Kayıp Şahıslar Yönergesi

Kayıp Şahıslar Yönergesi

KAYIP ŞAHISLAR YÖNERGESİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) Bu Yönergenin amacı; polis sorumluluk alanında meydana gelen kayıp olayları ile kimliği belirsiz cesetler hakkında yapılacak araştırma ve soruşturma işlemlerini, alınacak tedbirler ile görevli birimlerin yetki ve sorumluluklarını düzenlemektir.

(2) Bu Yönerge; polis sorumluluk alanında meydana gelen kayıp olayları ile kimliği belirsiz cesetler hakkında yapılacak araştırma ve soruşturma işlemlerini, bu işlemlere esas müracaatların alınma usulünü, alınacak tedbirler ile görevli birimlerin yetki ve sorumluluklarını kapsar.

Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Yönerge; 04/07/1934 tarihli ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Salâhiyet Kanunu hükümleri ile 14/02/1985 tarihli ve 3152 sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 33 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Yönergenin uygulanmasında;
a) Başkanlık: Asayiş Dairesi Başkanlığını,
b) Çocuk birimi: Çocuklarla ilgili olarak mevzuatla verilen görevleri yerine getiren, İl Emniyet Müdürlüklerinde Çocuk Şube Müdürlüğü, İlçe Emniyet Müdürlükleri/Amirliklerinde Çocuk Büro Amirliği düzeyinde kurulan birimi,
c) Engelli: 01/07/2005 tarihli ve 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun hükümlerine göre doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeniyle toplumsal yaşama uyum sağlama ve günlük gereksinimlerini karşılama güçlükleri olan ve korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyaç duyan kişiyi,
ç) Kayıp çocuk: Yakınları tarafından nerede olduğu veya akıbeti bilinmeyen, vesayeti veya koruması altında bulunduğu kurumu izinsiz terk eden veya izinli ayrılsa bile kuruma geri  dönmeyen ve hakkında kolluk birimlerine kayıp müracaatı yapılmış 18 yaşını tamamlamamış kişiyi,
d) Kayıp şahıs: Kayıp yetişkin veya çocuğu,
e) Kayıp yetişkin: Yakınları tarafından nerede olduğu veya akıbeti bilinmeyen, hakkında kolluk birimlerine kayıp müracaatı yapılmış 18 yaşını tamamlamış kişiyi,
f) Kimliği belirsiz ceset: Kim olduğu bilinmeyen veya üzerinden kimlik çıkmayan veya üzerinden kimlik çıksa bile bilgilerinin doğruluğundan şüphe edilen veya yakınlarınca teşhis edilemeyen ceset veya beden parçalarını,
g) Müracaat: Kayıp şahıs hakkında gerekli araştırma ve soruşturma işlemlerinin yapılabilmesi için kayıp yakını veya ilgili diğer kişiler tarafından kolluk birimlerine yapılan kayıt altına alınmış resmî başvuruyu,
ğ) Olay yeri inceleme ve kimlik tespit birimi: 01/08/2008 tarihli ve İçişleri Bakanının onayıyla yürürlüğe giren Emniyet Genel Müdürlüğü Olay Yeri İnceleme ve Kimlik Tespit Birimleri Yönetmeliği hükümlerine göre yerine getirilen teknik hizmetleri yürüten birimi,
h) Sistem: KİHBİ Bilgi Sistemi ve Kayıp Şahıslar Projesini, kimliği belirsiz cesetler için Kimliği Belirsiz Cesetler Projesini; bu hizmetlere ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü’nce geliştirilen ve ülke genelinde uygulamaya konulacak yeni sistemler ile kullanımı düzenlenen her türlü bilgi sistemlerini,
ı) Şube Müdürlüğü: Asayiş Dairesi Başkanlığı Kayıp ve Aranan Şahıslar Şube Müdürlüğünü,
i) TDP birimi: Toplum destekli polislik birimlerini,
j) Terör nitelikli kayıp: Terör olayları nedeniyle meydana geldiği değerlendirilen kaybolma olaylarını, kaybolma tarihi itibariyle terör örgütüne katıldıkları/katılabilecekleri değerlendirilen şahısların kaybolmasını,
k) Vahim kayıp: 12 yaşından küçük, engelli, tıbbî yardıma muhtaç kişilerin kaybolması ile ölüm şüphesi içerisinde kişilerin kaybolmasını,
l) Yabancılar birimi: 23/08/1993 tarihli ve İçişleri Bakanının onayıyla yürürlüğe giren İl Emniyet Müdürlüğü Pasaport, Yabancılar, Pasaport-Yabancılar Şube Müdürlükleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği hükümlerine göre yabancılar hakkında iş ve işlemleri yürüten birimi,
m) Yüksek riskli kayıp: 13-18 yaş arasındaki çocukların veya intihara eğilimli kişilerin kaybolması ile bir suçun mağduru olabilecek şekilde kişilerin kaybolmasını, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Genel İlkeler, Görevli Birimler ve Sorumluluk
Genel ilkeler
MADDE 4- (1) Polis, kayıp şahıslara ilişkin hizmetleri aşağıdaki esaslara uygun olarak yürütür:
a) Polis, kayıp çocuk ve yetişkinleri, kişi hürriyeti ve güvenliğinin tehlikeye düşmesinin önlenmesi amacıyla bulununcaya kadar arar.
b) Polis, kaybolma sebebi ne olursa olsun kayıp şahıslar hakkında araştırma ve soruşturma hizmetlerini yürütür.
c) Kayıp olayları hem idari hem de adli nitelikli olaylar olarak kabul edilir. Bu nedenle adli makamlarca verilecek takipsizlik kararına istinaden arama kayıtları kaldırılamaz.
ç) Kişilerin özel hayatına ilişkin bilgiler, kayıp olaylarının araştırılması, soruşturulması ve aydınlatılması bakımından gerekli olmadıkça görevli ve yetkili olmayan kişilere verilemez, anlatılamaz ve üçüncü kişilerin paylaşımına sunulamaz.
d) Kayıp şahıslar hakkında yapılan bütün işlemler, bu Yönerge hükümleri ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde kayıt altına alınır ve arşivlenir.
e) Kayıp şahıslara ilişkin hizmetlerin, kurumsal hafıza oluşturmak ve hizmetlerde sürekliliği sağlayacak bir anlayışla yürütülmesi esastır.
f) Kayıp şahıslara ilişkin hizmetler, yakınları kaybolan kişilerin beklentilerini karşılayacak, onlarla sürekli irtibat halinde olunmasını sağlayacak bir yaklaşım içerisinde yürütülür.
g) Kayıp olaylarına ilişkin bilgiler, bu olayların aydınlatılmasını sağlamak, toplumsal duyarlılık oluşturmak ve bilinçlenmeyi sağlamak amacıyla Başkanlıkça belirlenen esaslara ve standartlara uygun olarak kamuoyunun bilgisine sunulur.

