Genel Müdürlüğümüzün muvafakatleri ile bir İşletmemizden naklen diğer bir İşletmemize geçen ve çalışması devam eden işçilerin gelmiş olduğu İşletmedeki hizmetleri çalışmakta olduğu İşletmedeki sürelere eklenir ve kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır. (Ancak eski işverende geçen sürelerin hesabında 1. maddeye göre işlem yapılır.)
4) Sosyal Güvenlik kuruluşuna borçlanmış olması şartı ile muvazzaf askerlikte geçen hizmet süreleri kıdem tazminatına esas toplam sürenin hesaplanmasında nazara alınır.
5) 2172 sayılı Yasa gereğince TKİ’ye devredilen sahalardan gelen işçilerin kıdem tazminatına esas sürelerin hesabı;
Yasaya göre işyerlerinin devir ve intikali halinde işçinin kıdemi işyeri veya işyerlerindeki hizmet sürelerinin toplamı üzerinden hesaplanır. 12.7.1975 tarihinden itibaren işyerinin devri halinde, işlemiş kıdem tazminatlarından her iki işveren sorumludur. Ancak, işyerini devreden işverenlerin bu sorumlulukları işçiyi çalıştırdıkları sürelerle ve devir esnasındaki işçinin aldığı ücret seviyesiyle sınırlıdır. 12.7.1975 tarihinden evvel işyeri devrolunmuşsa devir mukavelesinde aksine bir hüküm yoksa işlemiş kıdem tazminatlarından yeni işveren sorumludur. Buna göre 2172 sayılı Yasa gereğince TKİ’ye devredilen sahalardan gelen işçilerin kıdem sürelerinin hesabında, eski işyerlerindeki kıdemleri birleştirilerek dikkate alınacaktır. Buna da imkan yoksa bu hizmet süreleri iş sözleşmesi askıya alınmış kabul edilerek kıdem tazminatı hesabında dikkate alınmayacaktır. Ayrıca bu hususta 1. fıkra gereğince işlem yapılır.
6) Kıdem tazminatına esas olacak sürenin bulunmasında;
- a) İş sözleşmesinin askıda kaldığı süresiz izinler,
- b) Gözetim altına alınma ve tutukluluk nedeniyle hapiste geçen süreler,
- c) SSK ‘dan her defasında ayrı ayrı nazara alınmak üzere işçinin hizmetine göre hesaplanacak ihbar süresini 6 haftadan fazla aşan sıhhi izin süreleri,
nazara alınmaz.
III- KIDEM TAZMİNATINA ESAS OLAN SOSYAL ŞARJLI YEVMİYENİN HESAPLANMASI
Kıdem tazminatının hesaplanması son ücret üzerinden yapılacaktır.
Bu ücrete işçiye sağlanmış olan aşağıdaki menfaatler de ilave edilecektir.
1) Esas Ücret:
İş sözleşmesi feshedilen işçiye o tarihte ödenen; çıplak ücret + varsa tahlisiyecilik ücretinden meydana gelir.
2)
- a) İşletme evinde oturanların oturdukları evler için ödenen; Vergi/365 üzerinden hissesine isabet eden günlük miktar hesaplanmak suretiyle,
- b) İşçi yurtlarında yatanların mesken karşılığı iş sözleşmesinin feshedildiği yılda işletme iş programında bir işçi için kabul edilen günlük miktardır. Ancak bu miktar işletme evlerinde oturan işçiler için (a) fıkrasına göre tespit edilen o yerdeki en yüksek günlük miktarı geçemez.
3- Sabun – Aydınlatma Yardımı Karşılığı:
Sabun – Aydınlatma yardımı olarak verilen miktarın bir güne isabet eden miktarıdır.
Sabun-Aydınlatma Yardımı Miktarı YTL 30 4- Yakacak Karşılığı:
Yakacak Karşılığı; bedelsiz yakımlık kömür alan işçilerin iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten önceki aydan geriye doğru bir yıl içinde hak ettiği kömür miktarının işçiye verilen kömürün satış bedeli üzerinden hesaplanacak tutarının (bedelini almışsa bu bedelin) bir güne isabet eden miktarıdır.
A X İşçiye verilen kömür satış bedeli + B X İşçiye verilen kömür satış bedeli YTL 365 A + B : 1 yıl içinde alınan kömür miktarıdır.
5- Gıda Karşılığı:
Gıda Karşılığı, işçinin iş sözleşmesinin feshedildiği tarihte yürürlükte bulunan iş sözleşmesi ile ödenen; iaşe bedeli + varsa kuru katık bedeli (yeraltı işçisi için) miktarıdır.
6- Primler:
İşçilere iş sözleşmesinin feshi tarihinden önceki aydan geriye doğru bir yıl içinde aldığı; hesabi, demeraj, takdiri primler toplamının 365 güne bölünmesi suretiyle bulunan bir günlük miktardır.
İş sözleşmesinin feshi tarihinden evvel işçi raporlu, istirahatlı veya izinli kalmış ise fiilen en son mesai yaptığı aydan geriye doğru bir yıl içinde aldığı primler esas alınır.
İş kazası sebebiyle istirahatlı kalmış işçiler için, bir yıl içinde alınan prim miktarı istirahatlı kalınan günler 365 günden çıkarılarak, bulunacak miktara bölünmesi suretiyle günlük prim miktarı bulunur.
Belirtilen primlerin yevmiyeye ilavesi için işçilerin bir yıl için 6 ay prim almış olması gerekmektedir.
Hesabı primler ödendiği ayda değil ait olduğu ayda nazara alınır.
7- İlave Tediyeler-İkramiyeler:
- a) İşçinin iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten geriye doğru 6772 sayılı Yasaya göre ödenen (4)
- b) 6772 sayılı Yasa dışında İş Sözleşmesi ile ödenen 30’ar günlük 2 ikramiyenin bir güne isabet eden miktarı, iş sözleşmesinin feshinden geriye doğru 6772 sayılı Yasaya emsalen hesaplanan aldığı ikramiyeden düşen payın toplamının 365’de biridir.
Örnek: 25.01.1986’da işten ayrılan bir işçinin durumu:
Formül:
A- (Yevmiye x 60 x 25) B- (Yevmiye x 60 x 340) (A + B ) 365 365 365 Bir günlük ikramiye hissesi.
(A) formülündeki yevmiye, en son yevmiyesini
(B) formülündeki yevmiye, iş sözleşmesinin feshinden önceki yılın 31 Aralık tarihindeki yevmiyesini göstermektedir (örneğimize göre 31.12.1985 tarihindeki yevmiyesi).
Yukarıda (a) ve (b) fıkralarına göre bulunanların toplamı ikramiyelerden yevmiyeye ilave edilecek miktarı gösterir.
8- Giyim Eşyası:
Erkek ve kadın işçilere kumaş ve dikiş bedeli karşılığı olarak verilen miktarın bir güne isabet eden miktarıdır.
