Mirasçı Atama Nedir?
Mirasçı atamada (mirasçı nasbi), mirasbırakan, mirasçıya terekeye dahil belirli bir malı bırakmaz, tüm terekenin belirli bir cüz’ünü (oranını) veya tüm terekeyi bırakır. Mirasçı atamada atanan mirasçı terekenin tamamında, her zerresinde hak sahibidir.
Örneğin, mirasbırakan, “Öldüğümde B, malvarlığımın (1/4’üne sahip olsun”, dediğinde ya da “Tüm malvarlığını Türk Eğitim Derneği’ne kalsın” dediğinde mirasçı atama vardır.
Mirasçı atamada belirli bir mal bırakma söz konusu değildir. Mirasbırakan mirasçıyı terekenin tamamına veya belirli bir oranına yasal mirasçılar yanında ortak etmektedir.
Atanan mirasçılar mirası, kendiliğinden kazanırlar. Taşınırlarda teslime, taşınmazlarda tescile, alacaklarda temlike gerek yoktur. Önemli olan, mirasçı atamaya ilişkin vasiyet ya da miras sözleşmesinin kesinleşmiş olmasıdır.
Terekenin tamamı veya belirli bir oranı için bir atama söz konusu olabilir.
Yasa, mirasçı atamanın sadece bir kişiye değil, birden fazla kişiye ilişkin olabileceğini belirlemiştir. MK m. 516’ya göre, mirasbırakan mirasının tamamı veya belirli bir oranı için bir veya birden çok kişiyi mirasçı atayabilir.
Yasa 516. maddenin ikinci fıkrasında bir yorum yapmaktadır. Bu hükme göre, terekenin tamamını ya da belirli bir oranını içeren her tasarruf, mirasçı atamadır. Burada yasa koyucu bu tür tasarrufların mirasçı atama olduğunu kabul ederek, bunları belirli mal bırakma tasarrufundan ayırmaktadır.
Mirasbırakan ister belirli mal bırakma ister mirasçı atama olsun, saklı pay kurallarını ihlal ederse ne olacaktır?
Örneğin, mirasbırakan “Öldüğümde herşeyim Türk Eğitim Derneği’ne kalsın” dediğinde, saklı paylı mirasçıların saklı paylarını ihlal etmiş demektir.
İster belirli mal bırakma ister mirasçı atama olsun, ölüme bağlı tasarruf ile saklı pay kuralları ihlal edilirse tenkis davası açılır.