Başkanlığın görevleri
MADDE 5- (1) Başkanlık; bu Yönerge kapsamındaki hizmetleri, ülke genelinde etkin bir şekilde yürütmek, kayıp olayları ile mücadele stratejisini belirlemek ve uygulamaya geçirilmesini sağlamak, iller arası koordinasyonu temin etmek, hizmetleri geliştirmek ve verimli hale getirmekle görevlidir.
(2) Bu Yönerge kapsamındaki hizmetleri, Başkanlık adına Şube Müdürlüğü yürütür.

Görevli birimler
MADDE 6- (1) Bu Yönerge kapsamındaki kayıp olaylarına ilişkin hizmetler, asayiş veya çocuk birimlerince yürütülür. Bu birimlerin bulunmadığı yerlerde ya da iş yükü sebebiyle polis merkezlerince de hizmetler yürütülebilir.
(2) Terör nitelikli kayıplara ilişkin hizmetler, terörle mücadele birimleri tarafından yürütülür.
(3) Kayıp yabancı uyruklu şahısların araştırma ve soruşturma işlemleri de birinci fıkra hükmüne göre yürütülür.

Sorumluluk
MADDE 7- (1) Bu Yönerge kapsamındaki hizmetlerin; il düzeyinde etkin bir şekilde yürütülmesinden, yeterli sayıda ve nitelikte personelin, ekip, araç gereç ve taşıtın tahsis edilmesinden ve hizmetlerin geliştirilerek verimliliğin artırılmasından İl Emniyet Müdürü sorumludur.
(2) Bu Yönerge kapsamındaki hizmetler üç ayda bir İl Emniyet Müdürü’ne, yılda en az bir defa Başkanlığa raporlanır. Raporlamaya ilişkin standartlar Başkanlık tarafından belirlenir.