Kumaş ve Dikiş Bedeli Karşılığı YTL 365 9- Sosyal Yardım:
Sosyal yardım alan işçilerden iş sözleşmesinin feshinden önceki aydan geriye doğru 1 yıl zarfında almış olduğu sosyal yardım tutarının 365’e bölünmesi suretiyle bulunan miktar;
Sosyal Yardım Tutarı YTL 365 1 günlük miktarıdır.
10- Yeraltı Tazminatı:
Yeraltı tazminatı alan işçilerden, iş sözleşmesinin feshinden önceki aydan geriye doğru fiilen çalıştığı günler için bir yıl zarfında almış olduğu yeraltı tazminatı tutarının 365’e bölünmesi suretiyle bulunan miktar.
IV- MÜŞTEREK HÜKÜMLER
Kıdem tazminatına hak kazanıp da işten ayrıldıktan sonra 10 yıl içinde tazminat almayanların bu hakları zamanaşımına uğrar.
V- YÜRÜRLÜK
İşbu Yönetmelik hükümleri 01.01.2005 tarihinden itibaren uygulanacaktır.
İŞÇİLERE VERİLECEK GİYİM EŞYASI VE KORUYUCU MALZEME YÖNETMELİĞİ
AMAÇ
MADDE: 1-
İş Yasası, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü ile mer’i İş Sözleşmesi’nin hükümleri gereğince, iş ve işyerlerinin hususiyetlerine uyularak, İşletme bünyesinde çalışan işçilere mülkiyeti İşletmeye ait olmak üzere verilecek olan her türlü giyim eşyası ile koruyucu malzemenin tedarik, dağıtım, miad ve bazı işlemleri bu Yönetmelik esasları dahilinde yürütülür.
İHTİYAÇLARI BİLDİRME YERİ VE ZAMANI
MADDE: 2-
Şube Müdürlükleri ile müstakil servis amirlikleri; bu yönetmelikteki esaslara göre tespit edecekleri giyim eşyası ve koruyucu malzeme ihtiyaçlarını işyeri, eşyanın cinsi, miktar, her çeşit ölçü ve belli başlı diğer niteliklerini göstermek suretiyle hazırlayacakları listeleri, İşletme Müdürlüğünce tespit edilecek ilgili şube müdürlüklerine vereceklerdir.
Yazlık giyim eşyaları Ekim ayında, kışlık giyim eşyaları Nisan ayında, diğer eşya ve malzemeler ise her yılın Temmuz ayı sonuna kadar incelenerek ilgili şubeye intikal ettirilmiş olacaktır.
İHTİYAÇLARIN İNCELENMESİ BİRLEŞTİRİLMESİ VE ALIM ORGANINA İNTİKALİ
MADDE:3
İlgili Şube Müdürlüğünce, Şube Müdürlükleri ile müstakil servislerden gelen senelik giyim eşyası ve koruyucu malzeme ihtiyaç miktarlarını inceleyip birleştirerek, bunların gerek malzemesinin temini suretiyle imal edilmesi, gerekse doğrudan doğruya mamül olarak temin olunması şıklarında, İşletme menfaatlerine en uygun olanını tercih ederek, ihtiyaçları bir şekilde tedarik için
- A) İlgili Şube Müdürlüğünce incelenip 1- Yeraltına giren herkese, yerüstünde ise şantiye tipi işyerleri ile gerektiğinde işin gereği diğer yerlerde; plastik ve benzeri mamullerden, elektrik geçirgenliği olmayan, her büyüklükteki başa ayarlanabilir başlık kafesli, darbelere karşı esnek ve dayanıklı madenci şapkası olarak verilir.
Yeraltında 2, yerüstünde 5 sene miatlıdır.
2- GÖZLÜKLER
- a) Koruyucu gözlük şeffaf mikalı yüz maskesi daha çok çapak sıçratan, talaş kaldıran ve benzeri işyerlerinde, gözü veya yüzü korumak üzere servis demirbaşı olarak verilir.
- b) Toz Gözlüğü: Yeraltında ve yerüstünde hava cereyanının fazla olduğu toz ihtiva eden işyerlerinde çalışanlara cam yerine şeffaf mikadan yapılmış, rahatça başa takılıp ayarlanabilir yapıda ferdi koruyucu olarak verilir.
Gözlüklerin miatları 6 aydır.
3- ELDİVENLER
- a) Lastik Elektrikçi Eldivenleri: İş ve işyerinin özelliğine göre cereyanlı bir ortam içerisinde çalışma gerektiğinde, delinme gerilimleri sertifikalarla tespit edilmiş özellikle 5 parmaklı ve uzun konçlu ferdi koruyuculardır.
Yüksek gerilimde çalışanlar için 15.000 V. 3300/5500 V. Şebekede çalışanlar için 500 V. ve 550 V. şebekelerde çalışanlar için 1000 V. üzerinden verilir.
Servis demirbaşıdırlar ve bir yıl miatlıdırlar.
- b) Sanai Tipi Lastik Eldivenler: Yeraltı ve yerüstü işçilerinden işin özelliğine göre asit – baz ve benzeri kimyevi yakıcı ve tahriş edici işlerde çalışanlara; özellikle beş parmaklı ve uzun konçlu olmak üzere servis demirbaşı niteliğinde verilen ferdi koruyuculardır.
- c) d) Meşin Eldiven: Yeraltında ve yerüstünde sürekli takım kullananlara işyeri ve işin özelliğine göre, tek, üç ve beş parmaklı, kısa konçlu, kromlu, keçi derisinden mamul olarak verilen ferdi koruyuculardır.
- e) Amyant Eldivenler: Yerüstü işyerlerinde döküm, sıcak alet ve malzeme ile çalışan işçilere amyanttan mamul olarak verilirler.
b, c, d, e bentlerindeki eldivenlerin miatları 4 aydır.
4- ÖNLÜKLER
- a) Amyant Önlükler: Yerüstünde işyeri ve işin özelliğine göre servis demirbaşı olarak verilirler.
- b) Kösele – Meşin – Vinleks Önlük: Yerüstünde işyeri ve işin özelliğine göre demircilere, burgucu ve burgu bileyicileri hızarcılara ve benzeri iş yapanlara koruyucu olarak verilir.
Önlükler bir yıl miatlıdır.
5- KULAK MUHAFAZASI
Yerüstü işyerlerinde, iş güvenliği ve işçi sağlığı şube müdürlüğünün gürültü ölçümlemeleri ile çalışmayı engelleyici sürekli gürültü tespit edilen işlerde çalışanlara servis demirbaşı olarak koruyucu niteliğinde verilirler.
6- KULAK TIKACI – MUFU
Yerüstü işyerlerinde iş güvenliği ve işçi sağlığı şube müdürlüğünün gürültü tespit işlemleri ile sürekli çalışmayı engelleyici ve gürültülü işlerde çalışanlara tıkaç veya mufu şeklinde koruyucu olarak verilir.
