Sigortalılığın Aidiyeti Davası
Sigortalılığın Başka Bir Kişiye Ait Olması
Sigortalılık hakkı kişiye sıkı sıkıya bağlı vazgeçilmeyen bir anayasal hak olmasına rağmen kimi durumlarda bir kişi üzerinde gozüken çalışmanın diğer bir kişiye ait olduğu yolunda iddialar uygulamada sıkça rastlanılan dava türlerindendir. Yaş küçüklüğü, işe giriş tarihinde kimlik belgelerinin yokluğu gibi hallerde veya ad ve soyadı benzerliği, hatta bazen ana adı ve baba adı benzerliği gibi durumlarda davacının çalışmasının başka bir kişi adına kaydedildiğine rastlanmaktadır.
Sigortalıların; isim ya da sicil numaralarındaki hatalar nedeniyle başka isim ya da sicillerle ya da sicilsiz olarak bildirilen çalışmaların, kendilerine ait olduğunun tespitine ilişkin açtıkları davalar da hizmet tespiti davaları ile birlikte değerlendirilebilir.
Bu tür davalarda bildirimlerin hatalı olarak yapıldığı iddia edilen kimlik bilgilerine sahip herhangi bir gerçek kişi yoksa bu husus nüfus müdürlüğünden araştırılarak tespit edilmelidir. Sadece kuruma husumet yoneltilmesi yerindedir. Ancak bu kimlik bilgilerine sahip biri varsa hak alanını ilgilendirdiğinden davaya yontemince dâhil edilmesi veya beyanına başvurulması gerekeceği unutulmamalıdır (Y.10. HD 2010/7708 Esas 2012/1173 Karar; Y. 10. HD 2008/18512 Esas 2010/2811 Karar Sayılı İçtihatları).
Hem davacının hem de kayıtlarda yer alan kişinin kayıtlardaki benzer ve ayrık olan hususları tespit edilerek buna ilişkin inceleme yapılması gereği, bu kapsamda belgelerdeki imzaların ya da fotoğrafların aidiyetlerinin belirlenmesinin kayıtların aidiyetini belirlemeye de yardımcı olacağı goz onüne alınmalıdır.
Bu tür davalarda; oncelikle çalışmaların üzerinde goründüğü kişinin davalı gosterilmesi, gerek belgeler gerekse fiil durumun titizlikle araştırılması, imza ve fotoğrafların incelenmesi, gerçek çalışma konusunda bilgisi olan kişilerin bilgilerine başvurulması gerekmektedir.
Davacının, başka birisinin kimlik bilgilerini kullanarak çalıştığı iddiasıyla, aidiyet içerikli tespit davası açılması durumunda, kurum ve adına sigortalı çalışma bildirilen kişiye husumet yoneltilmesi gerekir.
Vekalet Ücretine Hükmedilmez
Davacının, adına çalışma bildirilen kişinin bilgisi ile onun kimlik bilgilerini kullanarak çalışması durumunda, boyle bir yola başvurma nedeni, adres veya akraba olarak yakınlıkları vs. üzerinde durulmalı, çalışan kişinin tespiti amacıyla, işveren veya işyerinde ustabaşı, şef vs. gibi esasen çalışma ve çalışanla ilgili bilgisi olacak kişilerin tanık sıfatı ile bilgilerine başvurulup fiilen çalışan kişi şüpheye yer vermeyecek şekilde belirlenip, hizmetlerin fiilen çalışan kişiye ait olacağı gozetilerek karar verilmelidir. Davalının kabul beyanının tek başına sonuç doğurmayacağı gozetilmelidir. Bu tür bildirimlerde kurumun hatalı davranışı bulunmadığından, davanın kabulü durumunda kurum aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmemelidir.
Aidiyet davalarında; davacının çalışmaları ad ve soyadı gibi bir takım benzerlikler dolayısıyla başka bir sigortalı üzerinde gorünüyorsa o kişi mutlaka davada taraf gosterilmeli ve davaya karşı diyecekleri sorulmalıdır.