Kayıp şahıs olaylarının analizi ve değerlendirilmesi
MADDE 8– (1) Kayıp olayları, risk düzeyleri dikkate alınarak, bütün yönleriyle analiz edilir. Yapılan analiz sonuçlarına uygun olarak periyodik değerlendirmeler yapılır.
(2) Yapılan analiz ve değerlendirmelere göre kayıp olaylarının nedenleri, risk grupları, kaybolma zamanları ve yerleri, kayba maruz kalma düzeyleri, mükerrer kaybolma olayları gibi hususlar çok yönlü olarak incelenir.
(3) Elde edilen analiz ve değerlendirme sonuçları, ilgili emniyet birimleri ve kurumlar ile görev ve yetki alanları dikkate alınmak suretiyle paylaşılır.

Özel araştırma ekibi görevlendirilmesi
MADDE 9- (1) 2559 sayılı Polis Vazife ve Salâhiyet Kanununun Ek 5 inci maddesi ile diğer ilgili mevzuat hükümleri kapsamında; vahim kayıp olayları, yüksek riskli kayıp olayları ile yapılan araştırma ve soruşturma işlemlerinden sonuç alınamayan kayıp olaylarının aydınlatılması amacıyla merkezde İçişleri Bakanı’nın, illerde Valinin onayıyla özel araştırma ekibi/ekipleri görevlendirilebilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kayıp Şahıs Müracaatları
Kayıp şahıs müracaatının alınması
MADDE 10- (1) Kayıp şahıs müracaatı, öncelikle şahsın ailesi, kanuni yakınları, veli veya vasisi, yasal temsilcisi ile bağlı bulunduğu kurum yetkilisi tarafından yapılır. Belirtilenler dışında şahsın yokluğunu fark eden ve durumundan endişe eden diğer kişiler de müracaatta bulunabilir.
(2) Kayıp şahıs müracaatının, birinci fıkrada belirtilen kişilerce bizzat yapılması esastır. Fiili imkânsızlık nedeniyle bizzat başvuru yapılamayan durumlar görevli birimlerce ayrıca değerlendirilir.
(3) Dışişleri Bakanlığı, uluslararası kuruluşlar veya yetkili resmî kurumlar aracılığı ile gelen kayıp şahıs bilgileri de müracaat kabul edilerek işleme konulur.
(4) Kayıp şahıs müracaatları, sorumluluk alanı sınırlaması olmaksızın polis merkezlerine veya bu Yönergenin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında yazılı görevli birimlere yapılır. Terör nitelikli kayıp müracaatı, doğrudan terörle mücadele birimlerine yapılabilir. Bunlardan asayiş hizmet birimlerine yapılan müracaatlar, gerekli inceleme ve araştırmalar yapıldıktan sonra en geç on gün içerisinde terörle mücadele birimlerine gönderilir.

Kayıp şahıs işlemi yapılamayacak haller
MADDE 11- (1) Yapılan müracaatlardan;
a) Fiili imkânsızlık durumu hariç bizzat yapılmayan her türlü bildirimler,
b) Hakkında ölüm kaydı bulunan şahıslara ilişkin olanlar,
c) Hakkında gaiplik kararı verilen şahıslara ilişkin olanlar,
ç) Müracaat tarihi itibariyle ülkeye resmi olarak giriş kaydı bulunmayan veya resmi olarak çıkış kaydı bulunan yabancı uyruklu şahıslara ilişkin olanlar hakkında kayıp şahıs işlemi ve sisteme veri girişi yapılmaz. Ancak olayın meydana gelme koşulları dikkate alınarak görevli birimlerce, hakkında gaiplik kararı verilen şahıslara yönelik araştırma ve soruşturma yapılabilir.
(2) Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, çocuğun kaçırılması ve alıkonulması gibi bir suça maruz kalması nedeniyle kendisinden haber alınamayanlar hakkında ayrıca kayıp şahıs işlemi yapılmaz. Bu şahısların bilgileri, aranmaları için sisteme “Kaçırılan/Alıkonulan Şahıs” başlığı altında kaydedilir.