7- TOZ MASKESİ
İş güvenliği ve işçi sağlığı şube müdürlüğü, tozla mücadele çalışmaları ile toz konsantrasyonu çalışmayı engelleyici tozlu işlerde geçici olarak çalışacak işçilere, Makine Kimya Endüstrisi Kurumu’nun imali toz maskeleri servis demirbaşı niteliğinde verilir.
8- GAZ MASKESİ
İş ve işyerinin özelliğine göre asit-baz ve benzeri kimyevi zehirleyici, tahriş edici ve boğucu gazlı ortamda çalışanlara Makine Kimya Endüstrisi Kurumunca bu maksatlarla imal edilmiş ve katalogunda belirtilen tipte servis demirbaşı niteliğinde koruyucu olarak verilir.
Kulak muhafaza – tıkaç ve mufuları ile toz ve gaz maskelerinin yıllık ihtiyaç miktarları İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı Şube Müdürlüğünce tespit edilir.
9- AMYANT TOZLUK
Yerüstü işyerlerinde dökümhaneler ve benzeri yerlerde işyeri demirbaşı niteliğinde koruyucu olarak verilir.
10- KORUYUCU DİZLİK
Yeraltında kazı sınıfı işçilerine işyeri demirbaşı niteliğinde koruyucu olarak verilir.
B- İlgili ünitece incelenip 1- İŞ ELBİSELERİ
- a) Yazlık Kot – Kışlık Şayak İş Elbisesi: Bir ceket bir pantolondan ibaret Sümerbank’ın iş elbisesi için imal ettiği birinci kalitede kot kumaştan yapılmış olacaktır.
Bu tip elbiseler, yeraltında çalışan bütün işçilere, yerüstünde çalışanlardan; karo, direk, lavvarlar (atölyesi hariç) idare ve sosyal, umumi nakliye, topograf ve yardımcıları ile bütün müdürlük ve müstakil servislerin yerüstü işyerinde görev yapan ve bu yönetmeliğe göre kendilerine başkaca bir iş elbisesi verileceği belirtilmeyen bütün işçilere (büroda çalışanlar hariç) 6 ay miatlı verilir.
- b) Bu tip elbiseler İşletmede mevcut bilumum imalat, bakım ve tamir atölyeleri ile lambahane işçilerine 6 ay miatlı verilir.
- c) Yazlık Kot – Kışlık Şayak İş Tulumu: Tek parçadan ibaret olup, Sümerbank’ın iş elbisesi dikimi için imal ettiği birinci kalite kot kumaştan yapılmış olacak, yukarıdaki (a) ve (b) bentlerinde sayılan işyeri ve işçiliklerde kendilerine iş icabı olarak verilmesi gerekenlere iş elbisesi yerine 6 ay miatla verilir.
- d) Yazlık Kot – Kışlık Şayak İş Gömleği: Pardösü şeklinde olup Sümerbank’ın iş elbisesi için imal ettiği birinci kalite kot kumaştan yapılmış olacak ve ambar, depo, arşiv personeli ile nezaret ve kalite kontrol, tahlisiye, fiziki araştırma ve deney yapılan laboratuar işçilerine iş elbisesi olarak 6 ay miatla verilir.
- e) Yazlık Kot – Kışlık Şayak İş Gömleği ( İş Ceketi) Şerj Kumaş Pantolon: Kimyahane laborantlarına, laborant yardımcılarına, EBİM sistem operatörlerine, dispanser personeline, misafirhane, kamp, kantin personelinden aşçı, garson, bulaşıkçı, ocakçı, tezgahtar ve büfeciye 6 ay miatla iş elbisesi olarak verilir.
- f) Önlük: Çalışılan işyerinin özelliklerine göre patiska, keten- saten veya kaput bezinden mamul önlük veya iş önlüğü şeklinde plan bürosu ve resimhane işçilerine 6 ay miatla, sosyal ve sağlık hizmetlerinde vazife gören bayan işçilere yine 6 ay miatla,
Bütün müdürlük müstakil servislerin daire ve bürolarında çalışan bayan işçilere bir yıl miatlı olarak,
İşyerlerinin gerektirdiği cins, tip ve renklerde iş elbisesi yerine verilir.
- g) Şerj Kumaş Elbise: Bütün işyerlerinde çalışan odacı, posta ve mutemetlere plan bürosu ve resimhane ressamlarına, Delgi Operatörü (EBİM) Makine operatörü (EBİM), EBİM bilgi kayıt kontrol operatörlerine, şoförlere, iş makinesi operatörlerine ceket ve pantolondan ibaret bir yıl (yaz-kış) miatla, (kadın odacılara etek-ceket şeklinde)
- h) Savunma teşkilatında vazife gören işyeri bekçilerine, özel güvenlik teşkilatı personeline verilen giyim eşyası ve koruyucu malzeme, aynı miat ve vasıflarla verilir.
İtfaiye er ve şoförlerine ceket, pantolon ve şapkadan ibaret bir yıl miatla kışlık; pantolon ve şapkadan ibaret bir yıl miatla yazlık iş elbisesi verilir.
- i) Beyaz ceket, gömlek, önlük, takke, kot pantolon; işyerlerindeki tabldotlarda çalışan işçilere 6 ay miatla iş elbisesi bir yıl miatla gömlek olarak verilir.
- j) Gömlek, kravat, papyon, yukarıda (g) bendinde kendilerine şerj kumaş elbise verileceği belirtilen işçilere gömlek kravat olarak,
Misafirhane ve kamplarda vazife gören aşçı ve bulaşıkçılara gömlek, garsonlara gömlek, papyon olarak diğer giyim eşyalarına ilaveten 6 ay miatla verilir. Berber, sıhhiye ve yevmiyeli büro personeline de bir yıl miatla gömlek verilir. Eğitim ve dinlenme kamplarında çalışanlara sezon içi şartlarına uygun özel kıyafet verilir.
Ayrıca, katip, kartoteks, kayıt katibi, daktilo, ambarcı (büro) tezgahtar unvanlarında çalışanlara bir yıl miatlı şerj kumaş pantolon verilir.
- k) Muşamba Ceket, Muşamba Pantolon: Yağış altında, çamurlu zeminde ve sulu yerlerde çalışan yeraltı ve yerüstü işçilerine diğer giyim eşyalarına ilaveten servis demirbaşı olarak müştereken kullanmak üzere verilir.
Ayrıca akü ve lambahanede çalışanlara asit ve kostiğe dayanıklı özel önlük verilir.
2- İŞ AYAKKABILARI
- a) Uzun Konçlu Çizme: Yağış altında çamurlu zeminde sulu yerlerde çalışan yeraltı ve yerüstü işçileri ile patlayıcı madde kuranlara diğer giyim eşyalarına ilaveten servis demirbaşı olarak müştereken kullanılmak üzere verilir.
- b) İskarpin – Potin – Lastik Çizme: Yeraltında ve bölüm karolarında çalışan işçilere 6 ayda bir çift dönüşümlü olarak verilir.
