Zümre sisteminde mirasbırakanın mirasçıları sayılmamıştır. Bu zümreye giren herkes, kendinden önce gelen ve aynı soybağından üreyen yok ise mirasçı olmaktadır.
Türk İsviçre hukuk sistemi zümre sistemini kabul etmiştir. Ancak bazı yasalarda (5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu m. 19 gibi) sınıf sistemi bulunmaktadır. Bu maddede eser sahibinin
ölümü halinde manevi haklarını kullanabilecek olan kişiler zümre esasına göre değil, tek tek sayılmak suretiyle belirlenmiştir. Buna göre eser sahibi manevi haklarını kullanacak kişiyi belirlememişse, bu yetki, -varsa- vasiyeti yerine getirme görevlisine; ölen eser sahibi böyle bir kişi tayin etmemişse sırası ile sağ kalan eş ile çocuklara; atanmış mirasçılara; ana-babaya; kardeşlere aittir.
Zümre sisteminde yasal mirasçıların kan bağı bakımından yakınlığına göre yapılan bir sınıflandırma söz konusudur. Kan bağı bakımından mirasbırakana yakınlık derecesine göre mirasçılar zümrelere ayrılmaktadır. Bu anlamda olmak üzere mirasbırakanın birinci zümre ya da birinci derecede mirasçıları altsoyu; ikinci zümre ya da derecede mirasçıları ana-baba ve bunların altsoyu; üçüncü zümre ya da derecede mirasçıları ise büyük ana ve babalan ile bunlann altsoyudur. Her zümrenin başında bulunan kişiye zümre başı (kök mirasçı) denir
Yakın Zümre Varken Uzak Zümre Mirasçı Olamaz
Herhangi bir zümrede mirasbırakana yakın bir mirasçı varsa, uzak zümre mirasçı olamaz. Birinci zümre varken ikinci zümre mirasçı olamaz. Örneğin mirasbırakanın kardeşi hayatta ise büyük ana baba mirasçı olamaz.
Aynı Zümrede Yakın Derecede Mirasçı Uzak Derecede Mirasçıyı Engeller
Zümre sisteminde mirası bırakanın altsoyu birinci zümreyi oluşturur. Birinci zümrede birinci derecede mirasçı çocuk, ikinci derecede mirasçı torundur. Çocuk varken torun mirasçı olamaz.
İkinci zümrede ana baba ve onlardan gelenler bulunur. Ana baba varken kardeşler mirasçı olamaz.
Birden Fazla Zümrenin Aynı Anda Mirasçılığı Söz Konusu Değildir
Bu ilke esasen birinci ilkenin sonucudur. Ölenin çocukları ile ana babası birlikte mirasçı olamaz.
Kök İçerisinde Halefiyet İlkesi
Türk İsviçre hukuk sistemlerinde kök içerisinde halefiyet ilkesi önemli bir ilkedir. Zümre başının mirasçılığına bir engel çıkarsa (mirasbırakandan önce ölmesi; mirası reddetmesi; mirastan yok-
sun bırakılması; altsoyun mirasçılığnı engellemeyecek şekilde mirasçılıktan çıkarılmış olması gibi) zümre başından olanlar, yani onun altsoyu mirasta onu temsil ederler, ona ardıl olurlar.
Örnek:
M ölmüş, geride oğlu A, kızı B, kızı C’nin çocukları D ve E ile kardeşleri F,G ve H kalmıştır.
Zümre başı C’dir. Mirasçı olabilmek için, miras bırakanın ölümü anında hayatta olma koşulu vardır. Bu nedenle C mirasçı olamaz, mirasçılar C’nin altsoyu, yani D ve E’dir. A, B, D ve E varken, M’nin kardeşleri pay alamazlar. C’nin payı, kök içerisinde halefiyet ilkesi gereğince D ve E’ye kalır. :
M’nin terekesi 6 pay itibar edilmek suretiyle 2 pay A’ya, 2 pay B’ye, 1 pay D’ye, 1 pay E’ye verilir.
Eğer mirasbırakanın ölümünde E de ölmüş olsaydı E’nin payı da kızı F’ye kalırdı.
Kök içerisinde halefiyet ilkesinin uygulanabilmesi için, mirasçılığına engel çıkan zümre başının altsoyunun bulunması gerekir. Altsoy yoksa bu ilke uygulanmaz.