Müracaatı alan birimce yapılacaklar
MADDE 12- (1) Kayıp şahısların müracaat işlemleri, aşağıdaki esaslara uygun olarak yürütülür:
a) Yapılan müracaat ve inceleme sonrası, meydana gelen her kayıp olayına bir olay numarası verilir. Konuya ilişkin yetkili cumhuriyet savcısı da gecikmeksizin bilgilendirilir.
b) Kayıp şahsa ait bilgiler sisteme kaydedilir. Dışişleri Bakanlığı kanalı, uluslararası kuruluşlar aracılığı veya yetkili resmî kurumlar aracılığı ile gelen kayıp şahıs müracaatlarından bu Yönergenin 11 inci maddesine aykırı olmayanlar da sisteme kaydedilir.
c) Kayıp şahsa ilişkin bir dosya oluşturulur. Yapılan bütün işlemler ve elde edilen bilgiler bu dosyada tutulur.
ç) Alınan ifadeler ve diğer belgeler kayıp şahsın araştırılması için görevli birime vakit geçirmeksizin gönderilir.
d) Kayıp şahsın il genelinde aranması için haber merkezi ve diğer ekipler bilgilendirilir. Gerektiği durumlarda diğer kolluk birimlerine de haber verilir.
e) Kayıp şahıs müracaatında bulunan ve olayla ilgili olabilecek diğer kişilerin bilgisine başvurulur. Başvuru ve ifade alma işlemleri sırasında belirlenen tutanak ve formlar kullanılır. Kişilerin bilgisine başvurulmasında, kayıp kişinin günlük yaşamına, ailevi ve sosyal yaşantısına, eğitim durumuna, bireysel ilişkilerine, iş yaşamına ve kaybolma olayı ile ilgili diğer hususlara ilişkin bilgiler alınır.
f) Kayıp yabancı uyruklu şahıslar hakkında yabancılar birimine bilgi verilir.

Müracaatçıya yapılacak bildirimler
MADDE 13- (1) Müracaatta bulunan kişinin;
a) Kayıp şahsın bulunması veya geri dönmesi halinde başvuruda bulunduğu polis birimine gelerek bildirimde bulunması,
b) Kayıp çocuğun bulunması halinde tutulduğu yerden teslim alması,
c) Kayıp şahıs hakkında edindiği her türlü bilgiyi en kısa sürede araştırma yapan polis birimlerine bildirmesi gerektiği kendisine yazılı tebliğ edilir ve durum açıklanır.
(2) Yapılan bildirimin bir sureti, kayıp kişi ile ilgili oluşturulan dosyada muhafaza edilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Araştırma ve Soruşturma
Araştırma ve soruşturma yürüten birimlerce yapılacaklar
MADDE 14- (1) Kayıp şahısların araştırma ve soruşturma işlemleri, aşağıdaki esaslara uygun olarak yürütülür:
a) Her kayıp şahıs için ayrı bir dosya oluşturulur. Kayıp şahıs dosyasında düzenlenen/tutulan tutanak ve formlar, müracaatı alan birimden gelen evrak ile araştırma ve soruşturma esnasında tanzim edilen diğer evrak bulunur.
b) Müracaat yapılan il ile şahsın kaybolduğu il birbirinden farklı ise olaya ait tüm bilgi ve belgelerin bir sureti, gerekli araştırma ve soruşturmanın yapılabilmesi için şahsın kaybolduğu ildeki görevli birimlere gönderilir.
c) Kayıp şahsın ailesi, arkadaşları, yakın çevresi ve kendisini tanıyanlar ile görüşülür, geniş bir mekânsal alanda ve sosyal çevrede bilgi toplanır.
ç) Kayıp şahıs, sistemden ve sosyal paylaşım siteleri başta olmak üzere internetten araştırılır. Sistemden sorgulamalara kayıp şahıs bulununcaya kadar belirli aralıklarla devam edilir. Yapılan sorgulamalara ve zamanlarına ilişkin kayıt tutulur.
d) Kayıp şahıs hakkında ilgili ve ilişkili bütün kurumlardan bilgi toplanır. Mümkün olması halinde kayıp şahsın tespitine yönelik kurum kayıtları üzerinde inceleme yapılır.
e) Kayıp şahsın bütün kişisel eşyaları ile sosyal paylaşım sitesi ve e-posta hesapları sulh ceza hakiminin kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının yazılı emri ile incelenebilir. İnceleme sonucunda tutanak düzenlenir ve tutanağın bir sureti kayıp şahsın ailesine veya kanuni temsilcisine verilir.
f) Kayıp şahsın gittiği/gidebileceği muhtemel yerler ve mekânlar araştırılır. Hastaneler, engelli ve yaşlı hizmetleri kurumları ile çocuk hizmetleri kurumlarından gerekli araştırmalar yapılır.
g) Arama içinde gerektiğinde arama kurtarma ekipleri arama köpeği, koku köpeği, sualtı personeli veya hava aracı gibi yöntemlerin yanında uygun görülecek diğer yeni yöntemler ile de araştırma yapılabilir.
ğ) Vahim kayıplarda ve yüksek riskli kayıp olaylarında usulüne uygun olarak teknik araştırma yapılabilir.
h) Araştırma ve soruşturma esnasında olay hakkında bilgi sahibi olduğu veya kayıp kişi ile temas kurduğu tespit edilen yeni kişilerin bilgilerine başvurulur.
ı) Yapılan araştırma ve soruşturma sonuçları belirlenen forma işlenir.
i) Kayıp şahıs bulununcaya kadar müracaatçı ile irtibat halinde olunur ve sürekli bilgi paylaşımında bulunulur.
j) Kayıp şahsın yurt dışında olduğuna yönelik herhangi bir bilgi edinilmesi halinde, uluslararası seviyede aranabilmesi için yapılacak araştırmaya esas bilgileri, görevli birimler tarafından İnterpol-Europol-Sirene Dairesi Başkanlığına ve Başkanlığa gönderilir.