- c) İskarpin (Emniyetsiz Tip) – Potin: Bütün yerüstü işçilerine (erkek ve kadın) 6 ayda bir çift dönüşümlü olarak verilir.
- d) Elektrikçi Ayakkabısı – Kaynakçı Ayakkabısı: Elektrik işlerinde çalışan işçiler ile şaltercilere, troleycilere ve kaynakçılara durumlarına uygun ve servis demirbaşı olarak yeteri kadar bulundurulur.
3- İÇİ MİFLONLU PARKA
Bütün işçilere 3 yıl miatlı Sümer Holding A.Ş. mamulü içi müflonlu parka ile deriden mamul içi müflonlu (büroda çalışanlar hariç) avcı yeleği verilir.
4- MANTO
Kadın işçilere üç yıl miatlı olarak verilir.
5- HAVLU
Bütün işçilere yılda bir tane (45 x 90) ebadında el havlusu ile yine yılda bir tane (80 x 140) ebadında banyo havlusu verilir.
İkisi birlikte de verilebilir.
6- İÇ ÇAMAŞIRI
İşçi pavyonlarında ikamet eden yeraltı işçilerine iç çamaşırı olarak (Fanila – Kilot) 6 ay miatla verilir.
7- YÜN ÇORAP
Yeraltında çalışan işçilerin tamamına üç ay miatla, yerüstünde çalışanlara 6 ay miatla verilir.
Yukarıda belirtilen tüm giyim eşyası ve koruyucu malzemenin evsafının tespiti ile tedarik ve dağıtımı işverene aittir.
GİYİM EŞYALARININ VE KORUNMA TECHİZATININ DAĞITIM ZAMANI
MADDE: 4-
- a) Kışlık giyim eşyaları Ekim ayında,
- b) Yazlık giyim eşyaları Nisan ayında,
- c) Bir yıllık miada tabi giyim eşyaları Ocak ayı başı ile Nisan ayı sonu arasında,
- d) Altı e) Dört f) İşyeri demirbaşı olarak müştereken kullanılan giyim eşyası ve korunma teçhizatı da her yılın Ocak ayı başlarında veya yıl içerisinde ihtiyaç durumuna göre tevzi olunacak veya servise konulacaktır.
DAĞITIMIN YAPILMASI VE İZLENMESİ
MADDE: 5-
- a) Şube Müdürlükleri ile müstakil servisler bu yönetmelik uyarınca teminini talep ettikleri giyim eşyası ve korunma teçhizatının tedarikinden sonra, müddeti içinde dağıtımını sağlayabilmek amacıyla idareleri altındaki servis veya işyerlerinde çalışanlara verilecek malzemenin cinsine göre ayrı ayrı dağıtımını esas olacak isim listeleri tanzim edecekler, bu listeleri ilgili şube müdürlüklerine vereceklerdir.
Bu eşyaların dağıtımı ise ilgili birimlerce eski usul ve esaslara göre yapılacaktır.
- b) (a) fıkrasına göre hazırlanacak isim listelerindeki miktarlar nazara alınmak ve her servis için ayrı ayrı olmak üzere, malzeme alma bonoları tanzim olunacak, kontrol ve bono muhteviyatı malzemelerinin verilmesi için materyal ve ambarlama servisleri grup şefliğine gönderilecektir.
- c) İlgili birimler giyim eşyası ve korunma teçhizatını bono mukabilinde ambardan alarak işyerlerinde eski usul ve esaslara göre tevzi edeceklerdir.
Kontrol işlemi, giyim eşyası ve korunma teçhizatı taleplerinin isteklere ve mevcutlara göre ayarlanmasını, tevziatın ölçülü bir şekilde yürütülmesini, taleplerin mevzuata ve emirlere uygun olup olmadığını tespit ve temin maksadını hedef tutmalıdır.
- d) Giyim eşyası ve korunma teçhizatı onaylı dağıtım cetvellerinin özel hanelerinin verilecek işçilere imzalatılması (imza bilmeyenler mühür, o da yoksa sol elin baş parmağının bastırılması) suretiyle dağıtılacaktır.
- e) Dağıtım sonunda dağıtımı yapılmayan veya dağıtımdan artan giyim eşyaları usulüne göre ambara iade edilecektir.
- f) Yukarıdaki fıkralar uyarınca yapılan dağıtımı müteakip dağıtım cetvelleri, dağıtımı yapan birimlerce tasdik olunarak dosyasında saklanacak ve bir nüshası da eşyaların ambardan alınışını takip eden en geç iki ay içerisinde ambara gönderilecektir.
- g) Müştereken kullanılmak üzere servise konulacak giyim eşyaları ve korunma teçhizatı dağıtıma esas olacak cetvellerin altına “Servis demirbaşıdır” şerhi konularak Şube Müdürlükleri ile müstakil servis şefliklerince tasdik olunacak ve işlem yapılmak üzere ilgili birimlere gönderilecektir.
- h) İşçilere verilen her türlü giyim eşyası ve korunma teçhizatının takibi ve izlenmesi için dağıtımı yapan ilgili birimlerce takip kartı tutulacaktır.
DAĞITIMDAN SONRA İŞE YENİ TERTİP EDİLECEKLERE VERİLECEK EŞYALAR
MADDE: 6-
Dağıtım süresi içinde giyim eşyası ve korunma teçhizatını alamayanlara dağıtımdan sonra işe yeni tertip edilenlere, daha önce işçilerden geriye alınmış olan kullanılmış eşyalar verilecektir. Kullanılmış eşya yoksa bunlara yenileri verilerek miatları sonuna kadar servislerince kullandırılması sağlanacaktır.
İŞYERLERİ DEĞİŞEN PERSONEL HAKKINDA YAPILACAK İŞLEM
MADDE: 7-
İşyerlerini değiştiren personelin nakil sebebiyle giyim eşyaları geriye alınmayacak ve keyfiyet eski servisi tarafından nakil evrakına şerh verilmek suretiyle yeni servisine bildirilecektir. Ancak, personelin yeni işi giyim eşyası alınmasını icap ettiren eski işinden farklı ise giyim eşyaları servisinde geri alınacak ve kullanılmış olarak dağıtımından sonra işe yeni tertip edileceklere verilmek suretiyle sarf ve miatlarının takibine dikkat edilecektir.
GİYİM EŞYALARI VE KORUNMA TEÇHİZATININ KULLANILMASI
MADDE: 8-
Giyim eşyası ve korunma teçhizatının münhasıran iş başında ve iş yerinde giyilip kullanılması mecburidir. Buna uymayan işçilerin işyerlerine girmeleri ve çalıştırılmaları yasaktır. Giyim eşyası ve korunma teçhizatı işyerleri dışında özel maksatlar için kullanılamaz.
