Sulh Hukuk Mahkemesinin Tanımı ve Görev Alanı
Sulh hukuk mahkemeleri basit uyuşmazlıkları çözmek için kurulmuşlardır. Sulh hukuk mahkemesinin özellikleri şu şekildedir:
- Basit yargılama usulü uygulanır.
- Çekişmesiz yargı işleri ile m. 4’e göre sulh hukuk mahkemesinin görevine giren işlere bakar.
- Kiralanan taşınmazların İİK’na göre ilamsız tahliyesine ilişkin hükümler ayrık kalmak ve kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalar sulh hukuk mahkemesinde görülür. Bu nedenle kira ilişkisinden kaynaklanan tüm alacak davaları miktar ve değerine bakılmaksızın sulh hukuk mahkemesinin görevine girmektedir.
- Artık HUMK’da olduğu gibi kira sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasının tahliye, akdin feshi veya kira bedelinin tespiti davaları ile açılması şart değildir.
- Taraflar arasında bir kira sözleşmesi (bu yazılı veya sözlü olabilir) yoksa bu dava, müdahalenin önlenmesi davası olup görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir.
- Alt kiracı veya devralana karşı açılacak tahliye davası da sulh hukuk mahkemesinde görülür. Ancak bu hüküm taşınmazı devreden veya işgal ettirene karşı açılacak davalarda uygulanmaz.
- Taşınır ve taşınmaz mal veya hakkın paylaştırma (Taksim) ve ortaklığın giderilmesi (İzale-i Şüyu) davaları
- Taşınır ve taşınmaz mallarda yalnız zilyetliğin korunması ile ilgili davalar (Zilyetliğe haklılık davası, zilyetliğe istihkak davası veya zilyetliğe iadesi davası olarak nitelendiren davalar yalnız zilyetliğe değil, hakka dayanır ve görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir)
- Çekişmesiz yargı işleri (Örneğin evlat edinmeye izin verilmesi, borçlu olunan şeyin tevdi edileceği yerin belirlenmesi ve sözleşmenin konusu olan şeyin satılmasına izin verilmesi,).
- HMK ve diğer Kanunların sulh hukuk mahkemesini görevlendirdiği davalar
- Mirasçılık belgesi verilmesi, mirasçılık belgesinin değiştirilmesi veya iptali için açılan davalar (6217 sayılı Kanun ile mirasçılık belgesi artık noterler tarafından da verilebilir).
- Kat Mülkiyeti Kanunu’nun uygulanmasından kaynaklanan her türlü dava
Avukat Saim İNCEKAŞ Adana Avukatlık ve Hukuk Ofisi
Sulh Hukuk Mahkemesinde Görülen Vasilik İşlemleri
Sulh hukuk mahkemesi vasilikle ilgili olarak:
- TMK’nın 413. maddesi gereği vasi atama,
- TMK’nin 420. maddesi gereği vasi atanmasına kadar gerekli önlemleri alma,
- TMK’nin 430. maddesi gereği kayyım atama,
- TMK’nin 464. maddesine göre, vasinin belli dönemlerde vereceği rapor ve hesapları inceleme; gerekli gördüğü hallerde, bunların tamamlanmasını veya düzeltilmesini istemek,
- TMK’nın 461/1. maddesine göre, vasinin fiil ve işlemlerine karşı, vesayet makamına bulunulan şikayetleri değerlendirmek,
- TMK’nin 462. maddesinde belirtilen işlerin kısıtlının menfaatine uygun ise vasi tarafından yapılmasına izin verme görevlerini yerine getirir.