Kamuoyunun bilgilendirilmesi
MADDE 15- (1) Kayıp olaylarına ilişkin yapılan analiz ve değerlendirmeler, kayıp olaylarının aydınlatılmasını sağlamak, toplumsal duyarlılık oluşturmak ve bilinçlenmeyi sağlamak amacıyla Başkanlıkça belirlenen esaslara ve standartlara uygun olarak kamuoyunun bilgisine sunulur.
(2) Kaybolan kişilerin bilgileri ile kimliği belirsiz cesetlere ilişkin veriler, kayıp kişilerin bulunması, kayıp olaylarının aydınlatılması ve cesetlerin kimliğinin tespiti amacıyla Emniyet Genel Müdürlüğü ve Başkanlığa ait internet adreslerinde, kamuya açık alanlarda ve basın yayın kuruluşlarında yayınlanabilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM
Bulunan Şahıslar Hakkında Yapılacaklar
Bulunan çocuk hakkında yapılacaklar
MADDE 16- (1) Bulunan çocuğa ilişkin işlemler aşağıdaki esaslara göre yürütülür:
a) Muhafaza altına alınır ve ailesine/kuruma teslim edilmek üzere en yakın çocuk birimine, çocuk birimi bulunmayan yerlerde polis merkezine götürülür, bu süreçte bilgisine başvurulur.
b) Sistemden arama kayıtları kaldırılır.
c) Cumhuriyet savcısına bilgi verilir, talimatları doğrultusunda hareket edilir. Müracaatçısı tespit edilerek, çocuğu teslim alması sağlanır. Teslim alma işleminin altı saatten fazla süreceğinin öngörüldüğü hallerde çocuk, o yerde görevli çocuk hizmetleri kurumuna teslim edilir. Bu durumda çocuğu teslim almak amacıyla gelen kişiler ilgili kurumlara yönlendirilir.
ç) Kayıp olarak arandığı sürede herhangi bir suç mağduru olduğu tespit edilen veya kayıp olmasından dolayı herhangi bir kimseye yönelik iddiada bulunan çocuğun durumu hakkında yetkili cumhuriyet savcısına bilgi verilerek, talimatına göre hareket edilir.
d) Bulunan çocuğa ilişkin evrakın bir sureti müracaatın yapıldığı görevli birime gönderilir.
(2) Müracaat yapıldığı tarihte çocuk, bulunduğu tarihte yetişkin olan kayıp şahıs hakkında yetişkinlere ilişkin hükümler uygulanır.

Bulunan yetişkin hakkında yapılacaklar
MADDE 17- (1) Bulunan yetişkine ilişkin işlemler aşağıdaki esaslara göre yürütülür:
a) Bulunan yetişkin hakkında yakalama ve gözaltı tedbirleri uygulanamaz, temel hak ve özgürlükleri kısıtlanmaz. Müessif bir hadise sonucu kayıp olduğu tespit edilmediği sürece mevcut durumuna ilişkin sağlık kontrolü yaptırılmaz ve doktor raporu alınmaz.
b) Hiçbir yere götürülmez, bulunduğu yerde gerekli tutanak düzenlenerek derhal ayrılmalarına izin verilir.
c) Kayıp olarak arandığı sürede takibi şikâyete bağlı olmayan bir suça maruz kaldığını beyan eden veya kayıp olmasından dolayı herhangi bir kimseden şikâyetçi olan yetişkin hakkında cumhuriyet savcısına bilgi vermek suretiyle soruşturma işlemlerine başlanır.
ç) Bulunan her yetişkin için Bulunan Şahıs Bilgi Alma Tutanağı düzenlenir, tanzim edilen tutanak en yakın görevli birime gönderilir. Bu tutanağa istinaden sistemden arama kayıtları kaldırılır.
d) Bulunan yetişkine ilişkin evrakın bir sureti müracaatın yapıldığı görevli birime gönderilir.