GİYİM EŞYALARI VE KORUNMA TEÇHİZATININ DEĞİŞTİRİLMESİ
MADDE: 9-
- maddede sayılan giyim eşyası ve korunma teçhizatından kullanan işçinin kendi kusuru olmaksızın miadı içerisinde yanma, yırtılma, parçalanma ve koruyucu özelliğini kaybetme gibi sebeplerle kullanılamaz hale geldiği tespit edilenler yenisi ile değiştirilirler. Ancak, durumun bir zabıtla belgelenerek, işyeri amirince onaylanması gerekir.
GİYİM EŞYASI VE KORUNMA TEÇHİZATININ MİAD İŞLEMLERİ
MADDE: 10-
- a) Giyim eşyaları ve korunma teçhizatının miatları, bu yönetmelikte belirtilmiş olup, her eşyanın bu sürelere göre hizmete konulması şarttır.
- b) Giyim eşyası ve korunma teçhizatının miatlarını dağıtım yapan ilgili birimler takip ederek miadını doldurmayan eşya yerine yenisi verilmeyecektir.
- c) Miatları dolan giyim eşyası ve korunma teçhizatı dağıtımı yapan ilgili birimlerde işçilerden geriye alınarak, ambara teslim edilecek ve keyfiyet her cins eşya için ayrı ayrı zabıtlarla tespit ve belgelendirmek suretiyle bu eşyaların zimmetten düşürülmesine ait son işlemler tamamlanmış olacaktır.
İADE EDİLMEYEN GİYİM EŞYASI VE KORUNMA TEÇHİZATININ BEDELLERİNİN TAHSİLİ
MADDE: 11-
- a) Ölen işçilerle, askerlik nedeniyle ayrılanlar, emekliye ayrılan ve sağlık sebepleriyle işten çıkarılan işçilerden, üzerlerinde bulunan giyim eşyaları geri alınmayacağı gibi, bedelleri de talep edilemeyecektir. İşyeri demirbaşı olarak verilmiş bulunan giyim ve korunma teçhizatı ise b) (a) fıkrası dışındaki sebeplerle işinden ayrılanlar işyerindeki bu yönetmelik konusu eşyaları geri vermekle yükümlüdürler. Bu eşyaları, 6 iş günü içerisinde iade etmeyenlerden, eşyaların miadı dolmuş ise bu eşyalar usulüne göre geri alınacak, dolmamış ise dolmamış miadı üzerinden Miat bakiyesinin hesabında 15 günü geçen ay küsuratı 1 ay addolunur. 15 gün ve daha noksan ay küsuratı hesaba alınmaz.
- c) İzne giden işçilerden kendilerine verilmiş bulunan giyim eşyaları, işyeri demirbaşı olarak verilenler hariç, bu müddetler için geri alınmayacaktır.
- d) İşi terk edip eşyaları da beraberinde götürenlerin işletmede istihkakları varsa, eşyaların bedelleri bu istihkaklarından mahsup edilecek, istihkak tutarı eşya bedelini karşılamıyor ise veya ilgilinin işletmede hiçbir istihkakı yoksa, durum personel ve sosyal işler şube müdürlüğüne bir mektupla bildirilecek ve adı geçen birimler de sicil dosyalarına gerekli açıklamayı koyacaktır. Bu kimseler, işletmede yeniden işe tertip edildikleri takdirde dosyalarında kayıtlı eşya bedeli ödettirilmeden iş başı yaptırılmayacaktır.
- e) İşi ve işyerini terk eden işçilerin iş kartlarına veya hesap kesme yazılarına “üzerinde giyim eşyası yoktur” açıklaması verilmiş veya damga vurulmuş olduğuna dikkat etmeden ücret ödenmesi yapılmayacak, aksi halde bu ihmal ve dikkatsizlikten doğan zararlar ödemeyi yapanlara tazmin ettirilecektir.
GİYİM EŞYALARI MALİYET BEDELLERİ
MADDE: 12-
Muhasebe ünitelerince her yıl başında giyim eşyası ve korunma teçhizatının maliyet bedelleri tespit olunarak, Şube Müdürlükleri ile müstakil servislere bir yazı ile bildirilecektir. Eşya bedellerinin tazmini veya bunlara ait kesintiler buna göre yapılacaktır.
MÜKERRER GİYİM EŞYASI VERİLMEYECEĞİ
MADDE: 13-
- maddede belirtildiği şekilde kendilerine gördüğü iş gereği belirli giyim eşyası ve korunma teçhizatı verilmesi gereken işçilerin miat müddetleri içinde, aynı maksada hizmet eden eşyalardan ancak bir tipi verilebilir. Örneğin kot iş elbisesi verilenlere aynı zamanda tulum verilmez.
GİYİM EŞYASI VE KORUNMA TEÇHİZATINI KAYBEDENLER VEYA SATANLAR HAKKINDA YAPILACAK İŞLEM
MADDE: 14-
- a) Giyim eşyası ve korunma teçhizatını her ne sebeple olursa olsun kaybetmiş olanlardan bu eşyaların maliyet bedellerinin tamamı kesilerek kendilerine yenileri verilecektir.
- b) Giyim eşyaları ve korunma teçhizatını sattıkları tespit olunan işçilere İş Yasası ve İş Sözleşmesinin cezai hükümleri tatbik edilmekle beraber, giyim eşyası ve korunma teçhizat bedellerinin tamamı da istihkaklarından kesilecektir.
ESKİ GİYİM EŞYALARININ VE KORUNMA TEÇHİZATININ SARFI, SATIŞI VEYA İMHASI
MADDE: 15-
- a) Miatlarını doldurup işçilerden usulüne göre geri alınarak ambara teslim edilen eşyalar, ilgili şube müdürlüğünün temsilcisinin de bulunacağı bir heyet tarafından her sene ve lüzumu halinde gözden geçirilerek işe yaramayanlar bir zabıtla tespit ve ayrılıp bulundukları yerde muhafaza altına alınacaktır.
- b) Şube Müdürlükleri ile Müdürlük ve müstakil servislerin, temizlik bezi, silecek, üstübü gibi ihtiyaçları, işe yaramayan bu gibi eşyalar ile karşılanacak, parçasından yararlanma imkanı bulunan korunma teçhizatı da değerlendirilecektir.
Bu çeşit kullanılmış eşya malzeme alma bonosu ile ihtiyaç olan servise verilecektir.
- c) Kullanılmış giyim eşyaları ve korunma teçhizatından İşletme işyerlerinde sarfına imkan bulunmayanların satışı yoluna, satışı mümkün olmazsa durum bir tutanakla belirlenerek, bunların yok edilmesi yoluna gidilecektir.
GİYİM EŞYALARININ VE KORUNMA TEÇHİZATININ İŞLEM VE DAĞITIMINDAN DOĞACAK SORUMLULUK
MADDE: 16-
Giyim eşyalarının ve korunma teçhizatının dağıtımı ile görevli birimler işbu Yönetmelik ile kendilerine verilen işlerin yerine getirilmesinden ve işçilere Yönetmelik uyarınca dağıtım yapmaktan ve bunların dağıtımına ait işlemlerin izlenmesinden sorumludurlar.
YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN MEVZUAT
MADDE: 17-
Bu konuda daha evvel çıkartılmış bütün Yönetmelik, Tamim, Genel ve Özel notlar yürürlükten kaldırılmıştır.
YÜRÜRLÜK
MADDE: 19-
İşbu Yönetmelik İş Sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yürürlüğe girecektir.
KÖMÜR DAĞITIM YÖNETMELİĞİ
KONU
MADDE:1-
TKİ’de çalışan işçilerin yakacak ihtiyaçlarını sağlamak için yakımlık kömür ve isteyenlere bu kömürün bedelinin verilmesi aşağıdaki esaslara bağlıdır.
KÖMÜR MİKTARI – DAĞITIM YERLERİ VE ZAMANI
MADDE: 2-
- a) Her işçi istihkakı olan yakımlık kömürü kendi üretim ünitesinden alabilir. Ancak, İşletme Merkezinden uzak olan işyerlerindeki işçilere kömür talep etmeleri halinde işyerlerine yakın İşletmelerle temas kurmak suretiyle yakacak kömürleri verilir.
- b) Yeniden ve ilk defa işe girecek işçiler, işe girdikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren yıl içinde hak edilen bedelsiz yakımlık kömürü almaya hak kazanırlar. Bedelsiz yakımlık kömürü almaya hak kazanan işçiye bu Yönetmelik ekindeki cetvelde belirtilen miktarlar üzerinden hak ettiği kadar bedelsiz yakımlık kömür verilir. Tespit edilen kömürün tamamını almak istemeyen veya bu miktardan daha az almak isteyen işçilere almadıkları miktarın kömür bedeli satış bedeli üzerinden istihkak sahibi işçiye ödenir.
İşletmede ve merkezde çalışan işçilere çalıştıkları üretim ünitesinde istihsal edilen parça kömürden, işçinin talebi halinde kriblaj tesislerinden verilir. Karı-koca çalışan veya aynı evde ikamet eden işçilerden sadece birine yakımlık kömür veya bedeli verilir. Pavyonlarda kalanlar kömür yardımından faydalanamazlar.
İsteyenler kömürlerini İşletme Müdürlüğünce tayin edilmiş veya edilecek yer ve zamanlarda ve Ağustos ayı sonuna kadar temin edecekleri vasıta ile toptan alabilirler. Yakımlık kömürünü toptan alacaklar bu durumu en geç 1 Nisan tarihine kadar bildirmek zorundadırlar.
Sobalı lojmanda oturanların KÖMÜR DAĞITIM YERLERİ
MADDE: 3-
Bedelsiz kömür, İşletme Müdürlüğünün tayin edeceği kömür dağıtım yerlerinden her Bu müddet içinde kullanılmayan ve her halde bir yıl içinde talep edilmeyen bedelsiz yakımlık kömür hakkı düşer. Ancak, işçinin yazılı müracaatı üzerine yakımlık kömür hakkını almadığı ayı takip eden aydaki tevzii tarihinden hak kazanıp alamadığı kömürü o TOPTAN KÖMÜR VERİLMESİ
MADDE: 4-
Bedelsiz kömürünü toptan alıp da o yıl içerisinde ayrılanlardan hak kazanamadıkları aylar için verilen kömürün bedeli satış bedeli üzerinden tahsil olunur. Ölüm, emeklilik, askerlik, maluliyet, yaşlılık ve kadın işçilerin evlenmeleri nedeniyle işten ayrılanlara bu madde hükmü uygulanmaz.
Pavyonda yatanlardan başka şehirlerde ikamet eden eşleri için bedeli mukabili 10 eşit taksitte ödenmek üzere 5 ton kömür verilir.
Emekli olan işçilerden isteyenlere bir defaya mahsus olmak üzere emeklilik tarihinden itibaren 1 yıl içinde ve yine bir defaya mahsus olmak üzere sözleşme dönemi içinde kalmak şartı ile işyerinde çalışmakta iken ölen işçilerin ailesinin talebi halinde bedeli mukabili 5 ton kömür verilir.
Yakımlık kömürü kişisel tüketimi dışında herhangi bir şekilde elden çıkardığı tespit edilen işçilerin bir iş sözleşme dönemi içindeki kömür istihkakları kesilir. Bu hususla ilgili tatbikat, savunma servisi ile sosyal hizmetler servisinin işbirliği ile yapılır.
Kaloriferli hizmet evlerinde oturanlara bu hüküm uygulanmaz.
VERİLEN KÖMÜRÜN TAKİBİ
MADDE: 5-
Sosyal hizmetler şefliğince bedelsiz yakımlık kömür almaya hak kazananların isimleri bir deftere kayıt edilerek her ay aldıkları kömür miktarına göre senelik yekunu aşmamaları kontrol edilir. Bu defterde hak sahipleri için açılacak sahifede veriliş şekline göre kömür miktarları yazılarak imzaları alınır.
YÜRÜRLÜK
MADDE: 6-
İş Sözleşmesinin 55. maddesi gereğince bu Yönetmelik 01.01.2005 tarihinden itibaren yürürlüğe girer.
Yakımlık kömür ile ilgili ister NOT: Düzenlenen bu Yönetmeliğe Tunçbilek için “Tavşanlı’da GLİ tarafından Kömür Tevzii eski usul ve esaslara göre devam edilecektir.” cümlesinin, SLİ için “işveren, kantarda tam tartıyı temin edene kadar kantar fazlası kömürün bedeli tahsil edilir.” cümlesinin eklenmesine ve ayrıca GLİ’de verilmekte olan lavvar kömürünün tatbikatına devam olunacaktır.”
İŞÇİLERE VERİLECEK BEDELSİZ YAKIMLIK KÖMÜR MİKTARLARI CETVELİ
ELİ İşletmesi 6000 kg linyit kömürü
SLİ İşletmesi 8000 kg linyit kömürü
ÇLİ İşletmesi 6000 kg linyit kömürü
GLİ İşletmesi 6000 kg linyit kömürü
BLİ İşletmesi 6000 kg linyit kömürü
ILİ İşletmesi 6000 kg linyit kömürü
İşveren, GELİ ve YLİ İşletmelerinde, işletmenin durumunun müsait olması kaydıyla 4000 kg torbalanmış kömür verir. Kömürün verilememesi halinde 3000 kg SOMA kömürünün bedeli ödenir. Ancak YLİ İşletmesinde çalışan işçiler GELİ – YLİ arasındaki nakliye bedelini öder. Bu DİDİM, AKÇAY ve İZMİR’de çalışanlara SOMA kömürünün satış fiyatı üzerinden, ANKARA’da çalışanlara ise ilgili idarece yakılmasına izin verilen kömür satış fiyatı üzerinden 3000 kg kömür bedeli ödenir.