Bulunan Şahıs Bilgi Alma Tutanağı ve kaydın kaldırılması
MADDE 18- (1) Bulunan Şahıs Bilgi Alma Tutanağı, sadece bulunan yetişkinler için düzenlenir.
(2) Arama kayıtları görevli birimlerce yapılacak bizzat tespit üzerine ve bulunma olayına ilişkin somut veriler çerçevesinde kaldırılır. Arama kayıtlarının kaldırılmasında, görevli birimler tarafından düzenlenen Bulunan Şahıs Bilgi Alma Tutanağı dikkate alınır.
(3) Kişilerin şifahî beyanları, dilekçe, telefonla bildirme ile arama kayıtları kaldırılamaz.
(4) Öldüğü tespit edilen veya ölü olarak bulunan kayıp şahıs hakkında da Bulunan Şahıs Bilgi Alma Tutanağı düzenlenir.

Terör nitelikli bulunan şahıslar hakkında yapılacaklar
MADDE 19- (1) Bulunan şahsın terör nitelikli kayıp olduğunun anlaşılması halinde cumhuriyet savcısına bilgi verilir, talimatları doğrultusunda hareket edilir.
(2) Terör örgütüne katıldığı tespit edilerek hakkında adli arama kararı verilen şahsın sistemden kayıp arama kaydı kaldırılır. Ancak adli arama kararının kaldırılması halinde bu kişinin kayıp olarak aranması için görevli birimlerce yeniden değerlendirme yapılabilir.

Kimliği belirlenemeyen şahıslar hakkında yapılacaklar
MADDE 20- (1) Kimlik bilgilerini açıklama yeteneğinden yoksun şahısların bulunması halinde öncelikle bu kişilerin kimlik tespiti yapılır. Sonrasında kayıp ya da arananlardan olup olmadıkları tespit edilir. Şahsın kayıp olduğunun anlaşılması halinde
müracaatçısı tespit edilerek teslimi sağlanır.
(2) Hakkında kayıp müracaatında bulunulan veya bir yakınına teslim edilemeyen kişiler, o bölgedeki engelli ve yaşlı hizmetlerini yürüten kurumlara veya yetkili makamlarca belirlenmiş konaklama yerlerine teslim edilir.

Ceza infaz kurumlarında bulunduğu tespit edilen şahıslar hakkında yapılacaklar
MADDE 21- (1) Kayıp şahıs olarak arandığı halde ceza infaz kurumlarında bulunduğu tespit edilen şahıs hakkındaki işlemler, bu kurumların Müdürlükleri aracılığı ile yürütülür.

Kadın konukevlerinde bulunduğu tespit edilen kadın ve çocukları hakkında yapılacaklar
MADDE 22- (1) Kayıp şahıs olarak aranan bir kadın ve çocuğunun, kadın konukevinde bulunup bulunmadığı bilgisi, ilgili kurumlardan ancak resmi yazı ile ve gizlilik esasına azami riayet gösterilerek istenir.
(2) Bir kadın konukevinde bulunduğu tespit edilen kadın ve çocuklarının sistemden arama kayıtları kaldırılır ancak müracaatçıya hiçbir surette bilgi verilmez.

Bulunan yabancı uyruklu şahıslar hakkında yapılacaklar
MADDE 23- (1) Bulunan yabancı uyruklu şahıslar hakkında gerekli işlemler tamamlandıktan sonra yabancılar birimine bilgi verilir.
(2) Kayıp olarak uluslararası seviyede ‘Sarı Bülten-Ş’ kodu ile aranan şahıslara hudut kapılarından giriş çıkışlarında rastlanılması halinde Bulunan Şahıs Bilgi Alma Tutanağı  düzenlenir. Şahsın seyahatine devam etmesine izin verilir ve yapılan işlem hakkında İnterpolEuropol-Sirene Dairesi Başkanlığı’na ve Başkanlığa bilgi verilir.

Müracaatçının bilgilendirilmesi
MADDE 24- (1) Bulunan şahıs hakkında bilgilendirme, müracaatı alan görevli birimler tarafından yapılır.
(2) Bulunan yetişkin, irtibat bilgilerinin verilmesini istemediği takdirde bulunduğu yer, adres ve telefon bilgileri saklı tutulur. Bu durumda, müracaatçıya sadece kayıp şahsın bulunduğu ve sağ olduğu yönünde bilgi verilir.
(3) Dışişleri Bakanlığı kanalı veya uluslararası kuruluşlar aracılığı ile yapılan müracaatlara ilişkin bilgilendirme Başkanlık aracılığı ile de yapılabilir.

Doğrudan arama kayıtları kaldırılacak kayıp şahıslar
MADDE 25- (1) Kayıp şahıslardan arandığı süre içerisinde;
a) Öldüğü tespit edilenlerin,
b) Mahkemece hakkında gaiplik kararı verilenlerin,
c) Yurt dışına çıktığı belirlenen yabancı uyrukluların,
ç) 100 yaşını tamamlamış olanların,
Bulunan Şahıs Bilgi Alma Tutanağı düzenlenmesine gerek olmaksızın arama kayıtları kaldırılır.

ALTINCI BÖLÜM
Kimliği Belirsiz Cesetler
Kimliği belirsiz ceset hakkında yapılacak işlemler
MADDE 26- (1) Olay yeri inceleme ve kimlik tespit birimince kimliği belirsiz bir ceset hakkında aşağıdaki işlemler uygulanır:
a) Parmak izleri alınır,
b) Gerektiği durumlarda yüzü temizlenir, fotoğrafları yukarıdan ve yandan çekilir,
c) Eşkâli belirlenir.
(2) Cesedin alınan fotoğraf ve eşkâl bilgileri gecikmesizin sisteme kaydedilir ve belgelerin bir sureti görevli birime gönderilir.
(3) Görevli birimlerce kimliği belirsiz cesedin kimliği belirlenerek kayıp ya da aranan şahıslardan olup olmadığı tespit edilmeye çalışılır. Gerekli olan diğer araştırma ve soruşturma işlemleri yürütülür.
(4) Yabancı uyruklu olduğuna dair kuvvetli emareler bulunan kimliği belirsiz bir cesedin kimliğinin belirlenebilmesi amacıyla ‘Siyah Bülten’ düzenlenmesi için cumhuriyet savcısı ile koordine içerisinde gerekli çalışmalar yapılır.

Cesedin kimliğinin belirlenmesi
MADDE 27- (1) Yapılan araştırma ve soruşturma neticesinde veya biyometrik yöntemlerle kimliği belirlenen ceset hakkında cumhuriyet savcısına gecikmeksizin bilgi verilir.
(2) Kimliği belirlenen cesede ilişkin sistemde tutulan arama kayıtları kaldırılır.

YEDİNCİ BÖLÜM
Kayıp Olaylarının Önlenmesi ve Bilinçlendirme
Kayıp olaylarını önleyici çalışmalar
MADDE 28- (1) Kayıp olayları analiz edilerek, ulaşılan sonuçlara ve yapılan değerlendirmelere uygun olarak risk altındaki toplum kesimlerine yönelik bilgilendirme çalışmaları yapılır. Bu kapsamda risk altındaki kişilere yönelik ilgili kurumlar, aileler ve sivil toplum kuruluşları ile birlikte çalışmalar yürütülür.
(2) Bu Yönerge kapsamındaki hizmetleri geliştirmek amacıyla uluslararası ve ulusal düzeyde proje çalışmaları yapılır, kayıp olaylarının nedenleri ve sonuçları hakkında basın yayın organları vasıtasıyla bilgilendirme çalışmaları yapılır.
(3) TDP birimleri ve diğer hizmet birimleri ile birlikte toplumu bilinçlendirmeye, kayıp olaylarını önlemeye, ailelerin kayıp olaylarına yönelik duyarlılığını artırmaya ve kayıp olaylarını aydınlatmada toplumsal sorumluluk almaya ve bu hizmetlere toplumsal katılımı sağlamaya yönelik çalışmalar ve projeler yürütülür.