BEDELSİZ YEMEK VE İAŞE BEDELİ TALİMATI
(BESLENME TALİMATI)
MADDE: 1-
İstihsal bölgelerinde işçi pavyonlarında yatan işçilere üç öğün yemek ve ekmek dahil MADDE: 2-
Bunlardan yıllık ücretli izine çıkanlar ile yemek yiyemeyeceğini bildiren işçilere İş Sözleşmesinde belirlenen iaşe bedeli ödenir.
MADDE: 3-
Pavyonda yatan işçiler yemek bedellerini para olarak almak istedikleri takdirde kendilerine İş Sözleşmesinde belirtilen iaşe bedeli ödenir.
MADDE: 4-
İşçi pavyonlarında yatan işçilere verilen yemek 10 günlük tabelalar halinde, o mevsimde bulunabilen ve işverence tedariki mümkün erzak çeşitlerine göre yeraltı ve yerüstünde çalışanlara Yemeğin yedirileceği yer ve yedirme saati ile buna dayalı tevzii şekli İşletme Müdürlüklerince düzenlenir.
MADDE: 5-
Bütün işçilere, işyerinde fiilen çalıştıkları günler için 1 kilogram süt verilir. Verilmediği takdirde A.O.Ç’nin Ankara’daki günlük şişe sütünün fiyatları üzerinden her yıl Mart ve Eylül aylarının 5. günündeki 1 kilogram sütün bedeli munzam gıda yardımı olarak o ÜCRET GRUPLARI
(YERALTI)
BİRİNCİ GRUP
Ajustör Postabaşı
Ajustör Usta
Ajustör Ustabaşı
Ayak Tamir Usta
Barutçu
Baş Madenci
Başçavuş
Borucu Ustabaşı
Çavuş (Ayak)
Dam Kazmacı
Damcı Usta
Delikçi Usta
Elektrik Postabaşı
Elektrik Teknikeri
Elektrik Teknisyeni
Elektrik Usta
Elektrik Ustabaşı
Elektrik Bakım Usta
Galeri Açma Makinesi Operatörü
Hat Bakım Usta
Hidrolik Direk T.B. Postabaşı
Hidrolik Direk T.B.Usta
Kaynakçı Usta
Kazmacı Usta – İhzarat Usta
Kesici Yükleyici Operatörü
Konveyör Postabaşı
Konveyör Usta
Konveyör Ustabaşı
Maden Teknikeri
Makine Teknikeri
Makine Teknisyeni
Merkezi İzleme Operatörü
Motorcu (Lokomotif Sürücüsü)
Ramble Usta
Sondör
Sökümcü Usta
Şilt Sürücüsü
Tamburlu Kesici Operatörü
Tamir Bakım Postabaşı
Tamir Bakım Usta
Tamir Bakım Ustabaşı
Tamirci Usta
Taramacı Usta
Topograf
Troley Bakım Ustabaşı
Troleyci
Üst Madenci
Yol Marangoz Usta
İKİNCİ GRUP
Arabacı
Ayak Tamir Yedek
Barutçu Yedek
Borucu Postabaşı
Borucu Usta
Çavuş (Diğer)
Dam Kazmacı Yedek
Damcı Yedek
Dedektörcü
Delikçi Yedek
Dinamit Ambarcı
Dozörcü
Galeri Açma Mak. Opr. Yrd.
Hidrolik Pompacı – Hortumcu
İhzarat Yedek
İnşaat Usta
Jeometr-Miracı (Pusulacı)
Katip
Kazı – İhzarat İşçi
Kazmacı Yedek
Konveyör İtici
Kulikar Operatörü
Malzeme Takipçisi
Malzemeci
Monoray Operatörü
Motor Kancacısı
Ölçme Usta
Puantör
Ramble Operatörü
Sökümcü Yedek
Tamirci Yedek
Taramacı Yedek
Telefon Tamircisi
Tesis Çalıştırıcı
Transfer Tesisleri Çalıştırıcı ve Bakımcısı
Troley Muavini (Ehliyetli Olanlar)
Tulumbacı
Tumbacı
Vinççi
Vinççi – Arabacı
Yangın Usta
Yangın Yedek
Yeraltı Mekanize İşçi
Yol Marangoz Yedek
ÜÇÜNCÜ GRUP
Ayak İçi Kablocu
Jeometr Yardımcısı
Konveyör Çalıştırıcı – Bakımcı
Saccı
Saccı – Kancacı
Sıhhiye
Tamir Bakım Usta Yardımcısı
Vagon Bakım Usta
Yağcı
DÖRDÜNCÜ GRUP
Ambarcı
Boyacı Usta
Düz İşçi
İnşaat Yedek
Kapakçı
Kapıcı
Manevracı
Takımcı
Trafikçi
ÜCRET GRUPLARI
(YERÜSTÜ)
BİRİNCİ GRUP
Açık Ocak Sürveyanı
Ağaçlandırma Formeni
Ağır Kamyon Şoförü
Akü Tamir Postabaşı
Akü Tamir Usta
Akü Tamir Ustabaşı
Ambar Sürveyan
Ana İhraç Vinç Operatörü
Aşçı
Aşçıbaşı
Bant Tamir Bakım Usta
Barutçu
Baş Laborant
Baş Madenci
Baş Puantör
Baş Puantör Yardımcısı
Baş Sondör
Baş Şoför
Baş Şoför Yardımcısı
Baş Topograf
Başçavuş
Bilgisayar Operatörü
Bobinaj Usta
Boya , Badana, Camcı Usta
Boya, Badana, Camcı Ustabaşı
Buldozer Operatörü
Buldozer Tamir Usta
Delgi Operatörü (EBİM)
Delik Makine Operatörü
Demirci Usta
Direk Harman Şef Yardımcısı
Dökümcü Posta Başı
Dökümcü Usta
Dökümcü Ustabaşı
Döşemeci Usta
Dragline Operatörü (Asgari 20 Yd3)
Duvarcı Usta
Ekskavatör Operatörü
Ekskavatör Tamir Postabaşı
Ekskavatör Tamir Usta
Ekskavatör Tamir Ustabaşı
Ekskavatör Yağcı Postabaşı
Elektrik Bakım Usta
Elektrik Postabaşı
Elektrik Teknikeri
Elektrik Teknisyeni
Elektrik Usta
Elektrik Ustabaşı
Elektronik Postabaşı
Elektronik Usta
Frezeci Postabaşı
Frezeci Usta
Greyder Operatörü
Hat Bakım Usta
Hat Kontrol Usta
Hava Hattı Frenci
Hava Hattı Postabaşı
Hava Hattı Tamir Bakım Usta
Hava Hattı Ustabaşı
Hızar Operatörü
Hızarcı Usta
Hızarcı Postabaşı