Engelli ve kendisini idareden yoksun kişilere yönelik tedbirler
MADDE 29- (1) Kayıp olayları bakımından yüksek risk altında bulunan;
a) Engelli,
b) Kendisini idareden yoksun,
c) Barınabileceği veya kayıtlı herhangi bir yerleşim yeri bulunmadığından sokakta yaşayan,
ç) Daha önce iki veya daha fazla sayıda kaybolan ve bulunarak yakınlarına teslim edilen,
d) Ailesi tarafından tedbiren parmak izlerinin alınması istenen kişilerin, kendisinin veya vesayeti altında bulunduğu kişi veya makamın izni ile gönüllük esasına uygun olarak görevli birimlerce parmak izleri alınabilir.
(2) Parmak izlerinin alınmasına ve bunun gerekliliğine ilişkin bilgilendirme hizmetleri
TDP birimince, parmak izlerini alma işlemleri olay yeri inceleme ve kimlik tespit birimince yürütülür.
(3) Kaybolma olaylarını önlemek ve kişilerin yakınları hakkında her zaman bilgi sahibi olmalarını sağlamak bakımından, kişilerin yerini ve durumunu öğrenmeye yarayan teknik araç ve cihazların kullanımı teşvik edilir, bu konuda gerekli olması halinde kişilere yönelik bilgilendirme yapılabilir.

SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Tutanak ve formlar
MADDE 30- (1) Bu Yönerge kapsamında düzenlenecek tutanak ve formlar Başkanlıkça belirlenir.


Saklı hükümler
MADDE 31- (1) Bu Yönerge kapsamında yürütülen hizmetler ile ilgili ve ilişkili düzenlemeler içeren;
a) 04/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu,
b) 03/07/2005 tarihli ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu,
c) 04/07/1934 tarihli ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Salâhiyet Kanunu,
ç) 05/01/2013 tarihli ve 28519 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kadın Konukevlerinin Açılması ve İşletilmesi Hakkında Yönetmelik,
d) 04/06/2007 tarihli ve İçişleri Bakanının onayıyla yürürlüğe giren Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Daire Başkanlığı Bilgi Toplama Yönergesi, hükümleri saklıdır.

Kapsam dışındaki talep ve başvurular
MADDE 32- (1) Akrabalık ilişkisi bulunmasına rağmen kendisiyle uzun süredir temas kurulamayan yakınlarının yerini tespit etmek amacıyla kişiler tarafından yapılan araştırma talebi ve başvurular, bu Yönerge kapsamı dışındadır.

Verilerin güncellenmesi
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Görevli birimler; sorumluluk alanlarında kaybolan kişilere ilişkin tuttukları verileri, bu Yönergenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç altı ay içerisinde güncel hale getirir.
(2) Güncel hale getirilmeyen verilerden, bu verilere ilişkin müracaatı alan görevli birimler sorumludur.

Yürürlük
MADDE 33- (1) Bu Yönerge onaylandığı tarihte yürürlüğe girer.

Yürütme
MADDE 34- (1) Bu Yönerge hükümlerini Emniyet Genel Müdürü yürütür.

OLUR
11/03/2014
Mehmet KILIÇLAR
Vali
Emniyet Genel Müdürü

Yazar Hakkında: Avukat Saim İncekaş

Saim İncekaş, Adana Barosu'na kayıtlı bir avukattır. 2016 yılından bu yana Merkezi Adana'da bulunan ve kurucusu olduğu İncekaş Hukuk Bürosu'nda çalışmaktadır. Yüksek lisans derecesi ile hukuk eğitimini tamamladıktan sonra bu alanda birçok farklı çalışma yürütmüştür. Özellikle aile hukuku, boşanma, velayet davaları, çocuk hakları, ceza davaları, ticari uyuşmazlıklar, gayrimenkul, miras ve iş hukuku gibi alanlarda uzmandır. Saim İncekaş, sadece Adana Barosu'nda değil, aynı zamanda Avrupa Hukukçular Derneği, Türkiye Barolar Birliği ve Adil Yargılanma Hakkına Erişim gibi dernek ve kuruluşlarda da aktif olarak görev almaktadır. Bu sayede, hukukun evrenselliği konusundaki farkındalık ve hukuk sistemine olan güveni arttırmaya yönelik birçok çalışmada yer almaktadır. Randevu ve Ön Görüşme İçin WhatsApp Üzerinden Hemen İletişime Geçin