İnşaat Kalfası
İnşaat Postabaşı
İnşaat Ressamı
İnşaat Sürveyanı
İnşaat Teknikeri
İnşaat Teknisyeni
İnşaat Usta
İnşaat Ustabaşı
İstif Makinesi Operatörü
İtfaiye Amiri
Kalaycı Usta
Kamyon Şoförü (Ağır Vasıta Ehliyetli)
Kantarcı
Kaporta Postabaşı
Kaporta Usta
Kaporta Ustabaşı
Karoser Usta
Katip Uzman
Kaynakçı Postabaşı
Kaynakçı Usta
Kaynakçı Ustabaşı
Kırıcı (Silo Üstü) – Lavvar
Klemşel Operatörü
Kompresör Ustabaşı
Krank Taşlama Usta
Kumanda Merkezi ve Eleme Transfer Tesisleri Operatörü
Laborant
Lamba Tamir Postabaşı
Lamba Tamir Ustabaşı
Lastik Parça Tamir İmal Usta
Lastik Tamir Postabaşı
Lastik Tamir Usta
Maden Teknikeri
Makine Ressamı
Makine Teknikeri
Makine Teknisyeni
Marangoz Postabaşı
Marangoz Usta
Marangoz Ustabaşı
Metal Boyacı
Modelci Usta
Motor Tamir Usta
Motor Tecrübe Postabaşı
Motor Tecrübe Usta
Motor Teknikeri
Motor Teknisyeni
Motorcu (Dizel Lokomotif Sürücüsü)
Nezaretçi (Eğitim)
Oto Boya Postabaşı
Oto Boya Usta
Oto Elektrik Postabaşı
Oto Elektrik Usta
Oto Elektrik Ustabaşı
Parça Yıkama Usta
Planyacı Usta
Pompa Pres Usta
Radyatör Usta
Rektifiye Usta
Ressam
Sağlıkçı (Kolej Mezunu)
Sıcak Demir Postabaşı
Sıcak Demir Usta
Sıcak Demir Ustabaşı
Sıhhi Tesisat Kalorifer Postabaşı
Sıhhi Tesisat Usta
Sıvacı Usta
Soğuk Demir Postabaşı
Soğuk Demir Usta
Soğuk Demir Ustabaşı
Sondaj Postabaşı
Sondaj Tamir Usta
Sondaj Ustabaşı
Sondör
Sosyal İşler Şef Yardımcısı
Sosyal Sürveyan
Spor Tesisleri Amir Yardımcısı (Antrenör)
Su Tasfiye Cihazı Usta
Sübap Taşlama Usta
Şanzıman Tamir Usta
Şasi Tamir Usta
Şebeke Tamir Usta
Şef Garson
Tablocu
Takımcı ( EML Mezunu)
Tamir Bakım Postabaşı
Tamir Bakım Usta
Tamirci Postabaşı
Tamirci Usta
Tamirci Ustabaşı
Telefon Operatörü
Telefon Tamir Postabaşı
Telefon Tamir Ustabaşı
Telefon Tamircisi
Tenekeci Usta
Tesviye Postabaşı
Tesviye Usta
Tesviye Ustabaşı
Topograf
Torna Postabaşı
Torna Usta
Torna Ustabaşı
Traktör Operatörü
Treyler Şoförü
Tulumba Tamir Usta
Umumi Nakliye Sürveyan
Üst Madenci
Vardiya Mesul Yardımcısı (Lavvar)
Vardiya Mesulü
Vinç Operatörü (25 Tondan Fazla)
Vinç Şoförü (25 Tondan Fazla)
Yıkama Yağlama Postabaşı
Yıkama Yağlama Usta
Yıkama Yağlama Ustabaşı
Yıkayıcı (Lavvar)
Yükleme Tesisleri Postabaşı
Yükleyici Operatörü
İKİNCİ GRUP
Arşiv Dosyacı
Aşçı Yamağı
Barutçu Yedek
Baş Borucu Usta
Buldozer Yağcı
Burgucu Usta
Büfeci
Çavuş
Daktilo
Delik Makinesi Yağcı
Dozörcü
Eczacı Kalfası
Eğitim Araçları Sorumlusu
Ekskavatör Yağcı
Garson
Hamurkar
İnşaat Çavuşu
İş Makineleri Yağcısı
İtfaiye Çavuşu
Jeometr – Miracı (Pusulacı)
Kaloriferci – Ateşçi
Kartelacı
Kartoteks
Kasiyer
Katibe
Katip
Kayıt Katibi
Kompresör Operatörü
Kompresör Postabaşı
Kunduracı
Laborant Yardımcısı
Lamba Tamir Bakım Usta
Makasçı (Hava Hattı)
Makine Tamircisi
Malzeme Takipçisi
Malzemeci
Manevracı – Harmancı
Mücellit
Numuneci
Ocakçı
Oto Yağcısı
Ozalitçi – Fotokopici
Pişirici
Pres Yedek
Puantör
Pusulacı
Sinema Operatörü
Sobacı
Sondör Yardımcısı
Spor Tesisleri İşçisi (Sporcu)
Şoför (Profesyonel Ehliyetli)
Takımcı
Terzi
Tesis Çalıştırıcı – Bakımcısı
Tezgahtar
Tulumbacı
Tumbacı
Usta Yardımcısı (EML Mezunu)
Vinç Yağcısı
Vinççi
Yağcı (Lavvar-Hava Hattı-Bant Nak.)
ÜÇÜNCÜ GRUP
Ayıklayıcı
Bandocu
Berber
Bileyici
Burgucu Yedek
Büzcü Usta
Delikçi Usta
Delikçi Yedek
Demirci Yedek
Doldurucu (Lavvar – Yükleme)
Fırın Ateşçisi
Filtreci
Hızar Operatör Yardımcısı
Hızarcı Yedek
İmam – Müezzin
İnşaat İşçisi
İtfaiye Eri
İtfaiye Onbaşı
Kablocu
Kapakçı
Kırıcı Operatörü
Klorcu
Konveyör Çalıştırıcı Bakımcı
Koruma Güvenlik Görevlisi
Marangoz Yedek (Atölye)
Mutemet
Odacı
Öğütücü Ezgici
Pansumancı
Sıhhiye
Sosyal Sürveyan Yardımcısı
Şoför Muavini ( Şoför Ehliyetli Olanlar)
Tahlisiyeci
Tahmil – Tahliye (Ambar – Direk – Harman – Yükleme – Satış)
Vagon Tamircisi
Vinç Muavini
Vinççi – Arabacı
Yağcı
Zimmerci
DÖRDÜNCÜ GRUP
Ambarcı
Bant Tamir Yedek
Bulaşıkçı
Çamaşırcı – Ütücü
Çöpçü – Kömürcü
Düz İşçi
Ekmek Dağıtıcı
Hademe
Hamamcı – Kazancı
Hat Bakım Yedek
İşyeri Bekçisi
Kancacı
Kapıcı
Meydancı
Saccı – Kancacı
Saccı
Şoför Muavini (Sürücü Belgesi Olmayan)
Trafikçi
Vantilatörcü
Yıkayıcı (Araba)